Tahran ve Bağdat askeri işbirliği belgesi hazırlıyor

İranlı yetkili, Irak ile görüşmelerinde ABD güçlerinin sınır dışı edilmesinde ısrar etti.

İran Yüksek Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad ile Tahran'da görüştü (Mehr)
İran Yüksek Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad ile Tahran'da görüştü (Mehr)
TT

Tahran ve Bağdat askeri işbirliği belgesi hazırlıyor

İran Yüksek Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad ile Tahran'da görüştü (Mehr)
İran Yüksek Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad ile Tahran'da görüştü (Mehr)

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bagheri, dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad Sadun ile yaptığı görüşmede, ülkesinin yakın gelecekte Irak'la bir "askeri işbirliği" belgesi imzalayacağını duyurdu. Üst düzey İranlı yetkililerin bildirdiğine göre görüşmede Sadun, "ABD kuvvetlerinin Irak'tan çıkarılması gerektiği" konusunda ısrar etti. Tahran'da üst üste ikinci gün ikili askeri, güvenlik ve sınır güvenliği işbirliği tartışıldı.
İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani, Iraklı yetkiliyi kabul etmesi üzerine, "İran ve Irak savunma ve güvenlik işbirliğinin iki ülke arasında istikrar ve güvenliğini sağladığını" belirterek ilişkilerin stratejik düzeye yükseltilmesi çağrısında bulundu.
IRNA Haber Ajansı, Şamhani'nin İnad ile görüşmelerinin bölgesel ve uluslararası konuları kapsadığını bildirdi. İranlı yetkili, ABD kuvvetlerinin Batı Asya'da mevcut olduğu yönündeki suçlamaları hatırlatarak bunun "bölge ülkeleri arasındaki farklılıkları ve çatışmaları kışkırtma" girişimi olduğunu vurguladı.
Şamhani, iki ülke sınırlarında "güvenliği sağlamanın" önemini vurgulayarak, iki ülke için tehdit oluşturabilecek bazı oluşumlar olabileceğini belirterek, "Bölgede barışın en önemli bileşeni Amerikan güçlerinin çıkışıdır" dedi.
İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bagheri ise ABD'yi “terörizmi desteklemek” ile suçlayarak İran-Irak savunma işbirliğinin “Irak için daha iyi güvenlik sağlayacağını” belirtti ve görüşmede Irak'taki ABD güçlerinin varlığına odaklandı.
İnad, Irak ordusu ve güvenlik teşkilatındaki liderlerin yanı sıra donanma, hava kuvvetleri ve sivil savunma liderlerini içeren yüksek rütbeli bir askeri heyete başkanlık etti.
Irak heyetinin İranlı askeri liderlerle görüşmelerinin oturum aralarında İran Savunma Sanayi Fuar’ını ziyaret edeceğini söyleyen Bagheri, iki ülkenin askeri işbirliği için bir belge imzalamaya yakın olduğunu belirterek, bu görüşmelerin "son aşamada olduğuna ve yakın gelecekte imzalanacağına" işaret etti.
Savunma ve silahlanma alanlarındaki sözleşmelerin sonuçlanmasına atıfta bulunan Yetkili, "Savunma Bakanlığı'nın Irak'ın ihtiyaç duyduğu ürünleri sağladığını" belirterek, aynı zamanda ülkesinin Irak tarafıyla "bölgedeki ihtiyaç ve şartlara" göre "istişari operasyonları" sürdürmek ve genişletmek konusunda anlaştığını belirtti.
Devrim Muhafızları sözcüsü "Sepah News" internet sitesine göre, İran Devrim Muhafızları Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami, Irak heyetiyle görüşmesinde "General Kasım Süleymani'nin intikamını alacağını" söyledi.
Selami yaptığı konuşmada, “Irak evlatlarının bu yılın başında öldürülen Haşdi Şabi Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis’in intikamını alacaklarından emin olduğunu” söyledi. Ülkesinin "Amerikan kuvvetlerinin Irak'tan çıkarılması gerekliliğine" inandığını söyleyen Selami, "Amerikan kuvvetlerinin Irak parlamentosunun kararlarına göre sınır dışı edilmesi gerekir, bu Irak halkının kararıdır” ifadelerini kullandı.
"IRNA"nın haberine göre, İran Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Yusuf Kurban,  Iraklı mevkidaşı Zeki Hüseyin'e ülkesinin "gelişmiş ülkelere benzer tarzda" Irak'la ortak bir helikopter üretmeye hazır olduğunu bildirdi.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.