NASA'dan korkutucu uyarı: Mega uydu takımları felakete yol açabilir

(NASA)
(NASA)
TT

NASA'dan korkutucu uyarı: Mega uydu takımları felakete yol açabilir

(NASA)
(NASA)

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), özel bir şirketin uzaydaki faaliyetlerine yönelik ilk kez yorum yaptı. Ajans, felakete yol açabilecek uzay çarpışmaları konusunda endişelerini dile getirdi.
AST & Science (AST) isimli ABD şirketi, 4G ve 5G bağlantıları için Dünya’nın yüzeyinden 720 kilometre yukarıda 243 adetten oluşan mega uydu takımları yerleştirmeyi planlıyor. Firma, SpaceMobil adlı proje için halihazırda 120 milyon dolar toplamış durumda.
NASA’ysa, ABD Federal İletişim Kurulu’na gönderdiği (FCC) ve kamuoyuyla da paylaştığı açıklamasında, SpaceMobil'in A-Train’e zarar verebileceğini belirtti.
Ajans, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu, Fransa ve Japonya’daki bazı ortakların meydana getirdiği 10 uydudan oluşan A-Train 705 kilometre irtifada bulunuyor.
Somag News'ın haberine göre, aradaki farka rağmen SpaceMobil’in 900 metrekarelik büyüklüğü sebebiyle, A-Train’in bin 500 kez yer değiştirme ve 15 bin kez de planlama faaliyeti yapması gerekebileceğini ifade edildi. Bu günde 4 manevra ve 40 planlama faaliyeti anlamına geliyorken NASA bunun epey yorucu olacağına dikkat çekti. Projeyle ilgili şu ifadeler kullanıldı:
"A-Train’le edindiğimiz tarihsel deneyimler, uzayın bu özel bölgesinin, uzay nesneleri arasında çok sayıda bağlantı üretebileceğini gösteriyor."
AST’nin daha önce bir ton veya üzeri uzay takımları inşa etmediğini ve bu tecrübesizliğin uyduların yüzde 10’u veya fazlasının arızalanmasına neden olacağının beklendiğini belirten ajans, feci bir çarpışma riskinin alınamayacak derecede yüksek olduğunu ortaya koydu.
Öte yandan AST, ajansın mektubunu incelediklerini ajansın endişelerini gidermek için onlarla çalışacaklarını bildirdi.
 
Independent Türkçe, Somag News, Ars Technica



Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
TT

Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)

Meta, Constellation Energy'den nükleer enerji satın almak için 20 yıllık bir anlaşma imzalayarak, teknoloji devlerinin veri merkezlerinin artan enerji ihtiyaçlarını karşılamak için sektörle iş birliği yapma eğilimini sürdürdü.

Meta, Haziran 2027'den itibaren Constellation'ın Illinois'deki Clinton Temiz Enerji Merkezi'nden yaklaşık 1,1 gigavat güç satın alacak. Bu, tesisin tek nükleer reaktörünün toplam çıktısını temsil ediyor.

İki şirket, uzun vadeli anlaşmanın santralin devam eden işletimini ve yeniden lisanslanmasını destekleyeceğini doğruladı.

Şarku’l Avsat’ın CNBC'den aktardığına göre Meta'nın taahhüdü olmadan santral, 2017'den bu yana kullandığı emisyonsuz kredinin süresi dolduğunda kapanma riskiyle karşı karşıyaydı.

Constellation Başkanı ve CEO'su Joe Dominguez, “Meta ile ortaklık yapmaktan gurur duyuyoruz... Meta, mevcut santrallerin yeniden lisanslanmasını ve genişletilmesini desteklemenin yeni enerji kaynakları bulmak kadar etkili olduğunu fark etti” ifadelerini kullandı.

Clinton Centre'ın üretimini de 30 megawatt artıracak olan anlaşmanın şartları açıklanmadı. Santral doğrudan Meta'nın veri merkezlerini beslemeyecek; teknoloji devinin yüzde 100 temiz enerji üretme hedefine katkıda bulunurken bölgesel şebekeye güç sağlamaya devam edecek.

Bu duyuru, büyük teknoloji şirketleri ile nükleer endüstri arasında yapılan bir dizi anlaşmanın sonuncusu. Eylül ayında Constellation, Three Mile Island'ı yeniden çalıştıracağını ve 20 yıllık bir anlaşma kapsamında Microsoft'a enerji satacağını duyurmuştu.

Google geçtiğimiz yıl küçük modüler nükleer reaktörler (SMRs) geliştiren Kairos Power ile yaptığı iş birliğinin ardından üç yeni nükleer tesisin geliştirilmesini finanse etme sözü verdi. Amazon ise ekim ayında bu reaktörlerin geliştirilmesi için 500 milyon dolardan fazla yatırım yaptı ve Mart 2024'te Susquehanna Nükleer Santrali’nde faaliyet gösterecek bir veri merkezi kompleksi satın aldı. Amazon, Google ve Meta gibi teknoloji devleri mart ayında Dünya Nükleer Birliği öncülüğünde 2050 yılına kadar nükleer enerjinin küresel olarak üç katına çıkarılması çağrısında bulunan bir taahhüdü imzaladılar.

Ancak Constellation ile yapılan anlaşma, Meta'nın nükleer enerji sektörüne ilk resmi girişi anlamına geliyor. Şirket aralık ayında, ABD'de bir ila dört gigawatt arasında yeni nükleer kapasite ekleme arzusunu belirterek, ortak olacak nükleer enerji geliştiricileri bulmak için bir teklif talebinde bulundu. Gelişmiş nükleer enerjiye odaklanan bu teklif halen değerlendirme aşamasında ve şirketin Clinton tesisine verdiği destekten farklı.

Meta Küresel Enerji Başkanı Urvi Parekh şunları söyledi: “Yapay zekâ hedeflerimizi ilerletmeye devam etmek için temiz ve güvenilir enerjiyi güvence altına almak şart. Clinton tesisinin önümüzdeki yıllarda da faaliyet göstermesine katkıda bulunmaktan ve bu tesisin ABD'nin enerji liderliğini ilerletmenin önemli bir parçası olduğunu göstermekten gurur duyuyoruz.”

Başkan Donald Trump kısa bir süre önce, 2050 yılına kadar ABD'nin nükleer kapasitesini dört katına çıkarma hedefiyle nükleer enerjinin yaygınlaştırılmasını hızlandırmayı amaçlayan dört kararname imzaladı. Bu kararnameler, diğer hususların yanı sıra, Nükleer Düzenleme Komisyonu'nun elden geçirilmesini ve yerli bir nükleer yakıt tedarik zinciri kurulmasını öngörüyor.

Beyaz Saray ayrıca, küçük modüler reaktörler de dahil olmak üzere reaktörlerin düzenleyici onayının hızlandırılması çağrısında bulundu. Geçmişte nükleer projeler yüksek ön maliyetlerden ve uzun inşaat programlarından mustaripti. Sektör, küçük nükleer reaktörlerin nükleer enerjiyi genişletmek için daha uygun maliyetli bir yol olacağını umuyor. Şu anda ABD'de faaliyette olan küçük nükleer reaktör bulunmuyor.

Diğer yandan Constellation dün yaptığı açıklamada, Clinton sahasında küçük bir nükleer reaktör inşa etme olasılığı için Nükleer Düzenleme Komisyonu'ndan yeni bir lisans almayı değerlendirdiğini duyurdu.