Yemen Başbakanı Abdulmelik’ten Husilere karşı birlik vurgusu

Dr. Muin Abdulmelik
Dr. Muin Abdulmelik
TT

Yemen Başbakanı Abdulmelik’ten Husilere karşı birlik vurgusu

Dr. Muin Abdulmelik
Dr. Muin Abdulmelik

Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik, bölünme ilkesini değil, kurulması için istişarelerin devam ettiği yetkinlikler hükümeti ile ortaklık ilkesinin benimsenmesi gerektiğine dikkati çekti. Abdulmelik, Husi milisler karşısında cephelerin kararlılığını güçlendirmenin en önemli öncelik olduğunu ifade etti.
Abdulmelik’in ifadeleriyle eş zamanlı olarak Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, periyodik tıbbi muayeneleri için ABD’de bulunduğu 3 haftanın ardından Riyad’daki ikametgahına geri döndü.
Yemenlilerin ilerleyen günlerde  yeni bir hükümetin kurulmasını bekledikleri bir zamanda hükümeti kurmakla görevli Abdulmelik, siyasi partiler ve güçlerle çalışma programlarında yer alan öncelikler hususunda istişarelerini tamamladı.
Resmi kaynaklar, Hükümetin salı günü Muin Abdulmelik başkanlığındaki toplantısında, Riyad Anlaşması’nın uygulanmasını hızlandırmayı amaçlayan mekanizmanın hızlandırılmasının yanı sıra askeri, siyasi, hizmet ve sağlık alanındaki gelişmelerle ilgili çok sayıda meselenin ele alındığını açıkladı.
Yemen’de yayın yapan SABA haber ajansının aktardığına göre Abdulmelik, başta el-Beyda, Sirvah ve diğer şehirler olmak üzere özellikle de askeri ve saha koşulları açısından gelişmeler hakkında üyelere kapsamlı bir brifing verdi. Yetkili, cephelerin kararlılığını güçlendirmenin bir öncelik olduğunu ve hükümetin her yönüyle mümkün olan her türlü desteği sağlayacağını vurguladı.
Husilerin devam eden tırmanışına rağmen Birleşmiş Milletler’in (BM) barış sağlama hamleleriyle ilgili olarak Abdulmelik, uluslararası toplumun Husilerin askeri olarak tırmanması konusundaki net tutumunun önemine dikkati çekti.
Yeni hükümeti oluşturmak için devam eden istişarelerin sonuçları, siyasi güçlerin ve bileşenlerin önceliklerinin belirlenmesi, mutabakata ilişkin olumlu tavırlar ve bir sonraki adımlarla ilgili olarak Yemen Başbakanı, yeni hükümetin bölünme ilkesini değil, kurulması için istişarelerin devam ettiği uzmanlar hükümeti ile ortaklık ilkesini benimsemesi gerektiğini vurguladı.
Abdulmelik, “Tüm siyasi, askeri ve güvenlik yönleriyle entegre bir sistem olarak Riyad Anlaşması’nın uygulanmasını hızlandıracak bir mekanizmanın uygulanması; ekonomik zorluklar, para biriminin düşüşünün durdurulması, devletin restorasyonunun tamamlanması ve Husi darbesinin sona ermesi başta olmak üzere mevcut zorlukların üstesinden gelmek için son derece önemlidir” açıklamasında bulundu.
Söz konusu toplantıda Savunma Bakanı Muhammed el-Makdişi, sahadaki gelişmeler ve savaş cephelerindeki askeri koşullara ilişkin açıklama yaptı. Ulusal ordu ve Halk Direnişi güçlerinin ve kabile liderlerinin, özellikle de Cevf, el-Beyda, Nihm ve Sirvah cephelerinde olmak üzere Husilere karşı yapılan savaşlarda meşruiyeti destekleyen koalisyonun da desteğiyle mücadele verdiğini ifade etti.
Resmi kaynaklara göre Makdişi, Yemen silahlı kuvvetlerinin darbe sona erene kadar savaşmaya devam edeceğini vurguladı. Kaynaklar, yetkilinin ordunun, direnişin ve kabile liderlerinin fedakarlıklarına ve koalisyonun desteğine övgüde bulunduğunu söyledi.
Toplantıda, Yemen ve Arapların kader savaşında cepheleri desteklemenin öncelik olacağı ve her şeyden önce Cumhurbaşkanının rehberliğinde olacağı aktarıldı. Aynı şekilde savaşçıların koşullarının, yaralananlar ve ölenlerin ailelerinin barınmasının, koşullar veya zorluklar ne olursa olsun hükümetin özel ilgisine tabi olmaya devam edeceğini açıkladı.
Öte yandan Dışişleri Bakanı Muhammed el-Hadrami, Husilerin BM Temsilcisi tarafından daha önce uzlaşı sağlanan mekanizmayı ihlal etmesine rağmen, petrolün Hudeyde limanından gelişini kolaylaştırmak için sunulan girişimlerin yanı sıra, barış sağlamak için uluslararası adımlar ve BM Temsilcisinin sunduğu ‘ortak bildiriye’ dair hükümet tarafından ortaya koyulan değişiklikler hakkında bir rapor sundu.
Hadrami, ‘tüm gelirlerinin Husi milislere ait olmayan yeni bir özel hesaba yatırılması veya BM’nin bu gelirlerin korunmasını garanti ettiği belirli bir mekanizma aracılığıyla’ tüm gemilerin limana girişi de dahil, yeni girişimlerde yer alan noktalara değindi.
Öte yandan hükümet toplantısında Hadrami, meşruiyetinin bu uluslararası çabaları desteklemeye yönelik sağlam duruşuna dair hırsını ve üzerinde anlaşmaya varılan üç şartname uyarınca kalıcı, adil ve kapsamlı bir barış tesis etme arzusunu yineledi. Muhammed el-Hadrami, “Darbeci milislerin reddinin ve uzlaşmazlığının devam etmesi, tırmanış ısrarı, Yemenlilere karşı kan, acı ve ıstırap ticaretini sürdürme ısrarı; liderlerinin Körfez’i, Arap bölgesini ve tüm dünyayı hedef alan yıkıcı projelerinin gölgesinde İran’ın bir aracı olduklarını bir kez daha gösteriyor” dedi.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.