Türkiye, Avrupa ve NATO ile Doğu Akdeniz’deki gelişmeleri görüştü

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar (DPA)
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar (DPA)
TT

Türkiye, Avrupa ve NATO ile Doğu Akdeniz’deki gelişmeleri görüştü

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar (DPA)
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar (DPA)

Milli Savunma Bakanı (MSB) Hulusi Akar, NATO Askeri Komite Başkanı Orgeneral Stuart Peach ile dün Ankara’da bir araya geldi.
Görüşmede, Doğu Akdeniz’deki son gelişmeler ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in Türkiye ve Yunanistan arasında teknik görüşmelerin başlamasına yönelik girişimi ele alındı.
MSB tarafından yapılan açıklamaya göre Akar, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in diyalog çağrılarının olumlu karşılandığını ve Türkiye'nin Doğu Akdeniz’de kıyısı olan tüm ülkelerin uluslararası hukuka uygun şekilde haklarını gözeten bir yaklaşımdan yana olduğunu ifade etti.
Akar sorunları uluslararası hukuk, ikili anlaşmalar, diyalog ve iyi komşuluk ilişkileri çerçevesinde ele almaları ve diğer ülkelerin de konuya aklıselimle ve ittifak ruhuna uygun yaklaşmalarının gerektiğini vurguladı.
Açıklamada “Türkiye, Kıbrıs dahil Mavi Vatan’daki hak ve menfaatlerini bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da korumakta kararlı, azimli ve buna muktedirdir” ifadelerine yer verildi.
Ayrıca Türkiye’nin NATO’daki yükümlülüklerini bugüne kadar eksiksiz yerine getirdiği, bundan sonra da getirmeye devam edeceği kaydedildi.
Aynı gün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Erdoğan, Doğu Akdeniz’deki gelişmeler ve Türkiye-Avrupa ilişkilerinin gündeme geldiği görüşmede AB kurumları ve üye ülkelere adil, tarafsız ve sorumlu davranma çağrısında bulundu.
Erdoğan ayrıca dün Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen Türkiye Sigorta Tanıtım Töreni’nde yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Milletimizin rızkını, krizden ve kaostan beslenen çevrelere yedirmemekte kararlıyız. Tarih boyunca ülkemizin bileğini diplomaside, savunmada, askeri alanda bükemeyenler, silah olarak her zaman ekonomiye sarılmışlardır.”
Cumhurbaşkanı ayrıca Avrupalı ​​yetkililer tarafından bölgesel meselelerle ilgili olarak yaptığı açıklama ve adımların çözüme katkı sağlamadığını vurguladı.
Bu arada Atina, Ankara’nın Avrupa’ya gitme hedefiyle hareket eden yeni bir mülteci dalgasına kapısını açacağı beklentisiyle güçlerini Türkiye ile sınır bölgelere konuşlandırdı.
Yunanistan Göç ve İltica Bakan Yardımcısı Yorgos Kumutsakos, mültecilerin AB’ye baskı yapmak için kullanabileceği konusunda uyarıda bulunarak “Hazırız ve geçen mart ayında yaptığımız gibi cevap vereceğiz” dedi.
Suriye rejiminin, 27 Şubat’ta İdlib’deki Türk askerlerine saldırmasının ardından Türkiye, mültecilerin Avrupa’ya gitmesi için sınırlarını açmıştı
Yunan güvenlik güçleri, yasa dışı göçmen ve sığınmacıların içeri girmesini önlemek amacıyla sınıra konuşlandırılmıştı. Avrupa Sınır ve Sahil Güvenlik Ajansı (Frontex) Türkiye sınırına sınır korumu gücü göndermişti.
AB, Türkiye’yi anlaşmazlığı diyalog yoluyla çözmeye çağırarak Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerini durdurmaya çağırdı.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Dışişleri Bakanı Nikos Christodoulides, bugün adayı ziyaret edecek olan Rus mevkidaşı Sergay Lavrov’a Türkiye ile yaşanan gelişmeler hakkında bilgi vereceğini söyledi.
Rum Bakan Sputnik’e verdiği demeçte, “Ziyaret, Lavrov’a son gelişmeler hakkında bilgi vermek ve Kıbrıs’ın münhasır ekonomik bölgesi de dahil olmak üzere Doğu Akdeniz’deki Türk faaliyetleri hakkında görüş alışverişinde bulunmak için bir fırsat sağlayacak” dedi.



