Hariri’nin girişimi, Lübnan’da süren hükümeti kurma istişarelerini canlandırdı

Lübnan’ın eski Başbakanı Saad Hariri’nin son girişimi, Şii ikilinin (Hizbullah ve Emel Hareketi) Maliye Bakanlığı’nı korumakta ısrar etmesi sonrasında askıya alınan hükümet kurma istişarelerini canlandırdı.

23 Eylül’de hız kazanan çabalar ve temaslar gizli şekilde devam ederken Hariri’nin girişimi konusunda da siyasi partiler arasında fikir birliği vardı. Girişim kapsamında, hükümeti kurmakla görevli Mustafa Edib’in Maliye Bakanlığı’nı devralması için Şii bir ismi aday göstermesi öneriliyor. Hariri’nin adımıyla birlikte istişareler duvarında son günlerde tıkanıklık yaşanan süreç de canlanmış oldu. Konu hakkında bilgi sahibi olan kaynakların Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalara göre özellikle başta hükümeti kurmakla yetkili isim konusunda olmak üzere siyasi çevrelerde olumlu bir atmosfer hakim. Kaynaklara göre Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri’nin üzerinde çalışmaya başladığı çözüm, Mustafa Edib’e ‘Maliye Bakanlığı’nı üstlenmesi için içlerinden birini seçmesi’ amacıyla Şii 10 ismi sunmasıyla başladı. Kaynaklar, son çabaların başarılı olması ve her şeyin yolunda gitmesi halinde hükümetin Cumhurbaşkanı Mişel Avn ile Mustafa Edib arasındaki görüşme sonrasında bugün yarın kurulabileceğini aktardılar.

Şii ikiliye yakın kaynaklar Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada Hariri’nin girişiminin hükümeti kurma çarklarını yeniden döndürmeye başladığını bildirdiler.

Aynı olumlu atmosfer, Temsilciler Meclisi Başkanı Yardımcısı Eli el-Farazli ve Özgür Yurtsever Hareket’tin iki milletvekili, Mario ve Allan Avn tarafından da dile getirildi.

Farazli, Nebih Berri başkanlığındaki parlamento oturumunun sona ermesinin ardından yaptığı açıklamada “Hüküette artık karamsarlık yok. Hükümeti kalkındırmak için umut verici bir potansiyel mevcut. Ancak biraz beklemeliyiz” dedi.

Özgür Yurtsever Hareket Milletvekili Mario Avn da sabah saatlerinde, oluşan olumlu atmosfere değinirken hükümetin kurulması hususunda iyimserliğini dile getirdi. Avn, bir radyoya verdiği röportajda hükümet meselesinin ilerleyen saatlerde çözüleceği bilgisini verdi.

Diğer yandan milletvekili Allan Avn da bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada, Hariri’nin girişiminin ‘sert duvarda bir delik açtığını’ söylerken “Yeni bir hükümete ulaşmak için bunu genişleteceğine güveniyoruz” dedi.

Gelişmeyle eş zamanlı olarak Cumhurbaşkanı Mişel Avn da özellikle Edib’in hükümet üyelerini kendisinin seçtiğini açıklaması hususunda, Fransa Dışişleri Bakanlığı’nın ve Hariri’nin tavrına isim vermeksizin yanıt verdi. Avn yaptığı açıklamada, hükümetin kurulmasını başlatmak ve hükümetin kurulmasıyla görevli yetkiliyle uzlaşı halinde oluşum kararnamesini yayınlamakla ilgilendiğini belirtti.

Cumhurbaşkanlığı Bilgi Bürosu’ndan yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:

“Zaman zaman farklı ifadeler ve tavırlar, hükümeti kurmak için kaçınılmaz olarak takip edilmesi gereken anayasal yolu belirsizleştirebilir. Bu nedenle Cumhurbaşkanlığı Bilgi Bürosu, Fransız girişimine ve Lübnan’ı karmaşık krizlerinden kurtarmak için gerekli reformları yapacak bir bağımsız uzmanlar hükümeti kurulmasına dayalı olarak, hükümetin oluşumuyla ilgili medyada dolaşan verilere ilişkin birkaç noktayı açıklığa kavuşturmakla ilgilenmektedir. Bu noktaların başında (anayasanın 4’üncü kısmının 53’üncü ve 2’nci fıkrasının 64’üncü maddeleri uyarınca) Cumhurbaşkanı’nın Başbakan ile uzlaşı halinde hükümeti kurma kararnamesini yayınlaması, görevli yetkilinin hükümeti kurmak için parlamento istişarelerini yürütmesi ve Cumhurbaşkanı ile oluşum kararnamesini imzalaması geliyor. Bu durum, herhangi bir içtihat, azaltma veya anayasal yetkilere müdahale olmaksızın, Cumhurbaşkanı’nın hükümetin derhal kurulmasıyla ilgilenmesi ve görevli yetkili ile mutabık kalınarak oluşum kararnamesini yayınlaması anlamına gelir.”

Hükümeti kurmakla görevli Mustafa Edib, Fransa’nın ekonomik, finansal ve parasal reform girişimini uygulamak için çalışacak bir hükümet kurmak istediğini bildirmişti. Tüm Lübnanlıları memnun edecek, ciddi bir hükümetin kurulacağını belirten Edib, ‘kendisine verilen büyük sorumluluk bilinciyle, anayasal çerçevede Cumhurbaşkanı ile istişare ederek bir sonuca ulaşmak ve Lübnanlıların günlük acılarına son vermeye yardımcı olmak amacıyla uzun bir süre sessiz kaldığını’ söyledi.

Hükümeti kurmakla görevli yetkili, hükümetin ‘Arap ve uluslararası toplulukların güveninin yanı sıra içeride de güven kazanabilecek yetkin ve kabiliyetli isimleri’ içermesi gerektiğini kaydetti. Temel ilkelere bağlılığını yineledi. Bu durumun Lübnan’ın ekonomiyi batmaktan kurtarmak için gerekli dış desteği almasına kapı açacağının altını çizen Edib, herkesin Lübnan ve halkının çıkarları için iş birliği yapması ve vatanı kurtarma fırsatını değerlendirmesi gerektiğini vurguladı.