Suudi Arabistan’da koronavirüs önlemlerini ihlal eden kişilerin tespit edilmesi için denetim turlar gerçekleştiriliyor

Umman seyahat yasağını ihlal eden kişilere hapis cezası ve sınır dışı edilme kararı çıkardı

Mescid-i Haram devamlı olarak çevre dostu dezenfektanlarla temizleniyor (SPA)
Mescid-i Haram devamlı olarak çevre dostu dezenfektanlarla temizleniyor (SPA)
TT

Suudi Arabistan’da koronavirüs önlemlerini ihlal eden kişilerin tespit edilmesi için denetim turlar gerçekleştiriliyor

Mescid-i Haram devamlı olarak çevre dostu dezenfektanlarla temizleniyor (SPA)
Mescid-i Haram devamlı olarak çevre dostu dezenfektanlarla temizleniyor (SPA)

Suudi Arabistan’da devlet kurumları tarafından tüm vatandaşlar ve ticari kuruluşlarının sağlık koşullarına ve protokollere riayet edildiğinden emin olunması için çok sayıda denetim turu gerçekleştirilirken, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı ihtiyati önlemler sıkılaştırılmaya devam edildi. İhtiyati önlemleri ve protokolleri ihlal eden kişilere para cezası uygulandı.
Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevi İşleri Genel Başkanlığı, Mescid-i Haram’ın tüm alanlarının ve girişlerinin, çevre dostu dezenfektanlar ile sterilize edilmesi için 470’den fazla kişinin işe alınmasının yanı sıra girişlere takılan termal kameralar ile Mescid-i Haram’a giriş yapan kişilerin ateşleri ölçülüyor.
Başkanlık ayrıca 150’den fazla kapı bekçisi istihdam etti. Bekçiler, izdiham oluşmasının engellenmesi ve sosyal mesafenin sağlanması için, ibadet eden kişilerin karşılanması, izinlerinin kontrol edilmesi ardından Mescid-i Haram’a girecekleri kapıların belirlenmesi ve kendilerine ayrılan yerlere yönlendirmek ile görevlendirildiler.
Başkanlık ayrıca, cuma hutbesini birkaç dilde Genel Başkanlığın elektronik platformu aracılığı ile 5 radyo kanalında yayınladı.
Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı, son 24 saat içerisinde 436 kişide daha koronavirüs tespit edildiğini böylece ülkedeki toplam vaka sayısının 349 bin 822’ye yükseldiğini duyurdu.
Sağlık Bakanlığı hala tedavi görmekte olan 7 bin 783 vakadan 736’sının durumunun kritik olduğunu ayrıca 465 kişinin daha sağlığına kavuşması ile toplam iyileşen kişi sayısının 336 bin 533’e yükseldiğini açıkladı.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, yeni vakalardan yüzde 41’ini kadınların, yüzde 59’unu ise erkeklerin oluşturduğu ifade edilirken, bu vakalarda çocukların yüzde 12, yaşlıların yüzde 3 ve yetişkinlerin yüzde 85 oranında yer aldığı belirtildi.
Bakanlık, 17 kişinin daha virüs sebebiyle hayatını kaybetmesi ile can kaybının 5 bin 506’ya yükseldiğini açıkladı ve ülkede 61 bin 866 yeni laboratuvar testinin gerçekleştirildiği bildirdi.

BAE
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Sağlık ve Toplum Koruma Bakanlığı son 24 saatte bin 292 yeni vakanın kaydedildiğini böylece toplam vaka sayısının 129 bin 891’e yükseldiğini duyurdu.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, 818 vakanın daha sağlığına kavuşması ile toplam iyileşen vaka sayısının 139 bin 936’ya yükseldiği, virüse bağlı toplam can kaybının ise 510 kişi olduğu belirtildi.