Ortadoğu'nun umudu Yeni Araplar

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa’nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor (AFP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa’nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor (AFP)
TT

Ortadoğu'nun umudu Yeni Araplar

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa’nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor (AFP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa’nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor (AFP)

Velid Fares

 

Francis Fukuyama'nın 1991'de yazdığı gibi, Soğuk Savaş sonrası “tarihin sonu” vaatlerine rağmen Ortadoğu'da savaşlar ve çatışmalar genişliyor. Bu arada Batı'da gözler, birbirini takip eden aşamaların özelliklerini keşfetmek için ve reform yapabilecek, barışa doğru ilerleyebilecek sakin, yenilenmiş bir güç bulma umuduyla, onlarca yıldır dünyanın en fazla patlamalar yaşayan bölgesine çevriliyor. Bölgedeki savaş ve çatışmaların çoğuna yol açan hareketlerin birçoğunun arkasında Arap dünyasındaki radikal güçler vardı. Halklarına sosyal, ekonomik ve kalkınma alanında bir ilerleme sunamayan da bunlardı. Dünyanın diğer bölgelerinde de çok sayıda çekişme ve şiddetli çatışmanın yaşandığı açık ve bunların sonuncusu hâlâ bitmeyen Ukrayna savaşıdır. Ancak büyük ve küçük, eski ve yeni, karmaşık ve basit, çözülebilir ve çözülemez çatışmaların en çok yaşandığı bölge, Arap dünyası ve “Büyük Ortadoğu” olarak adlandırılan bölge olmaya devam ediyor.

Bu jeopolitik alan, dünyanın diğer bölgelerine kıyasla sayısız krizle öne çıkıyor. Bu krizlerin başında da kontrol ettikleri ülkelerin sınırlarını genişleterek, bölgesel ve bazıları kıtalararası imparatorluklar kurmayı hedefleyen ideolojik akımlarda vücut bulan yarı-sömürgeci yayılmacı projeler geliyor. Bunların en önemlileriyse Humeynici ve İslamcı projeler (Batı'da cihatçılık olarak adlandırılır), Baasçılık, Arap milliyetçiliği ve diğerleridir. Bunlar hilafet, saltanat gibi kadim imparatorluklar veya Baasçı ulus-devlet, komünizm ve benzeri devletlerin kurulmasına ya da yeniden canlandırılmasına odaklandılar. Ülke sınırları dışında yürüttükleri savaşları, darbeleri ve seferleri, önce kendi ülkesini sonra başka ülkeleri yıkmaya çalışan totaliter tipler gibi, tavizsiz inançlarına bağlılıklarıyla meşrulaştırdılar. Totaliter projeler, rejimi genellikle katı olan kapsamlı bir bölgesel devlet kurmayı amaçlar ve diğer bölgesel ve küresel güçlerle çatışmalara girerler.

Soğuk Savaş döneminde ve sonrasında buna tanık olduk. Batı'da sorgulanan ise bölgenin geleceği ve Batı toplumuyla ilişkileridir. Aynı soru diğer bölgeler için de geçerli. Batılı çevreler, Arap toplumlarının siyasi kültürlerinde yeni eğilimler üretmelerine nasıl yardımcı olabilecekleri konusuna odaklandılar. Kalkınma ve düşünce kuruluşları, Batı Avrupa'da iki dünya savaşından sonra, Doğu Avrupa'da ise Soğuk Savaş'tan sonra olduğu gibi, programlarının yeni bir Arap coğrafyası kuracağına inanarak, çatışma ülkelerinde “yeni bir kültür” yaymak için hızla harekete geçtiler. Ancak radikallerin Batı kurumlarına sızması ve Arap toplumlarını yönlendirmekten sorumlu kurumlara ulaşması nedeniyle bu yaklaşım başarısız oldu. Böylece Ortadoğu'da radikaller artık gençlerin yetiştirilmesini kontrol eder hale geldiler ve onları açık ve özgürleşmiş “yeni Araplar” olarak tasvir ettiler. Ancak sözde Arap Baharı, bu kusuru ortaya çıkardı. Zira İhvan (Müslüman Kardeşler) ve Humeyni tarafından “yeni Arapları” temsil etmek üzere yönlendirilenler ve devrimci olarak adlandırılanlar, eski radikal madalyonun yeni bir kisve altında ortaya çıkan yüzüydü ve bu durum Mısır, Libya, Tunus, Ürdün, Yemen, Suriye ve diğer yerlerde hızla gün yüzüne çıktı. Bu ülkelerin çoğunda iç savaşlar çıktı ve hâlâ sürüyor. Batı da bölgede yeni bir olgu üretmekte başarısız oldu ta ki bölge kendi kalkınma projelerini üretmeye ve terörle mücadele etmeye başlayana kadar.

