عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Bilim insanları Amazon yağmur ormanlarının küresel ısınmadan olumlu etkilenebileceğini ortaya koydu

Amazon yağmur ormanları, dünyadaki oksijeninin yüzde 20'sini üretiyor (AFP)
Amazon yağmur ormanları, dünyadaki oksijeninin yüzde 20'sini üretiyor (AFP)
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

Bilim insanları Amazon yağmur ormanlarının küresel ısınmadan olumlu etkilenebileceğini ortaya koydu

Amazon yağmur ormanları, dünyadaki oksijeninin yüzde 20'sini üretiyor (AFP)
Amazon yağmur ormanları, dünyadaki oksijeninin yüzde 20'sini üretiyor (AFP)

ABD’li bilim insanları, Amazon yağmur ormanlarındaki bazı nemli bölgelerin, kurak havalardan olumlu etkilenebileceğini ortaya koydu.
Araştırmacılar toprak ve havadaki nemin fotosentezi nasıl etkilediğini inceledi.
Araştırmalarda genellikle su stresinin, yani yıllık içme suyunun kişi başına 1.700 metreküpün altına düştüğü durumun, olumsuz bir senaryo yaratacağı düşünülüyordu.
Küresel ısınmayla birlikte kuraklaşan toprak ve havanın Amazon’daki bitki örtüsüne zarar vereceği, bunun da fotosentez seviyesini azaltarak karbon emilimini düşüreceği öngörülüyordu.
Ancak bilim insanları, dünyanın en büyük yağmur ormanında çok yağış alan bölgelerde, kurak havaya maruz kalan bitkilerin fotosentezle daha verimli şekilde yaprak açtıklarını gözlemledi.
Öte yandan, araştırmacılar bunun bir sınırı olduğunu, yüksek sıcaklıkların bu bölgelerde ciddi hasara yol açacağına dikkat çekti.
Columbia Üniversitesi’nden çevrebilimci Pierre Gentine, araştırmanı sonuçlarını şöyle açıkladı:
Bu çalışma, mevcut modellerin aksine, Amazon yağmur ormanlarının bol yağış alan bazı bölgelerinde, fotosentezin sınırlı su stresi dönemlerinde artış gösterdiğini kanıtlayan ilk araştırma.
Science Advances dergisinde yayımlanan çalışmanın yazarı Gentine, “Ağaçlar su stresinin etkisinde kaldıkça, bu su stresini telafi edecek daha etkili yapraklar çıkardı” dedi.
Araştırmada, bu özellikleri taşıyan bölgelerde, gelecekte yaşanacak sıcaklık artışı ve kuraklıklarda ormanların fotosenteze etkili bir şekilde devam edebileceği gözlemlendi.
 
Independent Türkçe, Daily Mail

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news