Fas: Sağlık sektöründeki olağanüstü seferberlik bir ay daha uzatıldı

Pazartesi günü Sale’de okula giden çocuklara ebeveynleri eşlik etti (AFP)
Pazartesi günü Sale’de okula giden çocuklara ebeveynleri eşlik etti (AFP)
TT

Fas: Sağlık sektöründeki olağanüstü seferberlik bir ay daha uzatıldı

Pazartesi günü Sale’de okula giden çocuklara ebeveynleri eşlik etti (AFP)
Pazartesi günü Sale’de okula giden çocuklara ebeveynleri eşlik etti (AFP)

Fas hükümeti, yeni tip koronavirüs salgını ile mücadele etmek için olağanüstü sağlık seferberliğinin 10 Ekim’e kadar uzatılmasına karar verdi.
Hükümet Sözcüsü Said Amzazi, kabine toplantısının ardından düzenlediği basın toplantısında, hükümetin, İçişleri Bakanı Abdul Vafi Laftit’in sunduğu kararname tasarısını onayladığını belirtti. Laftit, Krallıkta salgının yayıldığı bölgelerde ve çeşitli şehirlerde alınan önlemlerin ve olağanüstü sağlık seferberliğinin koronavirüs ile mücadele için ülke topraklarının her yanında yürürlükte kalması gerektiğini söyledi.
Kararname taslağı, İçişleri Bakanı’nın sürmekte olan salgın durumu hakkında sağlanan veriler ışığında yetkili devlet makamları ile koordinasyon içinde ulusal düzeyde uygun gördüğü tüm önlemleri alması için kanunen yetkili hale getirilmesini içeriyor. Aynı şekilde semt, il ve bölge yöneticileri de veriler ışığında gerekli tüm tedbirleri almak için yetkili hale geliyor.
Fas’ta olağanüstü sağlık halinin uzatılması, koronavirüs vaka sayılarının artmaya devam etmesi sebebiyle geldi. Sağlık Bakanlığının Salı günü, son 24 saatte bin 941 yeni vakanın kaydedildiğini, bin 143 kişinin sağlığına kavuştuğunu ve 33 kişinin salgın sebebiyle hayatını kaybettiğini duyurdu.
Hükümet dün, Ulusal Sosyal Güvenlik Fonu’na katılan ve koronavirüs salgınının yansımalarından zarar gören bazı işverenler ve işçilerinin, bazı kategorilerdeki serbest meslek çalışanlarının ve Fon tarafından sigortalı olan bazı ücretsiz kişiler için istisnai önlemlerin çıkarılmasına ilişkin kanun hükmünde bir kararname taslağını onayladı.
Kararnamede, düzenleyici metinde belirtilen sektör ve sektör dallarının birinde faaliyet gösteren işverenler tarafından Ulusal Sosyal Güvenlik Fonu'nda Şubat 2020 vergisi ile yetkilendirilmiş entegrasyon eğitimi çalışanları ve stajyerler için düzenleyici metinde belirlenen süre içerisinde tazminat ödenmesi hedefleniyor.
Kararname, serbest çalışanlar ve Fon tarafından sigortalı olan ücretsiz çalışanlara ek olarak, temel zorunlu sağlık sigorta sistemi ile ilişkili kanun ve 9915 Sayılı Bireysel Emeklilik Sistemi’ne getirilen kanun gereğince salgın sebebiyle alınan önlemlerden etkilenen faaliyetlerde bulunan meslek sahipleri, serbest meslek çalışanları ve ücret almayan işçiler için bir maaş sistemini oluşturuyor.
Fas Kralı 6. Muhammed dün Başbakan Dr. Saadettin Osmani başkanlığındaki kabine toplantısında, çeşitli bölgelerde okula geri dönüş sürecinin başarılı olduğunu, öğrencilerin dönüşünün benimsenmesi için geniş kapsamlı yerel çabaların yanı sıra yenilikçi ve seçkin modellerin belirlendiğini söyledi.
Osmani meydana gelebilecek bazı istisnaların karışıklığa sebep olmayacağı, Sağlık Bakanlığı’nın herhangi bir eksiklik, sorun veya rahatsızlığı gidermek için duruma müdahale edeceğini ve önemli olanının sağlık önlemlerine ve ihtiyati tedbirlere uyulması olduğunu vurguladı.
Osmani bu aşamanın düzenlemesinin açık bir eğitim mantığına göre belirli aşamalar, tedbirler ve sorumluluklarla tamamlandığını belirtti. Yeni eğitim dönemi 5 Ekim’de başladı. İlk dönemde geçen sene elde edilen kazanımlar belirlenecek ve değerlendirilecek. Yarından (perşembe) itibaren televizyon kanalları, öğrencilerin derslerini takip etmelerine ve tekrar etmelerine yardımcı olmak için ders videoları yayınlamaya başlayacak.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.