Ürdün’de bu yılın sonuna kadar cuma günleri sokağa çıkma yasağı uygulanacak

Amman’da sokağa çıkma yasağı uygulaması için oluşturulan kontrol noktası. (Reuters)
Amman’da sokağa çıkma yasağı uygulaması için oluşturulan kontrol noktası. (Reuters)
TT

Ürdün’de bu yılın sonuna kadar cuma günleri sokağa çıkma yasağı uygulanacak

Amman’da sokağa çıkma yasağı uygulaması için oluşturulan kontrol noktası. (Reuters)
Amman’da sokağa çıkma yasağı uygulaması için oluşturulan kontrol noktası. (Reuters)

Ürdün hükümeti bu yılın sonuna kadar cuma günleri sokağa çıkma yasağı uygulanacağını duyurdu. Aynı zamanda gece sokağa çıkma yasağının saatlerini uzatma kararı alarak aralık ayı sonuna kadar akşam 23.00’den sabah 06.00’ya kadar uygulamanın devam etmesine karar verdi.
Karar, vaka sayısının ciddi oranda yükselmesi doğrultusunda yetkililerin ve Ulusal Salgın Komitesi üyeleri tarafından yapılan açıklamaların sebep olduğu karmaşanın çözülmesi için alındı.
Ayrıca tüm okullarda ve üniversitelerde uzaktan eğitime devam edilmesi ve anaokullarının birinci dönemin sonuna kadar kapatılması kararlaştırıldı
Başbakan Beşir el-Hasavne bu kararın , koronavirüs vaka eğrisinin günden güne yükselmeye devam etmesi, sağlık sistemi kapasitesinin durumu karşılayamayacak seviyeye gelmesi ve sistemin çökmesine yönelik endişeler sebebiyle bu kararın alındığını belirtti.
Ürdün Ulusal Salgın Komitesi Başkanı Dr. Nezir Ubeydat, üniversite hastaneleri ve özel hastaneler ile iş birliğinin sağlanması şu an Ürdün'de koronavirüs vakalarının tedavisi için ayrılan yatak sayısının bin 300 olduğunu, bunlardan 600'ü solunum cihazlı olmak üzere 709’unun yoğun bakım hizmetinde bulunduğunu kaydetti.
Ürdün’de salgının başlangıcından bu yana kaydedilen toplam vaka sayısı 40 bin 972’ye yükselirken virüse bağlı can kaybı ise 414’e çıktı. Hastanede tedavi görenlerin sayısı bin 11 kişi olarak duyuruldu. Diğer vakalar ise evlerinde karantina altına alındı.
Şarku'l Avsat Ürdün'de toplam vaka sayısı 40 bin sınırını geçerken, vakaların 19 bin 399’u son 12 günde tespit edildi. Bu sayı ülkede salgının başlangıcından bu yana kaydedilen toplam vaka sayısının yarısını teslim ediyor.
İstatistiklere göre son iki hafta içinde 270 kişi virüs nedeniyle yaşamını yitirdi.
Şarku’l Avsat’ın gözlemlerine göre ülkede son üç günde gerçekleştiren test sayısı 70 bine yaklaştı. Sağlık kaynaklarının bildirdiğine göre önümüzdeki günlerde vaka sayılarının rekor seviyelere ulaşması öngörülüyor.
Hastalığın çeşitli şehir ve bölgelerdeki odak noktalarında kontrolün kaybedilmesinin ardından ülke genelinde salgının yayıldığı duyuruldu. Ulusal Salgın Komitesi cuma günleri kapsamlı karantinanın uygulanmaya devam edilmesi ve yasak saatlerinin artırılmasına karar verirken cumartesi günü uygulanan sokağa çıkma yasağının kaldırılması kararlaştırıldı. Alınan kararlar, sosyal etkinliklerin ve toplanmalarının kontrol altında tutulması ve salgın denetim ekiplerinin sıcak noktalara ulaşmalarının sağlanmasına yönelik belirlendi.
Vakalar, Başkent Amman’da ve Zerka şehrinde yoğunlaşmış durumda. Bu iki şehir, nüfus yoğunluğunun en çok olduğu yerler olarak biliniyor. Devlet hastanesi ve özel sektör laboratuvarlarında test sonuçlarının geç çıkmasına yönelik şikayetler devam ederken sağlık krizini daha kötü hale getiren durumun enfeksiyon zincirinin oluşumunun kontrol altına alınmasındaki kargaşa olduğu belirtiliyor.
Ürdünlü sağlık kaynaklarının Şarku’l Avsat’a aktardığı bilgilere göre koronavirüs test sonuçlarının çıkmasının 6 gün kadar sürmesi, hasta olanların karantinaya alınma süresinin gecikmesi anlamına geliyor. Bu da hastaların sosyal temas kurmaya devam etmesine imkan sağlıyor. Sürecin zaman almasının, önümüzdeki haftalarda hasta sayısının iki katına çıkmasına neden olabileceğine dikkat çekiliyor.
Kaynaklar, devlet hastanelere başvuranların hastanelerden ayrılmalarının başkaları ile temas kuracağı anlamına geldiğini belirttiler. Ayrıca çeşitli hastalıklardan muzdarip kişilerin acile başvurduklarını ve bu yüzden koronavirüs şüphesi ile hastaneye giden kişiler ve diğer rahatsızlıklar için başvuruda bulunanların muayene yerlerinin acilen ayrılması gerektiğinin altını çizdiler.