Kuveyt
Kuveyt Sağlık Bakanlığı son 24 saate virüse bağlı 5 ölümün ve 825 yeni vakanın kaydedildiğini böylece ülkede salgının başlangıcından bu yana kaydedilen ölüm sayısının 804’e, toplam vaka sayısının ise 130 bin 463’e yükseldiğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığı dün 699 kişinin daha sağlığına kavuştuğunun kaydedilmesi ile toplam iyileşen kişi sayısının 121 bin 263’e yükseldiğini bildirdi.

Bahreyn
Bahreyn Sağlık Bakanlığı perşembe günü gerçekleştirilen 11 bin 587 koronavirüs testinin ardından 162 yeni vakanın tespit edildiğini, 245 vakanın ise test sonucunun negatif çıkması ile iyileşen vaka sayısının 80 bin 174’e çıktığını ayrıca bir kişinin daha virüs sebebiyle hayatını kaybetmesinin ardından toplam can kaybının 328’e ulaştığını duyurdu.
Bakanlık, sağlık durumu tedavi gerektiren 60 vakanın bulunduğunu ve 19 kişinin yoğun bakımda tedavi gördüğünü belirtti. 2 bin 284 aktif vakadan 2 bin 265’nin sağlık durumunun stabil olduğu açıklandı.

Umman
Umman vilayetlerdeki ilk derece mahkemeleri, Yüksek Komite tarafından koronavirüs salgını ile mücadele kapsamında alınan kararları ihlal eden birçok kişi hakkında kararlar verdi. Savcılık seyahat yasağını ihlal eden 10 kişi hakkında soruşturma başlattı ve haklarında 4 ay hapis cezası yada bin Umman riyali para cezası verildi. Kuralları ihlal eden yabancı kişiler ise sınır dışı edildi.
Umman Sağlık Bakanlığı perşembe gününe kadar kaydedilen toplam vaka sayısının 117 bin 167, virüse bağlı kaydedilen can kaybının yüzde 1,09 oran ile bin 286 ölüm olduğunu, 107 bin 368 kişinin sağlığına kavuşması ile iyileşme oranının 91,6’ya ulaştığını açıkladı.
Umman’da son 24 saat içerisinde 39 vakanın daha uyutulması ile yoğun bakımda uyutulan hasta sayısının 353 kişi olduğunu bildirdi.

Katar
Katar Halk Sağlığı Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, 192 yeni vakanın kaydedildiği vakaların 150’sinin yerel halktan 42’sinin ise yurtdışından dönen ve karantina altın alınan kişilerden oluştuğunu duyurdu.
Bakanlık son 24 saate 201 kişinin daha sağlığına kavuşması ile ülke genelinde kaydedilen toplam iyileşen vaka sayısının 130 bin 881’e yükseldiğini ayrıca bir kişinin daha virüs sebebiyle hayatını kaybetmesi ile toplam can kaybının 232’ye ulaştığını açıkladı.



Trump: Ukrayna ile Rusya arasında anlaşmaya varılması için "iyi bir şans" var

Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşuyor (AFP)
Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşuyor (AFP)
TT

Trump: Ukrayna ile Rusya arasında anlaşmaya varılması için "iyi bir şans" var

Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşuyor (AFP)
Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşuyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya ile Ukrayna arasında Florida'da yapılan son görüşmelerin ardından bir anlaşmaya varılmasının "yüksek ihtimal" olduğunu söyledi. Trump, elçisinin görüşmelere devam etmek üzere Rusya'ya gitmeye hazırlandığını belirtirken, Kiev'i sarsan yolsuzluk skandalının "faydalı olmadığını" ifade etti.

Trump, Air Force One uçağında gazetecilere yaptığı açıklamada, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin, müzakere ekibinin de başında bulunan Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı'nı görevden almasına neden olan yolsuzluk soruşturmasına atıfta bulunarak, "Ukrayna'nın bazı zorlu küçük sorunları var," dedi. Trump, "Ancak bir anlaşmaya varma şansımızın yüksek olduğunu düşünüyorum" ifadesini kullandı.

