İsrail'in Şam'a yönelik hava saldırılarında İranlı yetkilileri hedef almadığı duyuruldu

İsrail'in Şam'a yönelik hava saldırılarında İranlı yetkilileri hedef almadığı duyuruldu
TT

İsrail'in Şam'a yönelik hava saldırılarında İranlı yetkilileri hedef almadığı duyuruldu

İsrail'in Şam'a yönelik hava saldırılarında İranlı yetkilileri hedef almadığı duyuruldu

İsrail'in dün şafak vaktinde Suriye'de düzenlediği saldırılarında 3’ü Hava Savunma Kuvvetleri’ne bağlı Suriyeli subay olmak üzere 10 kişinin öldüğü bildirildi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), diğer ölen diğer kişilerin yabancı uyruklu olduğu bilgisini paylaştı.
Tel Aviv'den yapılan açıklamalarda hava saldırılarında İranlı yetkilileri hedef almadığı kaydedildi. Gözlemciler ise bu saldırının İsrail'in ABD Başkanı Donald Trump'ın seçimlerdeki yenilgisine rağmen sınır ötesi saldırı politikasını sürdüreceğinin bir göstergesi olduğu görüşünde. SOHR’un bildirdiğine göre, ölenlerden 5’i Kudüs Gücü'e bağlı İranlılar. Uyruğu henüz belirlenemeyen diğer 2’sinin ise Irak veya Lübnanlı Şii savaşçılardan olabileceği görüşü hakim.
Şam'ı destekleyen bölgesel güçlerden bir komutan, ölenler arasında İranlı veya Lübnanlı olduğu iddialarını yalanladı. AFP’nin SOHR’dan aktardığına göre hava saldırılarında, biri Şam Uluslararası Havaalanı yakınları, diğeri de Şam'ın güneybatısında olmak üzere Hava Savunma Kuvvetleri’ne ait iki askeri bölgeyi hedef alındı. Saldırılar, İran yanlısı milislerin Şam'ın eteklerindeki Seyyide Zeynep ve el-Kisve bölgelerindeki cephane ve silah depolarını da etkiledi. Reuters'a konuşan eski bir Suriye ordusu komutanı, saldırının İran destekli Lübnanlı Şii Hizbullah'ın Suriye'nin Lübnan sınırına yakın bir üssünü, ayrıca Şam'ın güneyindeki üsleri ve Golan Tepeleri'nin Suriye kontrolü altındaki kısımlarındaki ön safları hedef aldığını bildirdi.
SANA haber ajansı, bir askeri kaynağın şu açıklamalarını aktardı:
“Siyonist düşman, güney bölgesinde işgal altındaki Golan yönünden bir hava saldırısı başlattı. Saldırıya karşılık veren hava savunmamız, füzelerden bazılarını düşürdü. Saldırı üç askerin ölümüne, birinin yaralanmasına ve bazı maddi kayıplara yol açtı.
Reuters’ta yer alan analizde, çarşamba günü düzenlenen saldırının her zamankinden çok daha geniş bir hedef yelpazesi olduğu, aynı zamanda İsrail ordusunun ayrıntıları açıklarken önceki zamanlarda olduğundan daha cesur göründüğü kaydedildi. Bu durumun İsrail’in kamuoyuna, İran'ın Suriye'deki müdahalesine yönelik mesaj gönderme niyetinin açık olduğunu gösterdiği vurgulandı.
İsrailli bir askeri kaynak dün yaptığı açıklamada, Suriye'deki 8 farklı noktada gerçekleştirilen saldırılarda Şam yakınlarında, kendi mahallelerindeki üst düzey İranlı liderlerin bilerek hedef alınmadığını ancak evlerin çevresine roketler atıldığını bildirdi. Zira ülkede yerleşik hale gelmek için özellikle Suriye’nin güneyinde, İsrail ile güçler ayrılığı sınırı yakınlarında yürüttükleri projelerin akıbeti konusunda uyarılmalarının istendiğini belirtti.
İsrail ordusunun bu saldırıları İran askeri operasyonlarına cevaben gerçekleştirdiğini ancak tırmanıştan kaçınmak için kendisine sınırlar koyduğunu söyleyen yetkili açıklamasını şöyle sürdürüldü:
