AB ve Yemen’den ortak insani yardım toplantısı

Yemenli bir çiftçi insani krizlerin yaşandığı bir dönemde mısır hasadı yapıyor (EPA)
Yemenli bir çiftçi insani krizlerin yaşandığı bir dönemde mısır hasadı yapıyor (EPA)
TT

AB ve Yemen’den ortak insani yardım toplantısı

Yemenli bir çiftçi insani krizlerin yaşandığı bir dönemde mısır hasadı yapıyor (EPA)
Yemenli bir çiftçi insani krizlerin yaşandığı bir dönemde mısır hasadı yapıyor (EPA)

Yemen Planlama ve Uluslararası İşbirliği Bakanı Necib el-Avc, ülkesine insani yardımın ulaşımını engelleyen bir dizi sorun olduğunu bildirdi. Bunların başında, Husi milislerinin yardımların ülkeye ulaşmasında çıkardığı engeller bulunuyor. Bunun yanı sıra insani yardım kuruluşlarının denetlenmesiyle ilgili zayıflık ve şeffaflık eksikliği de engellerden diğeri.
Yemen bakanının açıklamaları, Avrupa Birliği’nin Yemen Büyükelçisi Hans Grundberg ile Avrupa Birliği ve İsveç Dışişleri Bakanlığı’nın ev sahipliğinde 12-13 Kasım’da yapılacak olan bir sonraki Yemen toplantısına ilişkin düzenlemeler konusunda yapılan toplantı sırasında dile getirildi.
Siyasi kaynakların bildirdiğine göre Avc, Yemen Hükümetinin Avrupalı yetkililerle görüşmesi sırasında insani müdahale ve kalkınma sürecini desteklemede önemli ve etkili bir ortak olarak Yemen’e desteğinden dolayı Avrupa ülkelerine minnettar olduğunu belirtti.
Saba Haber Ajansı’nın bildirdiğine göre, Yemen Planlama Bakanı, ülkesindeki yardım çalışmalarının karşılaştığı zorluklara değindi. Bunların en önemlisi, Husi milislerinin yardım çalışmalarını engellemede uyguladığı ihlaller ve kısıtlamalar ve ihtiyacı olanlara insani yardım ulaştırması.
Bakan, insani yardımların ulaşmasının önündeki engelleri şöyle sıraladı: Yardımların kişiselleştirilmesiyle ilgili zaaf, yardım kuruluşlarının BM ve diğer uluslararası örgütler tarafından denetlenmemesi ve şeffaflığın olmaması, işletme giderlerinde maliyetin yükselmesi ve bazı kuruluşların üzerinde anlaşmaya varılan müdahale planına ve dönüşüm aşamasının gerekliliklerine ve barış inşası sürecine katkıda bulunmak için yardım çalışmalarını kalkınma ile ilişkilendirme konusundaki başarısızlıkları. Başarısız oldukları bu projeler, özellikle kırsal alanlarda çok sayıda genç için iş fırsatları yaratmak, tarım ve balık gibi ekonomik büyümeyi teşvik etmek ve ayrıca Kovid-19 salgınının ekonomik ve toplumsal yansımalarının üstesinden gelmeye katkıda bulunan projeler olduğunu da sözlerine ekledi.
Avrupa Birliği'nin Yemen büyükelçisinin, Avrupa Birliği ve İsveç Dışişleri Bakanlığı'nın ev sahipliğinde üst düzey insani yardım görevlilerinin Yemen'deki bir sonraki toplantısının "birçok önemli konuyu koordine etmenin anahtarı olduğunu, bunların en önemlisi insani yardım çalışmalarını baltalayan ve dolayısıyla projelerin performansını ve uygulama hızlarını etkileyen" bir anahtar olduğunu söylediğini aktardı.
Aynı bağlamda, Yemen Planlama Bakanı, “iş yaratmayı destekleyen ve ekonomik istikrarın sağlanmasına katkıda bulunan kapsamlı bir ekonomik büyüme modeli sağlamak için insani yardım planının nasıl yönetileceği ve finanse edileceği konusunda hükümeti, yerel kurumları ve özel sektörü içerecek şekilde ortaklığı genişletmek için periyodik olarak stratejik bir inceleme yapılmasını” önerdi. Özellikle gıda güvenliğini artırma ve tüm bölgelerde vatandaşlara uygun fiyatlarla temel gıda ürünlerini sağlamaya yönelik tedbirlerde. Ayrıca "yardım dağıtımında ademi merkeziyetçilik ilkesini benimseyerek, yerel ortakların ve bu kuruluşlarda çalışan yerel çalışanların listelerini gözden geçirerek ve yardımın alıcılara tüm valiliklerde ayrım gözetilmeksizin ulaştırılmasını sağlayıp Yemen'deki yardım çalışmalarının kapsamlı bir şekilde düzeltilmesi de önerilerinin arasındaydı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.