Gazze'yi kolonileştirmek... İsrail'in ilan etmediği ama uyguladığı bir hedef

Filistinli bir çocuk, İsrail'in dün (Pazar) Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısının ardından hasar görmüş bisikletini moloz yığınları arasından çıkarıyor. (AFP)
Filistinli bir çocuk, İsrail'in dün (Pazar) Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısının ardından hasar görmüş bisikletini moloz yığınları arasından çıkarıyor. (AFP)
TT

Gazze'yi kolonileştirmek... İsrail'in ilan etmediği ama uyguladığı bir hedef

Filistinli bir çocuk, İsrail'in dün (Pazar) Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısının ardından hasar görmüş bisikletini moloz yığınları arasından çıkarıyor. (AFP)
Filistinli bir çocuk, İsrail'in dün (Pazar) Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısının ardından hasar görmüş bisikletini moloz yığınları arasından çıkarıyor. (AFP)

Gazze Şeridi'ndeki savaşın ‘gizli hedefleri’, İsrail'in mevcut veya eski yetkililerinin açıklamaları, Gazze Şeridi'nde devam eden askeri operasyonlar, yerleşimci liderlerin kampanyaları ve adımları ışığında fazla spekülasyona gerek duymuyor. Tüm bunlar Gazze Şeridi'nin ya da en azından bir kısmının uzun süreli işgaline ve orada yerleşimin yeniden başlamasına işaret ediyor.

Her ne kadar savaşın belirtilen hedefleri (Hamas'ı ortadan kaldırmak ve esirleri kurtarmak) aynı kalsa da, Tel Aviv ve Gazze Şeridi'nde yaşananlar bunu desteklemiyor ve başka hedeflere işaret ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi'nde ‘ertesi gün’ için bir plan geliştirmeyi reddediyor ve İsrail, Gazze Şeridi'nde eksenleri genişleterek ve kalıcı ‘askeri karakollar’ kurarak kontrolü derinleştirmeye çalışıyor.

İsrail eski Genelkurmay Başkanı Gadi Eisenkot daha birkaç gün önce savaşın ilan edilmiş ve gizli hedefleri olduğunu söylemekten çekinmedi. Eski Savaş Kabinesi bakanı, Netanyahu'nun ‘sürekli bir ikiyüzlülük’ içinde yaşadığını; ‘Gazze Şeridi'ne kolonizasyonun ve askeri yönetimin geri dönmesini dışladığını, ancak bunun fiilen gerçekleştiğini’ söyledi.

