Zarif: Nükleer anlaşma konusunda hiçbir koşulda yeniden müzakere olmayacak

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif
TT

Zarif: Nükleer anlaşma konusunda hiçbir koşulda yeniden müzakere olmayacak

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ABD Başkanı Donald Trump’ın çekildiği anlaşmaya ABD’nin geri dönme niyetinde olduğunu açıklayan ABD seçimlerinin demokrat başkan adayı Joe Biden’a yönelik mesajında, Tahran’ın “hiçbir koşulda nükleer anlaşmayı yeniden müzakere etmeyi düşünmeyeceğini” vurguladı.
Zarif, ABD menşeli CBS kanalına yaptığı ve İran kanallarının yayınlanmamış kısımlarını eklediği açıklamalarında, İran’ın ABD başkanlık seçimlerinde herhangi bir adayı diğerine tercih etmediğini söyledi. Bununla birlikte, “Biden kanadının açıklamalarının daha umut verici olduğuna, ama gerçek sonuçları bekleyip görmek gerektiğine” işaret etti.
 Zarif, “Bizim için önemli olan, seçimlerden sonra Beyaz Saray’ın nasıl davranacağıdır. Orada verilen sözler ve atılan sloganlar değildir. Asıl önemli olan ABD’nin davranış biçimidir. Eğer ABD İran’a karşı yıkıcı davranışlarını durdurmaya karar verirse, Beyaz Saray’a kim gelirse gelsin sorun farklı olacaktır.” ifadelerine yer verdi.
Tahran’ın nükleer anlaşmayı yeniden müzakere etmeyi reddettiğini vurgulayan Zarif, “Eğer bunu yapmak isteseydik, dört yıl önce Trump ile birlikte yapardık. Hiçbir koşulda anlaşmadaki şartları yeniden müzakere etmeyi düşünmeyeceğiz” dedi. Öte yandan Zarif, “Açıkçası, yeniden bağlantı kurmanın bir yolunu bulabiliriz, ancak bu tekrar müzakerelere döneceğimiz anlamına gelmiyor. Biden’ın bunun olmayacağını fark ettiğini ve farklı bir yöntem izleyebileceğini biliyorum” şeklinde ilavede bulundu.
Trump yönetiminin İran’a karşı yürüttüğü “maksimum baskı” politikasının “bize zarar verdiğine inanıyor. Ancak ister mevcut ABD yönetimini özel bir kesiminin istediği rejim değişikliği olsun, isterse de Trump’ın istediği, yani İran’a diz çöktürme ve müzakere koşullarını dayatmak olsun, ABD’nin istediği siyasi değişim meydana gelmedi.
Zarif, İran’ın ABD’deki başkanlık seçimlerine müdahalede bulunduğu yönündeki suçlamaları şiddetle yalanladı. Bununla ilgili olarak, “Trump, yaptıklarıyla ABD’deki seçim sistemine en önemli ve en büyük hakareti yapan tek kişidir. ABD demokrasisinin altını oymakla ilgilenen herkes, Trump’tan yalnızca posta yoluyla oy pusulalarında ve diğer şeylerde sahtekarlık ve tutarsızlık hakkında konuşmaya devam etmesini isteyecektir” ifadelerine yer verdi. Zarif son olarak, Tahran’ın Washington’dan ABD seçimleriyle ilgili herhangi bir faaliyette bulunmamasını isteyen bir mesaj aldığını da sözlerine ekledi.



Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
TT

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)

Sudanlı üst düzey istihbarat yetkilisi Ahmed Hasan Muhammed, ülkesinin İran’ın Kızıldeniz kıyısında bir deniz üssü kurma talebini reddettiğini söyledi.

İran’ın bu talebi kabul edilseydi, söz konusu üs, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından birinde deniz trafiğini izlemesine olanak tanıyacaktı.

Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal gazetesinden aktardığına göre Muhammed konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi;

“İran, Sudan ordusuna isyancılara karşı mücadelede kullanılmak üzere silahlı insansız hava araçları (SİHA) sağladı. Tahran, üssü inşa etme izni karşılığında, Sudan’a helikopter taşıyan bir savaş gemisi de dahil olmak üzere gelişmiş silahlar teklif etti. İranlılar üssü istihbarat toplamak için kullanmak istediklerini söyledi. Oraya savaş gemileri de yerleştirmek istediler. Ancak Hartum, İran’ın bu teklifini reddetti.”

Muhammed gazeteye yaptığı açıklamada, “Sudan İran’dan SİHA satın aldı. Çünkü insan kaybını azaltmak ve uluslararası insancıl hukuka saygı göstermek için daha isabetli silahlara ihtiyacımız vardı” diye ekledi.

Kızıldeniz’deki bir deniz üssü, Yemen’deki Husilerin ticari gemilere saldırı başlatmasına yardımcı olurken, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından biri üzerindeki hakimiyetini artırmasına olanak tanıyabilir.

İran destekli Husiler, Kızıldeniz’deki saldırıları Gazze’de savaşan İsrail ve müttefiklerini cezalandırma amacıyla gerçekleştirdiklerini ifade ediyor.

sddeb
Yemen televizyonu tarafından yayınlanan bir görüntüde, Husi saldırısından sonra batan bir İngiliz kargo gemisi görülüyor (EPA)

Sudan’ın, devrilen eski Devlet Başkanı Ömer El Beşir döneminde, İran ve Filistin’deki müttefiki Hamas ile yakın ilişkileri vardı.

Beşir'in 2019 darbesiyle devrilmesinin ardından, ülkenin askeri cuntasının başı olan Orgeneral Abdulfettah el Burhan, uluslararası yaptırımları sona erdirmek amacıyla ABD ile yakınlaşma başlattı.

Ayrıca İsrail ile ilişkileri normalleştirmek için harekete geçti.

İran’ın deniz üssünü inşa etme talebi, bölge ülkelerinin Sudan’da 10 aydır devam eden iç savaştan faydalanarak, Ortadoğu ile Sahra Altı Afrika ülkeleri arasında stratejik bir kavşak noktası olan ülkede yer edinmeye çalıştıklarını gösteriyor.

Burhan liderliğindeki Sudan ordusu, Nisan ortasından bu yana Orgeneral Muhamed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri ile savaşıyor.

Çatışma on binlerce insanın ölümüne, milyonlarca Sudanlının yerinden edilmesine ve dünyanın en kötü insani krizlerinden birine neden oldu.

Çatışmaları takip eden bölge yetkilileri ve analistlere göre, Sudan’ın İran’dan aldığı SİHA’lar, Hızlı Destek Kuvvetleri nedeniyle ordunun uğradığı kayıpların ardından, Burhan’ın bir miktar başarı elde etmesine yardımcı oldu.

Son haftalarda hükümet, Hartum ve Omdurman’daki önemli bölgelerin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, hem Sudan ordusunu, hem de Hızlı Destek Kuvvetleri’ni savaş suçu işlemekle suçladı.

Washington ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Sudan’ın batısındaki Darfur bölgesinde cinayet, tecavüz ve etnik temizlik de dahil olmak üzere insanlığa karşı suçlar işlemekle itham etti.

Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, Sudan ordusunu, sivillerin yerleşimleri havadan hedef almak ve Sudanlı sivilleri çaresizce ihtiyaç duydukları insani yardımdan mahrum bırakmakla eleştirdi.

BM kuruluşları ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Darfur’da etnik amaçlı saldırılar da dahil olmak üzere zulüm yapmakla suçladı.

Çatışmanın tarafları olan Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri, ABD ve BM’nin suçlamalarını reddetti.

ABD Şubat ayında yaptığı açıklamada, İran’ın Sudan ordusuna silah sevkiyatıyla ilgili endişelerini dile getirdi.

ABD’nin Hartum Büyükelçisi John Godfrey, İran’ın Hartum’a yardım ettiğine ilişkin haberlerin ‘son derece rahatsız edici’ olduğunu söyledi.