Netflix'in Hillary Swank'li Mars dizisi "Away"e dair tüm ayrıntılar

10 bölümlük dizinin hikayesi gerçek astronotların yaşadıklarından esinlendi

Hilary Swank dizide Mars'a gidecek Atlas misyonunun kumandanı NASA astronotu Emma Green'i canlandıracak (Netflix)
Hilary Swank dizide Mars'a gidecek Atlas misyonunun kumandanı NASA astronotu Emma Green'i canlandıracak (Netflix)
TT

Netflix'in Hillary Swank'li Mars dizisi "Away"e dair tüm ayrıntılar

Hilary Swank dizide Mars'a gidecek Atlas misyonunun kumandanı NASA astronotu Emma Green'i canlandıracak (Netflix)
Hilary Swank dizide Mars'a gidecek Atlas misyonunun kumandanı NASA astronotu Emma Green'i canlandıracak (Netflix)

Oscar ödüllü Hilary Swank'in başrolde olduğu "Away" adlı yeni Netflix dizisi 4 Eylül'de seyirciyle buluşacak.
Dizi, ilk Mars seyahatinde uluslararası bir mürettebatı komuta etmeye hazırlanan Amerikalı astronot Emma'nın öyküsünü anlatıyor.
Astronot Emma hem görevin getirdiği zorluklarla hem de uzun süre Dünya'daki ailesinden uzakta kalmanın etkileriyle mücadele edecek.
Dizinin hikayesine NASA astronotu Scott Kelly'nin Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) geçeirdiği bir yılda yaşadıklarını ele alan ve 2014'te Chris Jones'un Esquire dergisi için kaleme aldığı diziyle aynı adı taşıyan makalesi ilham vermiş.
Jones ayrıca Netflix'te 10 bölüm halinde yayımlanacak dizinin bölümlerinden birini yazarak senaryo ekibinde yer aldı.
Dizinin idari yapımcılarından Jason Katims "Uzayda geçen bir dizi yaratmak istedik ancak bunun aynı zamanda çok insani, duygusal, ilişki kurulabilir ve bilimkurgudan ziyade insan duygularından temellenmesini istedik. Ve farklı şekillerde uzakta olmanın ne anlama geldiğine bakmak istedik" dedi.
Katims sözlerini "Bu Hillary Swank'in canlandırdığı Emma'nın hikayesi ancak sadece ayrılmakla ilgili değil. Ailesi bir krizdeyken ve ona belki de en çok ihtiyaç duydukları anda ayrılmasıyla ilgili" diye sürdürdü.
Bir ABD vatandaşının yaptığı en uzun uzay yolculuğunu yapan kişi unvanına sahip NASA astronotu Kelly'nin yanı sıra başka NASA astronotları da dizide Mars'a gidecek Atlas adlı görevi şekillendirmede "Away" ekibine yardımcı oldu.
Senaryo yazarı Andrew Hinderaker "Uzayda en fazla zaman geçiren ABD'li astronot unvanına sahip Peggy Whitson beni çok etkiledi. Çok sayıda insan bunu gerçekleştiren kişinin bir kadın olduğunu bilmiyor" dedi.
Çocukken astronot olma hayali kuran iki Oscar ödüllü Hillary Swank de rol için araştırma yaparken Whitson ile tanışma şansı yakaladığını anlattı.
Swank "Peggy harikaydı ve benimle en küçük ve en önemli ayrıntıları paylaştı. Bir kumandan olmanın ne anlama geldiğini, bununla gelen sorumluluğu ve bunun bir insanın dünyasını nasıl biçimlendirdiğini anlamak gerçekten çok yardımcı oldu" dedi.
Senaryo yazarı Hinderaker karakterleri yaratırken ayrıca uzaya giden ilk siyahi Amerikalı kadın astronot olan Mae Jemison ile uzay istasyonundaki kişisel deneyleri ve çektiği fotoğraflarla tanınan, hala NASA'da aktif çalışan kimya mühendisi Donald Petitt'den de ilham aldığını açıkladı. Dizinin bazı bölümlerinde eski bir NASA astronotu Mike Massimino da kendisini canlandıracak. 
Ancak tüm rol modelleri NASA'dan değil.
Dizide bir Rus kozmonotu canlandıran Mark Ivanir rolüne hazırlanırken yaptığı araştırmadan bahsederek "Rus Bilim kanalı için 14 bölümlük bir program çekilmişti. Burada bir kozmonot yaklaşık bir yıl boyunca uzayda takip ediliyordu. Bu kişi uzay gemilerinde ne yediklerinden ne oynadıklarına, ne izlediklerinden ne üzerinde çalıştıklarına kadar her şeyi gösterdi. Bu çok bilgilendirici ve ilginçti" ifadelerini kullandı.



Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Araştırmacılar, otizmin 4 alt tipini keşfederek bu genetik durumun altında yatan biyolojiyi anlamaya yönelik "dönüştürücü bir adım" attı.

Princeton Üniversitesi ve Simons Vakfı'ndan bilim insanları, otizm kohort çalışması SPARK'taki 5 bin çocuğun verilerini analiz ederek bireyleri özellik kombinasyonlarına göre gruplandırdı.

Araştırmacılar belirli özelliklerle ilgili genetik bağlantılar aramak yerine, sosyal etkileşimlerden tekrarlayan davranışlara ve gelişimsel kilometre taşlarına kadar 230'dan fazla özelliği her bir kişide değerlendirdi.

Bu analiz sayesinde otizmin farklı genetik varyasyon modellerine sahip 4 alt tipini tanımlamayı başardılar.

Flatiron Enstitüsü'nde yardımcı araştırmacı bilim insanı ve çalışmanın ortak başyazarı Natalie Sauerwald, "Otizmin tek bir biyolojik hikayesi değil, birden fazla farklı anlatısı olduğunu görüyoruz" diyor.

Bu, geçmişteki genetik çalışmaların neden genellikle yetersiz kaldığını açıklamaya katkı sağlıyor; aslında birbirine karışmış birden fazla farklı bulmacaya baktığımızı fark etmeden bir yapbozu çözmeye çalışıyorduk. Bireyleri ilk başta alt tiplere ayırana kadar resmin tamamını, genetik örüntüleri göremedik.

Bu 4 alt tip Sosyal ve Davranışsal Zorluklar, Gelişimsel Gecikmeyle Birlikte Karma OSB (Otizm Spektrum Bozukluğu), Orta Derecede Zorluklar ve Geniş Çaplı Etkilenme olarak belirlendi.

İlk tip, otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda gelişimsel kilometre taşlarına ulaşan fakat genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, anksiyete veya depresyon gibi eşlik eden sorunlar yaşayan çocukları kapsıyor.

İkinci tipte gelişimsel kilometre taşlarına ulaşmada gecikme görülürken eşlik eden rahatsızlıklara dair herhangi bir belirtiye rastlanmıyor.

Üçüncü tip olan Orta Derecede Zorluklar'da otizmle ilgili temel davranışlar olsa da diğer gruplar kadar güçlü değil. Otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda kilometre taşlarına ulaşıyor ve eşlik eden rahatsızlıklar görülmüyor.

4. tipte en uç ve geniş kapsamlı zorluklar yaşanıyor.

Katılımcıların yüzde 37'sinin yer aldığı birinci ve yüzde 34'ünün bulunduğu üçüncü tip en yaygın gruplar. Yüzde 19'unu içeren ikinci ve yüzde 10'unun olduğu 4. tiplerse en nadir olanlar. 

Bulgular, genetik farklılıkların "yüzeyde benzeyen klinik görünümlerin ardındaki farklı mekanizmalara işaret ettiğini" vurguluyor.

Örneğin hem Geniş Çaplı Etkilenme hem de Karma OSB gruplarındaki çocuklar gelişimsel gecikme ve zihinsel engellilik gibi bazı önemli özellikleri paylaşıyor. Ancak ilk grupta, ebeveynlerden geçmeyen de novo mutasyonların en yüksek oranı görülürken, ikinci grubun nadir kalıtsal genetik varyantları taşıma olasılığı daha fazla.

Bulgular otizmin sadece 4 alt tipi olduğu anlamına gelmiyor; en az 4 tane bulunduğunu ve bunların hem klinik seviyede hem de genom düzeyinde araştırmalar için anlamlı olduğunu gösteren veri odaklı bir çerçevenin keşfedilmesini sağlıyor.

Otizmle mücadele eden ailelerin, çocuklarının hangi otizm alt tipine sahip olduğunu bilmesi yeni bir netlik, kişiye özel bakım, destek ve topluluk imkanı sunabilir.

Independent Türkçe