Uzun süreli işgal

Amerikalılar, Filistinliler ve Araplar, Netanyahu'nun Gazze Şeridi'ni ya da en azından bir bölümünü işgal etme niyetinde olduğunun farkındalar. Bunun nedeni sadece Gazze Şeridi'nin geleceği ve sahada olup bitenlerle ilgili muğlaklık ya da muhaliflerinin açıklamaları değil, aynı zamanda hükümet ortaklarının, İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in geçen hafta ifşa ettiği ve ordunun Gazze Şeridi'ni yıllarca yöneteceğini teyit ettiği uzun bir işgal planı konusunda açık olmalarıdır.

XSCDFG
İsrailli yerleşimciler, Şubat 2024'te ileri karakol kurmak için Gazze Şeridi'ne geçmeye çalıştı. (DPA)

Söz konusu gelişme, İsrail'in Gazze Şeridi'nin kontrolü sırasında yardımların dağıtımını üstlenmesi için bir ABD güvenlik şirketiyle anlaşmaya varmaya başlamasıyla birlikte yaşandı. Ancak Filistin yönetimi, Gazze Şeridi'nin geleceğine yalnızca Filistin devletinin karar vereceğini vurgulayarak bu hamleyi genel olarak reddediyor.

İsrail'in sadece zaten oldukça iyi bilinen askeri yönetimi değil, aynı zamanda gerçekleşmesi halinde en tartışmalı hamle olan yerleşimlerin yeniden başlamasını da planladığı görülüyor.

Gazze Şeridi'nin kuzeyinde Filistinlileri ateş altında yerinden eden ve kuzeyin bir kısmını bölünmüş Gazze Şeridi'nin geri kalanından izole eden kanlı askeri operasyon, ordunun yerleşimcilerin geri dönüşü için zemin hazırladığına dair korkuları arttırıyor.

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki son askerî harekât aslında ‘generallerin planına’ dayanıyor: Nüfusu tamamen boşaltarak, bölgeyi kapalı bir askeri bölgeye dönüştürerek ve insani yardımın bölgeye girmesini engelleyerek Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Hamas varlığını tamamen ortadan kaldırmak.

‘Sahaların incelenmesi’

Geçen hafta başında, İsrail'in organize saldırısının doruk noktasında, Gazze'deki İsrail askerleri komutanlarından izin almadan bir yerleşimci aktivistin Yahudi yerleşimleri için potansiyel alanları araştırmak üzere Gazze Şeridi'ne girmesine yardımcı oldu.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN’dan aktardığına göre, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde yeniden yerleşim çabalarına öncülük eden Daniella Weiss, Gazze sınırının İsrail tarafını gezdi, grubuyla birlikte belirsiz yollardan sınırı geçti ve Gazze Şeridi'nin içine doğru kısa bir mesafe yürüdü.

Gazze Şeridi'ndeki Netzarim Koridoru yakınlarında Weiss'ın tanıdığı askerlerle temasa geçtiği, askerlerin de kendisini ve aktivist arkadaşlarını almak ve Gazze'nin derinliklerine, İsrail'in 2005'te Gazze'den çekilirken dağıttığı eski bir Yahudi yerleşimi olan Netzarim'e götürmek üzere bir araç gönderdiği bildirildi.

XCVFG
Yerleşimci lideri Daniella Weiss geçen ay Gazze Şeridi sınırında düzenlenen bir konferansta (İsrail medyası)

Yerleşimcilerin daha sonra Gazze sınırına geri döndükleri ve burada güvenlik güçleri tarafından durdurulmamak için resmi olmayan bir kapıdan çıktıkları ifade edildi.

KAN'a göre üst düzey komutanların Weiss'ın Gazze Şeridi'ne girişinden haberi yoktu. Yayın kuruluşu, askeri kaynakların Weiss'ın Gazze Şeridi'ne girdiği konusunda kuşkularını dile getirdiklerini kaydetti.

