İsrail iç siyasetinde çatışma sürüyor

Gösterilerde kullanılan Netanyahu’yla alay eden bir pankart (EPA)

İsrail hükümeti içindeki çatışmalar şiddetleniyor. Bu ortamda Netanyahu için tehdit oluşturan konular ise; Hükümetin koalisyon ortağı liderlerinden, Savunma Bakanı ve çalışmalara farklı bir gündem dayatan Mavi Beyaz Partisi Genel Başkanı Benny Gantz, hükümetin her an düşebilir hissinin hakim olmaya başlaması ve içlerinde Netanyahu’nun eski Dışişleri Bakanı ve Hamas elçisinde de bulunduğu binlerce insanın yeniden sokaklara dönmesi olarak sıralanabilir. Binlerce gösterici yeniden Netanyahu’nun Ofisi önünde “defol” sloganlarıyla eylem yapmaya devam ediyor.
Gösteri, Pazar sabahına kadar devam etti. Polisin tahminine göre eyleme katılanların sayısı 10 bin civarında ancak gösteriyi düzenleyen liderlik, eyleme 15 bin kişinin iştirak ettiğini belirtti. Bu gösterinin dışında İsrail’in çeşitli kentlerinde yapılan gösterilere 20 bin kişinin katıldığı tahmin ediliyor. Göstericiler siyah bayraklar taşıyarak Netanyahu ve hükümet aleyhine slogan attı.
Hükümet, korana salgınının patlak vermesinin ardından 3 haftalık süre zarfında gösterilere kısıtlamalar getirdi ve 1000'den fazla insanın eylemek katılmasını engelledi. Yine dışarıya çıkan kişilerin 1000 metreden uzak bir mesafede bir gösteriye veya gösteride 20'den fazla kişinin bir araya gelmesine engel olundu. Buna karşılık halk, kısıtlamaya cevap olarak, gösterileri kuzeyden güneye ülke çapında 1.200'den fazla yerde genişletti. Tel Aviv'de yayınlanan bir araştırma, gösterilere getirilen kısıtlamaların tam tersi bir etkiye sahip olduğunu doğruluyor ve vatandaşları caydırmak yerine, pek çoğunu gösteriye katılmayı sevk ettiğini ortaya çıkarıyor. Kısıtlamalar, gösterilerin genişlemesine ve toplumun yeni kesimlerinin de protestolara dahil olmasına yol açtı. Tutuklu ve kayıp kişiler dosyasındaki eski hükümet yetkilisi ve Netanyahu'nun Hamas'la 9 yıl önce Şalit anlaşması için müzakerelerde bulunan elçisi David Medan da bu kişilerden biri.
Gösteride İsrail bayrağı taşıyan ve Netanyahu'nun liderlik rolünü bitirdiğini ve eve gidip yargılanmasını beklemesini söyleyen Mossad'ın emekli yetkililerinden olan Medan, gösterilere katılmaya alışkın olmadığını, ancak artık eşi ve çocuklarıyla katılmaya karar verdiğini söyleyerek “Acil bir durumdayız. Devlet tehlikede” dedi. Göstericilere dün eski Dışişleri Bakanı Tzipi Livni de katıldı.
Öte yandan, araştırmayı yapan şirketin yöneticisi Gil Orly, İsrail'deki vatandaşların yüzde 76'sının ülkenin ekonomik istikrarlarından endişe duyduğunu söyledi. Vatandaşların yüzde  43'ü tasarruf hesaplarını bozdurmak zorunda kaldı ve yüzde 26'sı banka bakiyesini kaybetti. Korona nedeniyle ekonomik kriz geldi, bu yüzden halk yaklaşmakta olan tehlikeyi hissediyor ve korkunç bir psikolojik baskı altında.”
Uzmanlar, İsrailliler arasında Netanyahu'nun, bakanlarının ve yakınlarının tepkilerine ilişkin bir başka endişeye dikkat çekiyor. Sağcı kesim, hükümetin acil durum düzenlemelerine güvenerek göstericilere saldırıp onları solculuk yapmak ve kaos çıkarmakla suçluyor aynı zamanda polise gösterileri bastırmaları konusunda baskı yapıyor.
Bu bağlamda "Kara bayraklar" hareketi polisi,  göstericileri benzeri görülmemiş bir şekilde bastırmakla suçlayarak protestoların liderlerini soruşturmak için özel bir birim kurulduğunu açıkladı. İsrail Sivil Haklar Derneği, polisin göstericilerle ilgili bilgileri saklayabilecekleri özel bir bilgi deposu kurmuş olabileceği konusunda uyarıda bulundu. Polisin, Netanyahu'ya yönelik protestoların ana unsurunu tespit edebildiğini, liderlerini izleyebildiğini ve bu protestoların lideri olan ve suç geçmişi olmayan Tel Aviv sakini 30 kişinin dosyalarına siyah işaretler koyduğunu açıkladı.  Son zamanlarda, ciddi suçlarla ilgili soruşturmalardan sorumlu olan Tel Aviv bölgesindeki Merkezi Polis Birimi'nin bir dizi protesto eylemcisine karşı faaliyetler başlattığı ve sadece gösterilerde değil, gösterilerin olmadığı günlerde bile onları takip ettiğini açıklamalarına ekledi.
Bazı göstericilerin avukatlığını yapan Gonen ben Yitzhak “2020 İsrail’inde protestoya katılmak ciddi bir suç görünüyor. Polis protestoların liderlerini izlemek için özel bir komuta birimi kurdu ve İsrail polisi, Ohana (İsrail Adalet Bakanı Amir Ohana’ya atıf) polisine dönüştü. Bu toplumu parçalayan çok tehlikeli bir adım” dedi.
Öte yandan, Mavi Beyaz Partisi lideri Gantz, hala Netanyahu hükümetinde kalmayı tercih ediyor, ancak daha güçlü bir şekilde farklı bir siyasi gündem öneriyor. Netanyahu'nun cari yıl ve gelecek yıl için genel bütçe onayını erteleme girişimleri karşısında Gantz, muhalefetin oylarıyla kabul edilecek bir bütçe tasarısı hazırlamaya karar verdi. Netanyahu ona bu ayın sonuna kadar süre verdi, bütçe tasarısı getirilmezse çok sert adımlar atacak.