Miami'nin kuzeyindeki Hallandale Plajı'nda her iki tarafın da "üretken" olarak nitelendirdiği saatler süren görüşmelerin ardından, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu söylerken, Kiev heyetindeki bir kaynak görüşmeleri "kolay değil" olarak nitelendirdi. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Kiev'in askeri baskılarla karşı karşıya olduğu ve iç yolsuzluk skandalına bulaştığı bir dönemde gerçekleşen görüşmeler, Trump'ın temsilcisi Steve Witkoff'un salı günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesinin beklendiği Moskova ziyaretinin önünü açtı.

Washington, üç yıldan uzun süre önce başlayan çatışmayı sona erdirmek için bir plan sundu ve Moskova ve Kiev'in onayıyla bunu sonuçlandırmaya çalışıyor. Rubio daha önce gazetecilere, Witkoff ve Trump'ın damadı Jared Kushner'in de katıldığı Florida'daki görüşmelerin "çok verimli" geçtiğini, ancak "hala yapılması gereken çok iş olduğunu" söylemişti. Ukrayna heyetine Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Rustem Umerov başkanlık ederken, Amerikan tarafını Rubio, Witkoff ve Kushner temsil ediyor.

Umerov ise müzakereleri överek, "verimli ve başarılı" olarak nitelendirdi. Facebook'ta Zelenskiy'e görüşmelerde kaydedilen "önemli ilerleme" hakkında bilgi verdiğini yazdı. Zelenskiy, görüşmelerin ardından X platformunda, "Görüşmelerin yapıcı bir dinamiğe sahip olması ve tüm konuların Ukrayna'nın egemenliği ve ulusal çıkarlarının güvence altına alınmasına odaklanılarak açıkça müzakere edilmesi önemlidir" diye yazdı.

Görüşmeler, Moskova'nın Ukrayna'nın başkenti Kiev ve çevresine yönelik gece saldırılarını iki gece üst üste yoğunlaştırmasının ve Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin kapsamlı bir yolsuzluk soruşturmasının ardından Özel Kalem Müdürü Andrey Yermak'ı görevden almasının ardından yaşanan iç siyasi karışıklıkların ortasında başladı.


Moody's, güçlü petrol dışı büyümenin desteğiyle Suudi Arabistan'ın Aa3 notunu teyit etti

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (SPA)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (SPA)
TT

Moody's, güçlü petrol dışı büyümenin desteğiyle Suudi Arabistan'ın Aa3 notunu teyit etti

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (SPA)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (SPA)

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Suudi Arabistan’ın kredi notunu ‘Aa3’ olarak teyit etti ve görünümünü ‘durağan’ olarak belirledi. Kuruluş, Suudi ekonomisinin önümüzdeki yıl güçlü ekonomik büyüme göstermesine olumlu bakıyor; özellikle ekonomik çeşitlendirme çabaları sayesinde petrol dışı sektörlerdeki güçlü büyümeyi destekliyor.

Moody’s, Suudi Arabistan’a yönelik düzenli not gözden geçirmesinde, ülke ekonomisinin gücüne ve mali politikalarının istikrarına dikkat çekerek, Aa3 notunun büyük ekonomik hacim, yüksek gelir düzeyi ve güçlü kamu bütçesi ile desteklendiğini vurguladı. Kuruluş ayrıca, ülkenin ekonomik çeşitlendirme programlarında kaydettiği ilerlemeyi de öne çıkardı.

Moody’s’in Aa3 notunu teyit etmesi ve durağan görünümü, Suudi Arabistan’ın kredi değerliliğinin istikrarlı olduğunu gösteriyor. Bu durum, kuruluşun Kasım 2024’te ülke notunu A1’den Aa3’e yükseltmesinin ardından geldi; yükseltme, ekonomik reformlarda sağlanan ilerlemeye dayanıyordu. Diğer büyük uluslararası derecelendirme kuruluşları da Suudi Arabistan’ın güçlü kredi profilini onaylıyor. Standard & Poor’s ve Fitch, ülkeye A+ notu ve durağan görünüm verirken, bu yüksek dereceler ülkenin mali ve dış pozisyonunun gücünü ve artan ekonomik esnekliğini teyit ediyor.

