Ev hapsindeki Kerrubi aktivistlerle görüştü

Mehdi Kerrubi ve reformist müttefikleri önceki gün Tahran’da bir araya geldiler.
Mehdi Kerrubi ve reformist müttefikleri önceki gün Tahran’da bir araya geldiler.
TT

Ev hapsindeki Kerrubi aktivistlerle görüştü

Mehdi Kerrubi ve reformist müttefikleri önceki gün Tahran’da bir araya geldiler.
Mehdi Kerrubi ve reformist müttefikleri önceki gün Tahran’da bir araya geldiler.

Reformcu lider Mehdi Kerrubi, zorunlu ev hapsine mahkum edilmesinden 10 yıl sonra, bir ay içinde ikinci kez İranlı siyasi aktivistlerle bir araya geldiğini gösteren bir fotoğrafı yayınladı.
Saham News internet sitesi, reformistlerin 2009 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonuçlarını kabul etmemesi ve 2011’de Yeşil Hareket protestolarının başlaması için çağrılarını yinelemesinin ardından, İran yönetiminin Kerubi ve reformcu müttefiki Mir Hüseyin Musevi’ye verdiği ev hapsine ilişkin haberinde din adamları ve diğer siyasi çevrelerinden çıkan Kerrubi ile görüşmelerdeki mevcut durumun daha iyi bir duruma işaret ettiğine dikkat çekti. Kerubi’nin zorunlu ev hapsinin kaldırılma ihtimaline dikkat çekti. Site, reformist aktivistleri endişelendiren asıl meselenin “ülkenin geleceği ve özellikle reformların merkezi olan halkın sosyal ve ekonomik koşulları” olduğunu vurguladı.
Saham News internet sitesi, Kerrubi’nin “İran’daki mevcut koşulların sebepleri hakkındaki tarihi söylemleri, tehditleri ve iç sorunları” gündeme getirdiğini ve bu açıklamalarının yakın bir zamanda yayınlayacağını aktardı.
Siyasi olarak Kerrubi’ye yakın olan Saham News internet sitesi, reformist liderin İnşaat İşçileri Partisi Genel Sekreteri Gholamhossein Karbaschi, partinin medya platformu olan Sazendegi gazetesinin editörü Muhammed Koçani’nin yanı sıra İran’ın eski Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin grubunu kabul ettiğini bildirdi.
Kerrubi ayrıca bu ayın başlarında İran'ın Milli Cephesi partisinin üst düzey üyeleriyle de bir araya geldi. Parti üyesi İsmail Dosti görüşmenin ardından yaptığı açıklamada “Kerrubi önümüzdeki yıl haziran ayında yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerine yoğun katılım çağrısında bulundu” dedi. Kerrubi ise söz konusu açıklamaya cevap olarak yaptığı duyuruda şu ifadeleri kullandı:
“Ev hapsinde tutulduğum ve kamuoyuyla doğruda muhatap olamadığım sürece siyasi görüşlerim ve tutumlarım yazılı, açık mektup ve sözlü olarak sadece ailem aracılığıyla aktarılacaktır.”
Söz konusu gelişme, muhafazakar kanattan ve muhaliflerden onlarca ismin seçimlerde aday olacağı yönündeki söylentilerin gündemde olduğu bir zamanda yaşandı.
Diğer yandan İran sokaklarıyla rejim arasındaki ilişkinin kötüleştiğinin bir göstergesi olarak son 40 yılın en düşük katılım oranına tanık olan yasama seçimleri senaryosunun cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de tekrarlanacağına dair korkular sürüyor.
Tahran’ın eski belediye başkanlarından olan Karbaschi şunları söyledi:
“Kerrubi şu an seçimlerin hangi şartlarda ve koşullarda yapılacağını gözden geçiriyor. Bundan daha fazlasını bekliyor, iyi bir haber almayı umuyoruz. Kerrubi her şeyden daha fazla halkın ve ülkenin sorunları hakkında endişe duyuyor.”
Karbaschi, reformist liderin internet sitesinde atıfta bulunulan “kaygılarla” ilgili olarak da bunların İran devrimi, İslam Cumhuriyeti ve ülkenin çıkarları” hakkında olduğunu söyledi. Görüşmede geçmişte yaşananların ve gelecekle ilgili bazı hususların gündeme geldiğini kaydetti.
IRNA ajansının Karbaschi'den aktardığına göre Kerrubi'nin morali, sağlık durumuna rağmen gayet yüksek.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.