Koronavirüse karşı kullanılan ultraviyole ışınlar hasara yol açıyor

Ultraviyole ışınlar korneada ağrıya ve iltihaba neden oluyor. (Bascom Palmer Enstitüsü)
Ultraviyole ışınlar korneada ağrıya ve iltihaba neden oluyor. (Bascom Palmer Enstitüsü)
TT

Koronavirüse karşı kullanılan ultraviyole ışınlar hasara yol açıyor

Ultraviyole ışınlar korneada ağrıya ve iltihaba neden oluyor. (Bascom Palmer Enstitüsü)
Ultraviyole ışınlar korneada ağrıya ve iltihaba neden oluyor. (Bascom Palmer Enstitüsü)

Miami Üniversitesi Bascom Palmer Göz Enstitüsü’nden araştırmacıların yer aldığı ve“Immunology of Ocular Infection” dergisi tarafından yayımlanan bir çalışma, Kovid-19’a karşı sterilazyonda kullanılan ve ultraviyole ışınlar yayan cihazların, Keratit olarak bilinen, kornea dokusunun iltihaplanmasınayol açtığını ortaya koydu.
Ultraviyole ışınlar yayan bu cihazlar genellikle evlerde ve ofislerde, koronavirüse karşı kullanılıyor.
Çalışmada, pandemide insanları virüsten korumak için tasarlanan antiseptik aydınlatma cihazlarının virüsleri yok etmede etkili olup olmadığı bilgisi ise yer almıyor.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), yakın zamanda yayımlanan bir raporda ultraviyole ışınların kullanıldığı aydınlatma cihazlarının her zaman güvenli olmadığını ve virüsleri yok etmedeki performanslarının ne kadar etkili olduğunun bilinmediğini bildirdi. Ayrıca gözde ağrı ve iltihaba, ciltte ise yanık benzeri reaksiyonlara sebep olabileceği için ışınlara doğrudan maruz kalmamak gerektiği konusunda uyardı.
Miami Üniversite’sinin internet sitesinde 25 Kasım’da yayınlanan bir raporda çalışmanın baş araştırmacısı Jesse Sengillo’nun şu açıklaması yer aldı:
“Salgının zirve yaptığı dönemde tahriş, ağrı ve ışık hassasiyetinden şikayetçi hasta sayılarında artış olduğunu fark ettik. Bunların, virüsleri yok etmek için kullanılan ultraviyole (UV) ışınlar yayan aydınlatma cihazlarına doğrudan maruz kalınması sonucu oluşabileceğini düşündük. Bu durum hastalar için gerçekten çok acı verici olabilir. Hastalar genellikle topikal uygulama ve antibiyotik tedavileri ile iyileştiriliyor.”
Kar körlüğü (Fotokeratit), korneanın aşırı radyasyona maruz kalması sonucu oluşuyor. Bu durum, atmosfer tarafından daha az UV ışınlarının emildiği yüksek rakımlarda, ortamdaki su, kar veya diğer yansıtıcı yüzeylerin bulunduğu yerlerde olanlarda birkaç saat içinde görülebiliyor. Söz konusu duruma maruz kalan kişiler, gözlerinde yanma hissi ve bazen de ışığa karşı şiddetli hassasiyet yaşıyorlar.
Piyasada birçok antiseptik özellikte aydınlatma cihazı bulunuyor. Söz konusu cihazların evde kullanımı güvenli olsa bile müşterilerin gözlere ve cilde zararını önleme noktasında üreticilerin tavsiyelerini dinlemeleri oldukça önem taşıyor.
Çalışmada yer alan diğer bir diğer araştırmacı, Anne Kunkler konuya dair şunları söyledi:
“İletişimde olduğumuz birçok hastanın bu tavsiyelerden haberi yok. Birçoğu iş yerlerinde, bilgileri olmadan bu ışınlara maruz kaldı. Bu yüzden en iyisi UV ışınlar yayan cihazlar çalıştığı esnada kişilerin bulundukları alanları terk etmesidir. Farklı sürelerde bu ışınlara doğrudan maruz kalanlar ve bir kaç saat sonrasında kendilerini rahatsız hissedenler tıbbi yardım almak için başvuruyorlar.”
Dr. Sengillo ve meslektaşları, söz konusu cihazlara maruz kalan ve göz rahatsızlığı yaşayan herkese bir göz doktoruna başvurmasını tavsiye ediyorlar.
Sengillo, çalışmanın salgınla ilişkisine dair de şu değerlendirmelerde bulundu:
“Son zamanlarda Kovid-19 ilgili birçok yayın yapılıyor. Önemli olan kamuoyundaki kafa karışıklığını önlemek için doğru ve sorumluluk sahibi bir şekilde bilgiler yayınlamak. Bizim çalışmamız bu soruları yanıtlamak için tasarlanmadı. Bu aydınlatma cihazlarını kullanacaksanız çeşitli hasarlara neden olmaması için üreticisinin önerilerini yakından takip ettiğinizden emin olmalısınız.”
Sertifikaları bulunan bu cihazlarla ilgili riskler olduğuna dikkat çekilen çalışmada üretici talimatlarına uyulması tavsiye ediliyor.
Konuya dair açıklamalarda bulunan Mısır Sağlık Bakanlığı’ndan Dr. Halid Kura, korona krizini kötüye kullanan ve sağlık açısından çok fazla yan etkisi bulunan birçok sahte aydınlatma cihazı çeşidi satıldığına dikkat çekti.
Kura, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte şunları söyledi:
“Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) dahil birçok kurum, piyasada isim yapmış markalar tarafından üretilen cihazları dahi tavsiye etmiyor. Kaldı ki piyasada ismi bile bilinmeyen çeşitli şirketlerin sahte cihazları var.”