İsrail ordusu, KAN’a ‘yeni detayların incelendiğini’ söyledi.

Sızan kişi itiraf etti

İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, “Weiss'ın Gazze Şeridi'ne girişi bilinmiyor ve resmi kanallar tarafından onaylanmadı. Eğer olay meydana geldiyse bu yasadışıdır, protokol ihlalidir ve buna göre ele alınacaktır” denildi. Diğer yandan Nahala yerleşim hareketinin lideri Weiss, Gazze Şeridi'ne girişini kabul etti ve KAN’a Gazze Şeridi'ne Batı Şeria'da kullandığı yöntemle girdiğini söyledi.

Gazze Şeridi'ndeki askeri varlıktan yararlanarak Yahudileri kademeli olarak buraya yerleştirmeyi planladığını ifade eden Weiss, ‘bunun İsrail askeri varlığına ve sonunda hükümet tarafından tanınacak sivil toplulukların kurulmasına’ bağlı olduğunu vurguladı.

Weiss şu ifadeleri kullandı: “Bir askeri üsse nasıl gireceğiz? Birçok yaratıcı fikir var: Burada bir çadır kurarsınız, çadırın yanında bir bina, onun yanında bir aşevi, onun yanında da çocuklar vb.”

CDFVG
Aşırılık yanlısı yerleşimciler, şubat ayında ileri karakol kurmak için Gazze Şeridi'ne geçmeye çalıştı. (DPA)

Weiss'a göre yerleşimciler her an Gazze Şeridi'ne yerleşmeye hazır. 79 yaşındaki aktivist, “Artık girmek için hazırlık yapmıyoruz. Girebileceğimiz an gireceğiz. 300 kişi aynı anda girerse, ordu onları kovmakta zorlanır” şeklinde konuştu.

Yerleşimin vaftiz annesi

Weiss, İsrail'in 1967'de bölgeyi ele geçirmesinden kısa bir süre sonra Batı Şeria'da Yahudi yerleşimlerinin kurulmasına yardımcı olmasıyla tanınıyor. On yıldan uzun bir süre boyunca en eski yerleşimlerden biri olan Kedumim Belediyesi’nin başkanlığını yapan Weiss ayrıca, resmi hükümet desteğiyle Filistinlilere karşı şiddet olaylarına karıştı.

Geçen ay Gazze Şeridi'nde yeniden yerleşim konulu bir konferansta, bazıları tarafından ‘yerleşimlerin vaftiz annesi’ ya da ‘yerleşimcilerin annesi’ olarak tanımlanan Weiss, Nahala'nın fırsat doğması halinde Gazze Şeridi'nde yeni yerleşimler kurmak için ‘şu anda hazır’ toplam 700 aileden oluşan altı ‘yerleşim grubu’ kurduğunu söyledi.

CSDVF
Geçtiğimiz hafta pazartesi günü Gazze Şeridi'nde yerleşimi destekleyen bir konferans sırasında iki çocuk (Times of Israel)

Weiss, kuruluşunun Gazze sınırındaki konferansında katılımcılara şunları söyledi: “Biz buraya Gazze Şeridi'nin sadece bir kısmını değil, kuzeyinden güneyine kadar tamamını yeniden yerleştirmek için geldik.”

Netanyahu İsrail'in Gazze Şeridi'ne yeniden yerleşim niyetinde olduğunu defalarca reddetti. Ancak yerleşim yanlısı koalisyon ortakları ve Likud Partisi üyeleri bu fikri desteklediklerini ifade ettiler.

Aynı konferansta İsrail hükümetinin üst düzey bakanları ve Netanyahu'nun Likud Partisi’nin üyeleri, Gazze Şeridi'nde Yahudi yerleşimlerinin yeniden kurulması çağrısında bulundu.

İsrail'in Gazze Şeridi'nde 21 yerleşimi bulunuyordu ve bunların tamamı, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilmesine de yol açan 2005'teki ayrılma planı kapsamında dağıtılmıştı.