Lübnan Cumhurbaşkanı Avn vaatlerine bağlı olduğunu vurguladı

Mişel Avn, 21 Ekim’de açıklamada bulundu. (Dalati ve Nahra)
Mişel Avn, 21 Ekim’de açıklamada bulundu. (Dalati ve Nahra)
TT

Lübnan Cumhurbaşkanı Avn vaatlerine bağlı olduğunu vurguladı

Mişel Avn, 21 Ekim’de açıklamada bulundu. (Dalati ve Nahra)
Mişel Avn, 21 Ekim’de açıklamada bulundu. (Dalati ve Nahra)

Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, ‘hükümeti kurmak için görevlendirme ve ardından hükümeti kurma sürecinde reformları engellemeye çalışanlara karşı anayasanın kendisine verdiği yetkiler doğrultusunda sorumluluklarını üstlenmeye devam edeceğini’ söyledi. “Sözümü tutmaya devam edeceğim” diyen Avn “hükümeti kurmakla görevlendirmede reform projeleri ve uluslararası kurtarma girişimleri üzerindeki etkilerini dikkatlice düşünmek gerektiğini” belirttiği açıklamasında “Çünkü mevcut kötüleşen durum artık devam edemez. Vatandaşların omuzlarına yük yüklenemez” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı, Lübnanlılara hitaben televizyondan yaptığı konuşmasının devamında şunları söyledi:
“Açık sözlülük, beni insanların acılarını içimde yaşadığımı size söylemeye yöneltiyor. Öfkelerini anlıyorum. Ancak gerçek şu ki Lübnan’ı on yıllardır yöneten ve halen aynı yaklaşımda kalan bazılarının hiçbir gerçekliği olmayan görkemli sloganlar attığını belirtmek zorundayım. Bu sloganlar, Lübnan halkının şimdiki ve gelecekteki güvenlerini sağlayacak niteliksel bir başarı olarak görmedikleri anestezik vaatler gibiydi.”
Reformun, yetkililerin ve politikacıların tekrar ettiği bir slogan olarak kaldığını ve bunun aksini yaptıklarını belirten Avn sözlerine şöyle devam etti:
“Bunu istiyorlar ama anlamlı bir reform çalışması getirmiyorlar. Bunun yerine otoriter ve kişisel çıkarlarını mükemmellik ve özveri ile güvence altına alıyorlar. Ta ki Lübnan’daki yolsuzluk, mükemmel organize bir kurumsal yolsuzluk haline gelene kadar…”
Avn, bugün yeni bir başbakan görevlendirmek için istişarelerin başlamasıyla birlikte (bu ismin Saad Hariri olması bekleniyor) sarf ettiği sözlerle Hariri’yi yolsuzlukla mücadele ve reform sürecini başlatmaktan sorumlu tutmaya çalışıyor gibiydi. Öyle ki Cumhurbaşkanı, “Hükümeti kuracak kişi, yolsuzluk bataklığını kurutma sorumluluğunun ve reformları hayata geçirecek sorumluluğun altından kalacak mı?” diye sordu.
Mişel Avn, istişarelerin başlamasından bir gün önce milletvekillerine yönelik şunları söyledi:
“Umuyorum ki görevlendirme sürecinde hükümeti kurmanın reform projeleri ve uluslararası kurtarma girişimleri üzerindeki etkilerini dikkatlice düşünürsünüz. Çünkü mevcut kötüleşen durum bugünden sonra artık devam edemez.”
Kötüleşen ekonomik durumu daha fazla vatandaşın sırtına yükleme lüksüne sahip olmadıklarının altını çizen Avn ayrıca “Bugün benim, önce hükümeti kurma görevi için isim belirleme, ardından da kabineyi oluşturmada yer almam gerek” dedi.
Lübnan Cumhurbaşkanı açıklamasının devamında şunları söyledi:
“İlk günlerde, derin bir uykudan uyandıktan sonra denizimizde gaz sondajına ilişkin kararnameleri hayata geçirdim. Gaz doğal bir zenginliktir ve bozulan ekonomik koşullarımız için kurtarıcı etkilere sahiptir. Geriye kalan reform projeleri nerede? Baabda Sarayı’ndaki toplantıda tüm blok ve partilerin başkanlarına sunulan ve büyük bir kısmı onaylanan ancak ortaya hiçbir şey koyulmayan 47’inci madde nerede? Sorumluluk almaktan ve reform projelerini onaylamaktan neden kaçıldı? Bu eylemsizlik kimin çıkarına? Aynı politikaları benimseyerek yozlaşan durumu düzeltmek mümkün mü? Çalınan paranın geri kazanılmasına ilişkin reform yasalarının önerileri, bir kamu hizmeti ve mali suçlar mahkemesinde bulunanların finansal sorumluluklarına dair soruşturmalar nerede?”
“Yardım programlarının, Fransız ekonomik kurtarma girişiminin, Uluslararası Para Fonu ile görüşmelerin ve Uluslararası Destek Grubu’nun kurtarma operasyonuna katkılarının neresindeyiz?” diyen Mişel Avn konuya dair şu soruyu yöneltti:
“Şu, sıralamada sonuncu ama bir o kadar da önemli bir sorudur: Mevcut çöküşün nedenlerini bulmayı, aktörler, müdahaleciler ve katılımcılar da dahil olmak üzere sorumluları belirlemeyi amaçlayan bir hükümet kararı olarak, Lübnan Merkez Bankası’nın cezai olarak soruşturulmasında ne aşamadayız?”
Mişel Avn, herhangi bir yetkilinin suskunluğunun ve denetim sürecindeki iş birliği eksikliğinin “yalnızca yıkım ve yolsuzlukta ortaklığını gösterdiğini’ vurguladı. Bu tecrübenin başarılması halinde ‘bakanlıklar, meclisler, fonlar, heyetler, komiteler ve istisnasız tüm karma şirketler için geçerli olacağına, ‘yolsuzluğun ortadan kaldırılmasına olanak tanıyacak şekilde sorumlulukların tanımlanmasına ve gerekli reformların başlatılmasına izin vereceğine’ dikkat çekti.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.