İran: Fahrizade'nin öldürülmesi nükleer programı durdurmayacak

İranlı nükleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin öldürüldüğü yerde cinayet polisi incelemelerde bulunuyor (DPA)
İranlı nükleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin öldürüldüğü yerde cinayet polisi incelemelerde bulunuyor (DPA)
TT

İran: Fahrizade'nin öldürülmesi nükleer programı durdurmayacak

İranlı nükleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin öldürüldüğü yerde cinayet polisi incelemelerde bulunuyor (DPA)
İranlı nükleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin öldürüldüğü yerde cinayet polisi incelemelerde bulunuyor (DPA)

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi, İranlı nükleer fizikçi Muhsin Fahrizade'nin öldürülmesinin ülkesinin nükleer programını durdurmayacağını veya ilerlemeyi engelleyemeyeceğini belirtti. Salihi, bugün yaptığı açıklamada, "Fahrizade'in izlediği yol şimdi daha yoğun bir şekilde takip edilmeye devam edecek” ifadelerini kullandı.
İran'ın başkenti Tahran'ın doğusunda, Cuma günü meydana gelen silahlı çatışmada, nükleer fizikçi Muhsin Fahrizade ve kendisini korumakla görevli olan bir dizi güvenlik görevlisi öldürüldü.
Suikast hakkında İran, ABD ve İsrail istihbarat teşkilatlarını suçladı.
İran Meclis Başkanı Muhammed Bekir Kalibaf da Fahrizade'nin öldürülmesinin ardından intikam sözü verdi. Konuya ilişkin Twitter hesabından açıklamalarda bulunan Kalibaf şunları söyledi: “Muhsin Fahrizade'nin kanının intikamı muhakkak alınacak. Suikastı gerçekleştiren ve arkasında duran herkes bu intikamdan payını alacak."
Fars haber ajansının aktardığına göre İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, "kör terör" olarak nitelendirdiği suikastı şiddetle kınadı ve İsrail'in suikastta yer aldığına dair göstergeler olduğunu kaydetti.
DPA’nın haberine göre, 2010 yılından bu yana Tahran'da nükleer fizik alanında çalışma yürüten dört İranlı bilim adamı öldürüldü.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.