Tahran ve Bağdat askeri işbirliği belgesi hazırlıyor

İranlı yetkili, Irak ile görüşmelerinde ABD güçlerinin sınır dışı edilmesinde ısrar etti.

İran Yüksek Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad ile Tahran'da görüştü (Mehr)
İran Yüksek Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad ile Tahran'da görüştü (Mehr)
TT

Tahran ve Bağdat askeri işbirliği belgesi hazırlıyor

İran Yüksek Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad ile Tahran'da görüştü (Mehr)
İran Yüksek Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad ile Tahran'da görüştü (Mehr)

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bagheri, dün Irak Savunma Bakanı Cuma İnad Sadun ile yaptığı görüşmede, ülkesinin yakın gelecekte Irak'la bir "askeri işbirliği" belgesi imzalayacağını duyurdu. Üst düzey İranlı yetkililerin bildirdiğine göre görüşmede Sadun, "ABD kuvvetlerinin Irak'tan çıkarılması gerektiği" konusunda ısrar etti. Tahran'da üst üste ikinci gün ikili askeri, güvenlik ve sınır güvenliği işbirliği tartışıldı.
İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani, Iraklı yetkiliyi kabul etmesi üzerine, "İran ve Irak savunma ve güvenlik işbirliğinin iki ülke arasında istikrar ve güvenliğini sağladığını" belirterek ilişkilerin stratejik düzeye yükseltilmesi çağrısında bulundu.
IRNA Haber Ajansı, Şamhani'nin İnad ile görüşmelerinin bölgesel ve uluslararası konuları kapsadığını bildirdi. İranlı yetkili, ABD kuvvetlerinin Batı Asya'da mevcut olduğu yönündeki suçlamaları hatırlatarak bunun "bölge ülkeleri arasındaki farklılıkları ve çatışmaları kışkırtma" girişimi olduğunu vurguladı.
Şamhani, iki ülke sınırlarında "güvenliği sağlamanın" önemini vurgulayarak, iki ülke için tehdit oluşturabilecek bazı oluşumlar olabileceğini belirterek, "Bölgede barışın en önemli bileşeni Amerikan güçlerinin çıkışıdır" dedi.
İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bagheri ise ABD'yi “terörizmi desteklemek” ile suçlayarak İran-Irak savunma işbirliğinin “Irak için daha iyi güvenlik sağlayacağını” belirtti ve görüşmede Irak'taki ABD güçlerinin varlığına odaklandı.
İnad, Irak ordusu ve güvenlik teşkilatındaki liderlerin yanı sıra donanma, hava kuvvetleri ve sivil savunma liderlerini içeren yüksek rütbeli bir askeri heyete başkanlık etti.
Irak heyetinin İranlı askeri liderlerle görüşmelerinin oturum aralarında İran Savunma Sanayi Fuar’ını ziyaret edeceğini söyleyen Bagheri, iki ülkenin askeri işbirliği için bir belge imzalamaya yakın olduğunu belirterek, bu görüşmelerin "son aşamada olduğuna ve yakın gelecekte imzalanacağına" işaret etti.
Savunma ve silahlanma alanlarındaki sözleşmelerin sonuçlanmasına atıfta bulunan Yetkili, "Savunma Bakanlığı'nın Irak'ın ihtiyaç duyduğu ürünleri sağladığını" belirterek, aynı zamanda ülkesinin Irak tarafıyla "bölgedeki ihtiyaç ve şartlara" göre "istişari operasyonları" sürdürmek ve genişletmek konusunda anlaştığını belirtti.
Devrim Muhafızları sözcüsü "Sepah News" internet sitesine göre, İran Devrim Muhafızları Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami, Irak heyetiyle görüşmesinde "General Kasım Süleymani'nin intikamını alacağını" söyledi.
Selami yaptığı konuşmada, “Irak evlatlarının bu yılın başında öldürülen Haşdi Şabi Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis’in intikamını alacaklarından emin olduğunu” söyledi. Ülkesinin "Amerikan kuvvetlerinin Irak'tan çıkarılması gerekliliğine" inandığını söyleyen Selami, "Amerikan kuvvetlerinin Irak parlamentosunun kararlarına göre sınır dışı edilmesi gerekir, bu Irak halkının kararıdır” ifadelerini kullandı.
"IRNA"nın haberine göre, İran Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Yusuf Kurban,  Iraklı mevkidaşı Zeki Hüseyin'e ülkesinin "gelişmiş ülkelere benzer tarzda" Irak'la ortak bir helikopter üretmeye hazır olduğunu bildirdi.



Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
TT

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)

Sudanlı üst düzey istihbarat yetkilisi Ahmed Hasan Muhammed, ülkesinin İran’ın Kızıldeniz kıyısında bir deniz üssü kurma talebini reddettiğini söyledi.

İran’ın bu talebi kabul edilseydi, söz konusu üs, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından birinde deniz trafiğini izlemesine olanak tanıyacaktı.

Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal gazetesinden aktardığına göre Muhammed konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi;

“İran, Sudan ordusuna isyancılara karşı mücadelede kullanılmak üzere silahlı insansız hava araçları (SİHA) sağladı. Tahran, üssü inşa etme izni karşılığında, Sudan’a helikopter taşıyan bir savaş gemisi de dahil olmak üzere gelişmiş silahlar teklif etti. İranlılar üssü istihbarat toplamak için kullanmak istediklerini söyledi. Oraya savaş gemileri de yerleştirmek istediler. Ancak Hartum, İran’ın bu teklifini reddetti.”

Muhammed gazeteye yaptığı açıklamada, “Sudan İran’dan SİHA satın aldı. Çünkü insan kaybını azaltmak ve uluslararası insancıl hukuka saygı göstermek için daha isabetli silahlara ihtiyacımız vardı” diye ekledi.

Kızıldeniz’deki bir deniz üssü, Yemen’deki Husilerin ticari gemilere saldırı başlatmasına yardımcı olurken, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından biri üzerindeki hakimiyetini artırmasına olanak tanıyabilir.

İran destekli Husiler, Kızıldeniz’deki saldırıları Gazze’de savaşan İsrail ve müttefiklerini cezalandırma amacıyla gerçekleştirdiklerini ifade ediyor.

sddeb
Yemen televizyonu tarafından yayınlanan bir görüntüde, Husi saldırısından sonra batan bir İngiliz kargo gemisi görülüyor (EPA)

Sudan’ın, devrilen eski Devlet Başkanı Ömer El Beşir döneminde, İran ve Filistin’deki müttefiki Hamas ile yakın ilişkileri vardı.

Beşir'in 2019 darbesiyle devrilmesinin ardından, ülkenin askeri cuntasının başı olan Orgeneral Abdulfettah el Burhan, uluslararası yaptırımları sona erdirmek amacıyla ABD ile yakınlaşma başlattı.

Ayrıca İsrail ile ilişkileri normalleştirmek için harekete geçti.

İran’ın deniz üssünü inşa etme talebi, bölge ülkelerinin Sudan’da 10 aydır devam eden iç savaştan faydalanarak, Ortadoğu ile Sahra Altı Afrika ülkeleri arasında stratejik bir kavşak noktası olan ülkede yer edinmeye çalıştıklarını gösteriyor.

Burhan liderliğindeki Sudan ordusu, Nisan ortasından bu yana Orgeneral Muhamed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri ile savaşıyor.

Çatışma on binlerce insanın ölümüne, milyonlarca Sudanlının yerinden edilmesine ve dünyanın en kötü insani krizlerinden birine neden oldu.

Çatışmaları takip eden bölge yetkilileri ve analistlere göre, Sudan’ın İran’dan aldığı SİHA’lar, Hızlı Destek Kuvvetleri nedeniyle ordunun uğradığı kayıpların ardından, Burhan’ın bir miktar başarı elde etmesine yardımcı oldu.

Son haftalarda hükümet, Hartum ve Omdurman’daki önemli bölgelerin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, hem Sudan ordusunu, hem de Hızlı Destek Kuvvetleri’ni savaş suçu işlemekle suçladı.

Washington ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Sudan’ın batısındaki Darfur bölgesinde cinayet, tecavüz ve etnik temizlik de dahil olmak üzere insanlığa karşı suçlar işlemekle itham etti.

Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, Sudan ordusunu, sivillerin yerleşimleri havadan hedef almak ve Sudanlı sivilleri çaresizce ihtiyaç duydukları insani yardımdan mahrum bırakmakla eleştirdi.

BM kuruluşları ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Darfur’da etnik amaçlı saldırılar da dahil olmak üzere zulüm yapmakla suçladı.

Çatışmanın tarafları olan Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri, ABD ve BM’nin suçlamalarını reddetti.

ABD Şubat ayında yaptığı açıklamada, İran’ın Sudan ordusuna silah sevkiyatıyla ilgili endişelerini dile getirdi.

ABD’nin Hartum Büyükelçisi John Godfrey, İran’ın Hartum’a yardım ettiğine ilişkin haberlerin ‘son derece rahatsız edici’ olduğunu söyledi.