Ekonomik ivme ve beklenen büyüme

Ekonomik momentum güçlü seyrini sürdürüyor; özellikle petrol dışı sektörler güçlü büyüme oranları yakalamaya devam ediyor. Moody’s, Suudi Arabistan’ın gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) 2025’te yaklaşık yüzde 4 oranında büyümesini bekliyor; bu oran, 2024’teki yüzde 2’lik büyümenin üzerine çıkıyor. 2026 yılında ise büyümenin yüzde 4,5’e ulaşması öngörülüyor. Bu dönemde petrol sektörü, OPEC+ ittifakının üretimi artırmaya başlamasıyla birlikte yeniden büyüme eğilimine girecek.

frg
Riyad'da açık havada futbol maçı izleyen insanlar (Reuters)

Suudi Arabistan hükümeti, gelecek yıl için ekonomik büyüme tahminini önceki yüzde 3,5 seviyesinden yüzde 4,6’ya yükseltmişti. Bu artış, büyük ölçüde petrol dışı sektörlerin beklenen büyümesine dayanıyor. Moody’s de açıklamasında, petrol dışı faaliyetlerin büyük projelerin kesintisiz şekilde yürütülmesini desteklediğine dikkat çekti.

Uluslararası Para Fonu (IMF) ise Suudi ekonomisinin 2025 ve 2026 büyüme tahminlerini yüzde 4’e yükseltti. IMF, bu büyümenin arkasında petrol dışı sektörlerdeki önemli genişleme ve OPEC+ çerçevesinde kademeli petrol üretim kesintilerinin bulunduğunu belirtti. Kuruluş, Suudi Arabistan ekonomisinin şoklara karşı güçlü bir dayanıklılık gösterdiğini vurguladı ve enflasyonun yaklaşık yüzde 2 seviyesinde istikrarlı kalacağını öngördü.

Kredi derecelendirme gücü

Suudi Arabistan’ın ekonomik gücü, büyük ekonomik hacmi, yüksek kişi başı gelir seviyesi ve düşük üretim maliyetleriyle birlikte bol hidrokarbon kaynaklarına dayandırılıyor. Moody’s’in açıklamasına göre, ülkenin güçlü kurumları ve iyi yönetim yapısı, 2016’dan bu yana uygulanan kapsamlı reform ajandasındaki önemli ilerlemeyi destekliyor. Mali gücü ise nispeten düşük kamu borç yükü, borçlanma maliyetlerini karşılayabilme kapasitesi ve güçlü devlet mali varlıklarına dayanıyor.

frg
Kral Abdullah Finans Bölgesi'ndeki (KAFD) Riyad tren istasyonu dışında yürüyen insanlar (Reuters)

Buna karşın, Suudi Arabistan’ın risklere maruz kalabilirliği, daha çok siyasi risklerden kaynaklanıyor; bu riskler, bölgesel jeopolitik dinamiklerin zorluklarını yansıtıyor.

Moody’s, petrol fiyatlarının yüksek harcamaları destekleme kapasitesinin azaldığını belirtmesine rağmen, hükümetin ekonomik dönüşüm sürecini desteklemek amacıyla ekonomik dalgalanmalara karşı mali politika uyguladığını vurguladı.

Durağan görünüm

Moody’s, durağan görünümün, ülkenin kredi notunu etkileyen risklerin dengede olduğunu gösterdiğini belirtti. Kuruluş, büyük ölçekli çeşitlendirme projelerinin daha fazla ilerlemesinin, özel sektörü çekebileceğini ve petrol dışı ekonominin mevcut tahminlerden daha hızlı şekilde gelişmesini teşvik edebileceğini kaydetti.

Suudi Arabistan Ekonomi ve Planlama Bakanı Faysal el-İbrahim geçen ay yaptığı açıklamada, ülkenin doğrudan ve dolaylı olarak petrol bağımlılığının yüzde 90’dan yüzde 68’e gerilediğini, bugün petrol dışı faaliyetlerin ise GSYİH’nin yüzde 56’sını oluşturduğunu duyurmuştu.


