عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Washington, Devrim Muhafızları’na ve İran'ın Bağdat'taki büyükelçisine yaptırım uyguluyor

ABD Hazine Bakanlığı
ABD Hazine Bakanlığı
    Washington/Elie Yusuf
TT
TT

Washington, Devrim Muhafızları’na ve İran'ın Bağdat'taki büyükelçisine yaptırım uyguluyor

ABD Hazine Bakanlığı
ABD Hazine Bakanlığı

ABD, Perşembe günü çeşitli dosyalar dolayısıyla İranlı yetkililere ve kuruluşlara yeni yaptırımlar uyguladı. İran'ın Bağdat Büyükelçisi İrej Mescidi’yi yaptırımlar listesine dahil eden ABD Hazine Bakanlığı, bu adımın Irak halkını Kudüs Gücü’nün etkilerinden koruma amaçlı atıldığını bildirdi. ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İran rejimi ve bölgeyi istikrarsızlaştırmak için kullandığı ana aracı Kudüs Gücü’nün, Irak halkı aleyhinde kendi çıkarlarını bastırmak amacıyla uzun yıllar Irak'ı sömürdüğü, Kudüs Gücü'nün Irak'taki faaliyetlerinin Irak’ın güvenliği, egemenliği ve refahını baltalamaya devam ettiği belirtildi. Diğer yandan İran Dışişleri Bakanlığı ise, cevaben Tahran'ın ABD'nin Irak Büyükelçisi ve diğer diplomatlara yaptırım uyguladığını açıkladı.
Mescidi’nin Irak'taki Kudüs Gücü'nde üst düzey bir general, aynı zamanda İran'ın Irak Büyükelçisi olduğunu belirten ABD, Mescidi’nin Kudüs Gücü’nün Irak’ta gerçekleştirdiği çeşitli faaliyetleri yıllarca yönettiği, Iraklı milislere eğitim ve destek sağladığı, Kudüs Gücü ile ilgili büyük mali operasyonların önünü açtığını vurguladı. Bununla birlikte Mescidi’nin Kudüs Gücü için kirli yollara başvurduğu, Irak’taki mali operasyonların önü açma yolunda diplomatik konumunu kullandığına değinildi. Mescidi’nin Kudüs Gücü'nün Irak ve Suriye'deki milis gruplarını eğitmedeki rolünü açıkça kabul ettiği, böylece Irak hükümetini zayıflatıp mezhepçiliği artırdığı, Iraklı barışçıl sivil protestocuları şiddetle hedef aldığı belirtildi. Nitekim ABD'ye ve Irak'taki koalisyon güçlerine saldırmaktan sorumlu tutulan grupları yönlendirdiği veya desteklediği, yaptırım listesine alınmasının ABD'nin İran rejiminin bölgedeki zararlı davranışlarıyla yüzleşmeye devam edeceğine dair yeni bir hatırlatma olduğu üzerine duruldu.
ABD Hazine Bakanlığı, 3 Kasım’da yapılması planlanan ABD başkanlık seçimlerini hedef alan bir dezenformasyon kampanyası yürüttükleri gerekçesiyle İran Devrim Muhafızları da dahil olmak üzere İran merkezli beş kuruluşa yaptırım uyguladı. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, İran rejiminin ABD’deki seçim sürecini hedef alan dezenformasyon kampanyasıyla, seçmenler arasında kaos çıkarmak için art niyetli operasyonlar uyguladığı ifade edildi. Yaptırımlar arasında Devrim Muhafızları’nın propaganda aracı olduğu öne sürülen Bayan Rasaneh Gostar Enstitüsü, İran İslam Radyo ve Televizyonu (IRTVU), Uluslararası Görsel Medya Birliği (IUVM), aynı zamanda Devrim Muhafızları ve Kudüs Gücü dış harekat birimi bulunuyor. Nitekim Hazine Bakanlığı, Gostar Enstitüsü’nden bir ekibin ABD’de faaliyet gösteren şirketlerdeki bazı meselelerden, koronavirüs salgınından yararlanarak ve ABD’li siyasi figürlerin itibarını sarsarak ABD seçimlerini etkilemeyi planladığını belirtti.
ABD Ulusal İstihbarat Direktörü (DNI) John Ratcliffe, Çarşamba günü Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Başkanı Christopher Wray ile gerçekleştirdiği basın toplantısında yaptığı açıklamada, İran ve Rusya'nın siber saldırılar başlattığını, seçmen kayıtlarıyla ilgili bilgi aldıklarını, Başkan Donald Trump'ın itibarını sarsmak amacıyla bazı seçmenlere tehdit mesajları gönderdiklerini bildirmişti. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, yeni yaptırımların bu suçlamalarla ilgili olup olmadığı netleştirilmedi. Ancak İran hükümetine bağlı kuruluşların medya ajansı kılığına girerek demokratik süreci baltalamak için ABD'yi hedef aldığı belirtildi. İran rejiminin ABD seçimlerini etkilemek için yalan yanlış hikayeler ve yanıltıcı içeriklere başvurduğunu söyleyen ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin ise, herhangi bir yabancı tarafın seçim sürecini tehdit edebilecek çabalarına karşı durmaya devam edeceğine söz verdi.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.

DÜNYA

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.

DÜNYA

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.