İran dünyaya yeni savaş gemisi ile meydan okudu

DMO tarafından dün Körfez sularında insansız hava araçları ve füze rampaları taşıyan bir savaş gemisinin lansmanına ilişkin dağıtılan bir resim (AFP)
DMO tarafından dün Körfez sularında insansız hava araçları ve füze rampaları taşıyan bir savaş gemisinin lansmanına ilişkin dağıtılan bir resim (AFP)
TT

İran dünyaya yeni savaş gemisi ile meydan okudu

DMO tarafından dün Körfez sularında insansız hava araçları ve füze rampaları taşıyan bir savaş gemisinin lansmanına ilişkin dağıtılan bir resim (AFP)
DMO tarafından dün Körfez sularında insansız hava araçları ve füze rampaları taşıyan bir savaş gemisinin lansmanına ilişkin dağıtılan bir resim (AFP)

İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Komutanı, silahlı insansız hava aracı (SİHA) ve füze rampaları taşıyabilen geminin’ hizmete alınma töreninde yaptığı konuşmada ‘kuvvetlerinin bir coğrafi bölgeye bağlı kalmayacağının’ altını çizdi. Bu açıklama ABD Başkanı Donald Trump'ın yönetimindeki üst düzey yetkililerle İran'ın bir nükleer tesisini vurmak için görüşmesinden bir haftadan kısa bir süre sonra yapıldı.
Sepah News’in haberine göre DMO Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami, geminin hizmete alınma töreninde yaptığı konuşmada, “İran hayati çıkarlarını savunmak için belirli bir coğrafi bölgeye bağlı kalmayacak” ifadelerini kullandı.
Hizmete alınan ‘Rudeki’ isimli geminin yayınlanan fotoğraflarında kamyonlarla karardan karaya ve uçaksavar füzeler taşıdığı görüldü. Ayrıca DMO’nun rutin olarak kullandığı tipte 4 küçük sürat teknesi de gemide yer alıyordu. Bir helikopter iniş pistinin yanı sıra güvertede 150 metrelik (492 fit) bir makineli tüfek içerir.
Bloomberg haber ajansının IRNA haber ajansından aktardığına göre Rudeki isimli savaş gemisi adeta hareket eden bir şehir. Deniz ulaştırma hatlarında sürdürülebilir güvenlik oluşturmak, ülke ve bölge ülkelerinin ticaret ve balıkçılık filosuna yardım ve yardım sağlamak için gerekli tüm ekipman ve yetenekleriyle okyanuslarda görevler yapmaya hazır bulunuyor.
Selami, “Körfez, küresel ekonomi için stratejik bir bölge ve savunma ara yüzümüzdür. Güvenliğimizi ve hayati çıkarlarımızı savunmak için belirli bir coğrafi bölgeye bağlı kalmayacağız. Taviz vermeyeceğiz, esneklik göstermeyeceğiz ve ne kadar görkemli olursa olsun hiçbir düşmanın önüne başımızı eğmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
AFP’nin haberine göre DMO Komutanı, kuvvetlerinin küresel ekonominin bu kritik alanı için güvenliği sağlamada mükemmel ve benzersiz bir rol oynadığını söyledi.
Selami sözlerine “Her kim bu halk ve ülkenin çıkarlarını tehdit etmek isterse işte o zaman elbette dünya üzerinde kendisi için güvenli bir nokta bulamayacak. Stratejimiz savunma amaçlıdır; Yani, savunma stratejimize saldırı taktikleri eşlik etmediği sürece, başlangıçta hiçbir ülkeye tehdit oluşturmayacağız” dedi.
DMO’nun Tahran'daki iktidarla ideolojik bağlantıları olan milisleri ve silahlı grupları destekleme konusundaki bölgesel faaliyetleri ışığında orta ve kısa menzilli balistik füzelerin yanı sıra insansız hava araçları geliştirme programı, Devrim Muhafızları için önem arz ediyor.
New York Times’un geçtiğimiz Pazartesi günü çıkan haberinde ABD Başkanı Donald görev süresi iki ay içinde biten Trump'ın, geçen hafta çok sayıda üst düzey yetkiliye önümüzdeki haftalarda İran nükleer sahasına karşı harekete geçme olasılığı hakkında görüşmeler yaptığı bildirildi. Sonuç olarak büyük çaplı bir çatışma çıkma riski göz önüne alınarak, yetkililerin Başkanı Tahran'a karşı askeri bir operasyon yapmama konusunda ikna ettiklerini bildirdi.
ABD ile İran arasındaki ilişkiler 40 yıl önce koptu. ABD Başkanı Donald Trump'ın 2017'de başkanlığı devralması ve ardından ertesi yıl İran'ın nükleer programına ilişkin anlaşmadan çekilmesi, İran'ın bölgesel davranışlarını değiştirme ve balistik füze geliştirme programını da içeren daha kapsamlı bir anlaşmaya varmak amacıyla bir ‘maksimum baskı’ politikasını benimsemesi nedeniyle gerginlikte bir artış yaşandı.
Trump, ayrıca Tahran'a yeniden İran ekonomisi ve yerel döviz kuru üzerinde olumsuz etkileri olan sert yaptırımlar uyguladı.
ABD, 2019 yılının Nisan ayında Devrim Muhafızlarını terör örgütleri listesine ekledi. Ardından da Trump, bu yılın başında Bağdat'ta İran'ın bölgesel operasyonlarının beyni konumundaki İran Devrim Muhafızları'na bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani’nin ölümüne neden olan bir saldırı emri vermişti.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.