Bilim insanları evrenin son günlerinde neler yaşanacağını ortaya koydu

Aslında beyaz cücelerin süpernovaya dönüşmesi pek olası değil. Ancak yeni hesaplamalar, çok uzak bir gelecekte dönüşebileceğini gösteriyor (NASA)
Aslında beyaz cücelerin süpernovaya dönüşmesi pek olası değil. Ancak yeni hesaplamalar, çok uzak bir gelecekte dönüşebileceğini gösteriyor (NASA)
TT

Bilim insanları evrenin son günlerinde neler yaşanacağını ortaya koydu

Aslında beyaz cücelerin süpernovaya dönüşmesi pek olası değil. Ancak yeni hesaplamalar, çok uzak bir gelecekte dönüşebileceğini gösteriyor (NASA)
Aslında beyaz cücelerin süpernovaya dönüşmesi pek olası değil. Ancak yeni hesaplamalar, çok uzak bir gelecekte dönüşebileceğini gösteriyor (NASA)

Bilim insanları artık evrenin nasıl sona ereceğini bildiklerini düşünüyor.
Illinois Eyalet Üniversitesi'nden araştırmacılar, evrendeki diğer her şey öldükten ve sessizliğe gömüldükten çok sonra, birçok beyaz cücenin süpernovaya dönüşeceğini öne sürdü.
Çalışmanın lideri, teorik fizikçi Dr. Matt Caplan, evrenin son anlarında “biraz hüzünlü, yalnız ve soğuk bir yer olacağını” ifade etti.
Öte yandan Caplan’ın hesaplamaları, evrenin sonundaki büyük karanlığın yıldız kalıntılarının beklenmedik, sessiz patlamalarıyla bölüneceğini ortaya koydu.
Evrendeki büyük yıldızlar dramatik patlamalarla ölürken, beyaz cücelerse ölmeden önce yavaş yavaş büzülme eğiliminde.

Dr. Caplan bunu şöyle açıkladı:
"Güneş kütlesinden en az 10 kat küçük yıldızlar, büyük kütleli yıldızların aksine çekirdeklerinde demir üretecek yerçekimine veya yoğunluğa sahip değildir. Bu nedenle bir süpernova yaratamazlar. Beyaz cüceler önümüzdeki birkaç trilyon yıl içinde soğuyacak, kararacak ve sonunda donacak. Artık parlamayan ‘siyah cüceler’ olacak."
Mirror’ın aktardığına göre bu yıldızların, bugünkü beyaz cücelere benzer şekilde, çoğunlukla karbon ve oksijen gibi hafif elementlerden oluşacakları düşünülüyor. Bunların Dünya boyutlarında olacağı ama Güneş’le hemen hemen aynı kütleye ulaşacağı tahmin ediliyor.

Dr. Caplan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Yıldızlar termonükleer füzyon nedeniyle parlar. Bu süreç, küçük çekirdekleri parçalayarak daha büyük çekirdek oluşturur ve enerji açığa çıkarır. Beyaz cüceler her ne kadar külden ibaret olsa da füzyon reaksiyonları yavaşça gerçekleşebilir."
Independent Türkçe'de yer alan habere göre bilim insanı söz konusu reaksiyonların, siyah cüceleri demire dönüştürmenin ve bir süpernovayı tetiklemenin anahtarı olduğunu belirtti.
"Trilyon kelimesini neredeyse yüz kez söyleyerek ifade edebileceğimiz uzun yıllar var. Akıllara durgunluk verecek kadar uzak bir gelecek" diyen Dr. Caplan'ın hesaplamaları, evrenin sonuna hala çok uzak olduğumuzu gösteriyor.



Parkinson hastalığını tespit eden kalem üretildi

(Unsplash)
(Unsplash)
TT

Parkinson hastalığını tespit eden kalem üretildi

(Unsplash)
(Unsplash)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Bilim insanları, Parkinson hastalığının erken belirtilerini saptamak için el hareketlerini yapay zekayla analiz eden özel bir kalem geliştirdi. Bu gelişme, hastalığın düşük maliyetli teşhisine önayak olabilir.

Bu cihaz, dünya çapında 10 milyon kişiyi etkileyen bu nörolojik hastalığa sahip olan ve olmayan kişilerin yazma şeklindeki farklılıkları tespit edebiliyor. Hastalığın belirtileri arasında titreme ve uzuv ve vücut hareketlerinde bozulma yer alıyor.

Parkinson hastalığı, Alzheimer'dan sonra en yaygın ikinci nörodejeneratif hastalık ve bu tür rahatsızlıklar arasında en hızlı ilerleyeni.

Ancak genellikle hastanın motor becerilerini gözlemleyerek yapılan teşhisler, uzman eksikliği nedeniyle düşük ve orta gelirli ülkelerde yetersiz kalıyor.

El yazısı, beyin-el koordinasyonu gerektiren karmaşık bir süreç ve önceki araştırmalar, Parkinson hastalığının el yazısını önemli ölçüde etkilediğini gösterdi.

Manyetik mürekkep içeren yapay zekalı kalem, el yazısı örneklerini analiz ederek Parkinson hastalığının belirtilerini tespit ediyor. Kaliforniya Üniversitesi'nin Los Angeles kampüsünden araştırmacılar, "Burada, yumuşak manyetoelastik uç ve manyetik sıvı mürekkep içeren, hem yüzeydeki hem de havadaki yazma hareketlerini hassas ve niceliksel olarak yüksek kaliteli, analiz edilebilir elektrik sinyallerine dönüştürebilen, kendi kendine çalışan, Parkinson hastalığı teşhisi için bir teşhis kalemi geliştirdik" dedi.
 

Görsel kaldırıldı.

Parkinson hastalığı tanı kalemi (Jun Chen)


Araştırmacılar, yapay zeka sisteminin yardımıyla kalemin, Parkinson hastası üç kişinin el yazısı örneklerini 13 sağlıklı katılımcının el yazısı örneklerinden başarıyla ayırt edebildiğini gösterdi.

Cihazın 16 kişilik küçük bir grupta Parkinson hastalığını yüzde 95'in üzerinde doğrulukla tespit edebildiğini buldular.

Araştırmacılar, kalemin düşük maliyetli, doğru ve yaygın şekilde dağıtılabilir bir teknolojiye dönüştürülerek, geniş nüfuslu ve kaynakları sınırlı bölgelerde Parkinson teşhisini iyileştirmesini umduklarını belirtti.

Geliştirdiğimiz tanı kalemi, büyük nüfuslarda ve kaynakların sınırlı olduğu bölgelerde Parkinson hastalığı tanısını iyileştirme potansiyeline sahip, düşük maliyetli, yaygın şekilde dağıtılabilir ve güvenilir bir teknolojiyi temsil ediyor.

Bu, henüz muhtemel Parkinson hastası olduğunu bilmeyen, tedavi görmemiş bireyler için özellikle faydalı.


Independent Türkçe, independent.co.uk/tech