Suudi Arabistan, yapay zekâ modellerinde dünya çapında üçüncü sırada yer alıyor

Suudi Arabistan, yapay zekâ alanında dünya çapında en iyi on ülke arasında yer alarak uluslararası alanda adından söz ettirdi. (SPA)
Suudi Arabistan, yapay zekâ alanında dünya çapında en iyi on ülke arasında yer alarak uluslararası alanda adından söz ettirdi. (SPA)
TT

Suudi Arabistan, yapay zekâ modellerinde dünya çapında üçüncü sırada yer alıyor

Suudi Arabistan, yapay zekâ alanında dünya çapında en iyi on ülke arasında yer alarak uluslararası alanda adından söz ettirdi. (SPA)
Suudi Arabistan, yapay zekâ alanında dünya çapında en iyi on ülke arasında yer alarak uluslararası alanda adından söz ettirdi. (SPA)

Suudi Arabistan, yapay zekâ alanında yeni bir başarıya imza atarak, Stanford Üniversitesi İnsan Merkezli Yapay Zekâ Enstitüsü’nün (HAI) 2025 Yapay Zekâ Endeksi’ne göre, büyük dil modellerinde ABD ve Çin’in ardından üçüncü; yapay zekâ alanındaki istihdam oranında da Hindistan ve Brezilya’nın ardından üçüncü sırada yer aldı.

Stanford Üniversitesi’nin küresel yapay zekâ göstergesinde Suudi Arabistan’ın çeşitli kategorilerde kaydettiği belirgin ilerleme, ülkeyi yapay zekâ alanında dünyanın ilk on ülkesi arasına taşıdı. Bu sonuçlar, Vizyon 2030 doğrultusunda veriye dayalı ekonomi ve yapay zekâ teknolojilerinde ülkeyi lider ülkeler arasına yükseltmeyi hedefleyen Suudi Arabistan Veri ve Yapay Zekâ Kurumu’nun (SDAIA) yürüttüğü çalışmaların etkisini ortaya koyuyor.

Yapay zekâ modellerinde ve yapay zekâ istihdamının büyüme oranında dünya üçüncülüğü, ülkenin yüksek yenilik kapasitesine ve ileri model geliştirme yeteneğine işaret ediyor. Bu modeller arasında, Arapça üretilen içeriklerde dünyanın en güçlü üretken yapay zekâ modellerinden biri olarak gösterilen ‘ALLAM’ modeli de bulunuyor. Ülke ayrıca, yapay zekâ teknolojileriyle ilişkili yeni istihdam fırsatlarını genişletmeye devam ediyor.

Aynı endekste Suudi Arabistan, yapay zekâ yeteneklerini çekmede dünya yedincisi olurken, gelişmiş teknoloji ekosistemi ve küresel uzmanlar için cazip düzenleyici ortamıyla da öne çıktı. Ülke, yapay zekâ konusunda kamuoyu farkındalığı ve bilimsel atıf sayıları kategorilerinde de dünya sekizincisi oldu.

Bu başarılar; yapay zekâ araştırmalarına yapılan yatırımların, bilgi toplumunun güçlendirilmesine yönelik projelerin ve geniş katılımlı eğitim programlarının etkisini yansıtıyor. Bu programlar arasında, yapay zekâ alanında bir milyon kişiyi yetkinleştirmeyi hedefleyen ‘SAMAI’ girişimi de yer alıyor ve toplumun farklı kesimlerinden yoğun ilgi görüyor.

Bu sıralamalar, Suudi Arabistan’ın veri ve yapay zekâ alanlarında uluslararası alanda örnek gösterilen bir model haline geldiğini ortaya koyuyor. Aynı zamanda ülkenin insan kaynağını geliştirme ve teknolojik farkındalığı artırma çabalarının, Vizyon 2030’un hedefleriyle uyumlu şekilde, kapsamlı bir dijital dönüşüme ve ulusal ekonominin güçlenmesine katkı sunduğunu gösteriyor.