Gerçek “Yeni Araplar” yeni kılıklı radikallerden farklı kriterlerle ayrılırlar. Birincisi, onlar gerçek köklerine ve gerçek tarihlerine bağlıdırlar; tekfircilerin, mollaların ve aşırı milliyetçilerin bu tarihe dair yorumlarına değil. Daha da önemlisi, Yeni Araplar toplumlarının tarihini geliştirici bir biçimde okurlar, yani geçmişin değerlerini ödünç alırlar ve zaman içinde farklı halkların deneyimlerinden yararlanırlar. Fanatikler yeniden şekillendirdikleri bir geçmişe takılıp kalmışken, yenilikçiler geleceğe bakarak bugünü şekillendirirler.  Söylemleri belirleyen ve kararları alanlar onlardır, tutsak bir ideoloji ile kendisinin ve kitlelerin umutlarıyla uyum olmayan bir şimdiki zaman arasında sıkışıp kalanlar değil.

İkincisi, Yeni Araplar, yani ılımlı Araplar, ulus-ötesi doktrinleri benimsemezler. Yani kendi ülkelerinden daha geniş bir “ulus” hayalini gerçekleştirmek için rejimleri devirmeye çalışmazlar. Bu Araplar, halklarının ne istediğini ve gençlerinin neyi hayal ettiğini biliyorlar ve gerçekleştirmek için çabalıyorlar. Arzulanan beklentiler, artık egemenlik, ulusal güvenlik ve istikrardır, radikallerin elinde olan geçmişin kabusları değil. Yeni Araplar öncelikle kendi vatanlarına, ardından kendi bölgelerine ve dünyaya aittirler.

Üçüncüsü, Yeni Araplar, adaletsiz, hüzünlü ve baskıcı bir rejim kurarak kendilerini, dünyayı ve istikrarı tehdit edenlere değil, kendi halklarının çıkarlarına ve mutluluğuna hizmet ediyorlar. Yeniler toplumlarını kuşatmak yerine açıyorlar, radikaller ise insanları korkutuyor ve gericiliğin derinliklerinde yalnızlığa sürüklüyorlar.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Yeni Araplar terörizm ile mücadele konusunda kararlılar ve terörü yaymıyorlar, radikaller ise radikalizmi yayıyorlar, takiyye yapıyorlar ve aldatmada ustalar.

Avrupa, tek bir yüzyıl içinde milliyetçi imparatorluklardan ve Bolşevik saltanatından kurtuldu. Peki Yeni Araplar aynı sıçramayı gerçekleştirebilecekler mi?

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın sözlerine kulak verirsek, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa'nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor. BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al-Nahyan da bir gün daha büyük bir terörizmin Ortadoğu'dan değil Avrupa'dan geleceği uyarısında bulundu.

Batı'ya ve uluslararası topluma daha iyi bir gelecek için eşlik edebilecek Yeni Arapların kimliğini tanımlamak istersek, onlar halklarının ve gelecek nesillerin çıkarlarını güvence altına almak için çalışan Araplardır. Onlar savaşları sona erdirdiler, terörizm ile mücadele ettiler, kurumlarını geliştirdiler, eğitimi yeniden düzenlediler, çabalarını birleştirdiler ve bölgenin geleceği için ılımlı ve ümit verici bir söylem ortaya koydular. Riyad, Kahire, Abu Dabi, Manama, Ürdün ve Rabat'ta karar alma merkezlerinde, Bingazi, Aden ve diğer yerlerdeyse geçici olarak bulunuyorlar. Yeni Araplar, Arap dünyasında ve yeni Ortadoğu'da barışın, güvenliğin ve geleceğinin anahtarıdır.