 “Kim olduğunuzu, nerede ne yaptığınızı biliyoruz. İsrail, bu fiiller karşısında sonsuza dek sabırlı kalmayacak. İsrail ordusu, saldırı sırasında kışlada İranlı subayların varlığından haberdardı. Ancak onları veya binada bulundukları alanları hedef almadı.”
Saldırıları 68 günlük sakinliğin ardından gerçekleştiren İsrail, söz konusu dönemden önceki son hava operasyonlarını açık bir şekilde üstlenmemişti. Dün yaptığı açıklamada yeni saldırılara değinen ordu sözcüsü, uçakların yedi farklı bölgeyi hedef aldığını ancak Suriye güçlerinin İsrail uçağına füze atması nedeniyle buna sekizinci bir alanın daha eklenerek füze bataryalarının bombalandığını kaydetti. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“İsrail savaş uçakları bu gece İran’ın Kudüs Gücü ve Suriye ordusuna ait askeri hedeflere saldırılar düzenledi. Cephanelikler, karargahlar ve askeri komplekslerin yanı sıra karadan havaya füze bataryalarının da hedef alındığı saldırılar, İran’ın yönlendirdiği bir Suriyeli hücrenin Suriye ile sınır çiti yakınlarına ve İsrail topraklarına el yapımı patlayıcı yerleştirilmesine cevaben geldi. Patlayıcılarla dolu sahanın dünkü keşfi, İran'ın Suriye'deki pozisyonunun devam ettiğine dair ek kanıtlar oluşturuyor. Kendi topraklarından başlatılan her türlü eylemden Suriye rejimini sorumlu tutan İsrail ordusu, İran’ın Suriye'de bölgesel istikrara tehdit oluşturan pozisyonunu vurmak için gereken hamlelerine devam edecek. Nitekim İsrail ordusu olası herhangi bir senaryo ile baş etmek için tetikte duruyor.”
Açıklamadan, bu hafta Golan Tepeleri'nde engellenen bir saldırı girişiminin ardından çarşamba günü Suriye'de başlatılan bir dizi hava saldırısının İran'a ülkeden, özellikle sınır bölgesinden çekilmesi için bir mesaj niteliği taşıdığı sonucuna varıldı. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee  daha sonra yaptığı açıklamada şu bilgileri verdi:
“Sınırlarımızda, güney Golan Tepeleri'nde üç güçlü patlayıcı cihazın keşfedilmesinin ardından, İran ve Suriye mevkililerini hedef aldık. Söz konusu patlayıcıların İsrail sınırına yakın köylerde yaşayan Suriyeliler tarafından İran’ın yönlendirmesiyle yerleştirildiği anlaşılıyor. Nitekim Suriye içindeki 8 noktayı hedef aldık. Bunlardan en önemlisi, Şam Uluslararası Havalimanı yakınlarındaki İran kuvvetlerinin ana karargahı olarak kullanılan bir İran komuta kampıydı. Şam'ın güneydoğusundaki üst düzey İranlı aktörlere ve misyonlara ev sahipliği yapmak için kullanılan, aynı zamanda Kudüs Gücü yetkililerinin kaldığı gizli bir mevkii, 7. Tümen’in Güney Golan Tepeleri'nde bulunan ve Kudüs Gücü görevlilerinin İsrail'e karşı terörist faaliyetleri yürüttüğü karargahı, ayrıca dün de gece uçaklarımızın vurulmasının ardından karadan havaya gelişmiş füze bataryaları hedef alındı.”
İsrail Ordu Sözcüsü Hidai Zilberman da şu açıklamada bulundu:
“Bu saldırıların iki net mesajı var. Bunlardan ilki, İran'ın genel olarak Suriye'deki, özel olarak sınırlarımızdaki pozisyonunu sürmesine, ikincisi de Suriye rejiminin bu konuma göz yummasına izin vermeyeceğizdir. İsrail, sınırlara patlayıcı yerleştirme girişiminin ardından, geçen ağustos ayında da İran ve Suriye'ye benzer bir mesaj göndermeye çalışmıştı. Ancak mesajın yerine ulaşmadığı açık.”
Zilberman ayrıca Demir Kubbe ve diğer hava savunma sistemlerini yüksek alarma geçiren İsrail ordusunun İran veya Suriye'nin yanıt verme olasılığına hazırlıklı olduğunu söyledi.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.