Stranger Things finali 10 üzerinden 10: Ünlü yönetmenden övgü yağmuru

Ekran hayatına 2016'da başlayan Stranger Things, 1980'lerde kurgusal bir Amerikan kasabasında yaşanan bir dizi paranormal olayı konu alıyor (Netflix)
Ekran hayatına 2016'da başlayan Stranger Things, 1980'lerde kurgusal bir Amerikan kasabasında yaşanan bir dizi paranormal olayı konu alıyor (Netflix)
TT

Stranger Things finali 10 üzerinden 10: Ünlü yönetmenden övgü yağmuru

Ekran hayatına 2016'da başlayan Stranger Things, 1980'lerde kurgusal bir Amerikan kasabasında yaşanan bir dizi paranormal olayı konu alıyor (Netflix)
Ekran hayatına 2016'da başlayan Stranger Things, 1980'lerde kurgusal bir Amerikan kasabasında yaşanan bir dizi paranormal olayı konu alıyor (Netflix)

Stranger Things'in final sezonu, uzun soluklu Netflix dizisinin hayranlarının beklentilerini karşılamak konusunda büyük bir baskı altında. Neyse ki dizinin 5 sezonu boyunca bazı bölümleri yöneten ünlü sinemacı Shawn Levy, dizinin finalini "başyapıt" ve "10 üzerinden 10'luk mükemmel bir final" diye nitelendirdi.

Gişe canavarı Deadpool & Wolverine'in Collider'a konuşan yönetmeni, Stranger Things'in son bölümünün tamamlanmış halini izlediğini söyleyerek ekledi: 

Bir başyapıt. Duffer kardeşler mükemmel bir final yapmış. 10 üzerinden 10, kusursuz.

57 yaşındaki Levy, "Kendi dizimi övüyormuşum gibi gelebilir ama bu sözlerim Matt ve Ross Duffer’a duyduğum derin saygıdan geliyor" dedi: 

O bölümü hem yazıp hem yönettikleri için onları çok takdir ediyorum. Gerçekten çok tatmin edici ve duygusal bir final olmuş. Beni darmadağın etti diyebilirim.

Levy, The Adam Project, Gerçek Kahraman (Free Guy), Çelik Yumruklar (Real Steel) ve Müzede Bir Gece (Night at the Museum) gibi filmlerle de tanınıyor.

Netflix’in popüler bilimkurgu dizisinin finalinde neler olacağı titizlikle gizleniyor. Ancak yaratıcılar Matt ve Ross Duffer, bu sonu yıllar önce zihinlerinde tasarladıklarını daha önce açıklamıştı.

Ross Duffer, bu ayın başında İtalya'daki Lucca Comics and Games Festivali kapsamında düzenlenen panelde yapığı açıklamada, "Diziyi nasıl bitireceğini bulmaya çalışmak stresli bir süreç" demişti: 

Şanslıyız ki yaklaşık 6-7 yıl önce, en azından son sahnenin nasıl olacağını biliyorduk. Dizinin son 40 dakikasını ise hep biliyorduk.

İlk kısım 27 Kasım'da

Final sezonunda ana kadro eksiksiz geri dönüyor. Winona Ryder, David Harbour, Millie Bobby Brown, Finn Wolfhard, Gaten Matarazzo, Caleb McLaughlin, Noah Schnapp, Joe Keery, Sadie Sink, Natalia Dyer, Charlie Heaton, Maya Hawke ve Brett Gelman yeniden izleyici karşısına çıkacak. 

Stranger Things'in final sezonu, üç parça halinde izleyiciyle buluşacak: İlk kısım 27 Kasım'da, ikinci 26 Aralık'ta, final bölümleriyse 1 Ocak 2026'da ekrana gelecek.
Independent Türkçe, Collider, GamesRadar


Netflix'in yeni Japon dizisi zirvede: Squid Game'den bile iyi

Erken Meiji döneminde geçen Last Samurai Standing, bir zamanlar yenilmez bir samuray olan Shujiro'nun, ailesini kurtarmak için ölümcül bir hayatta kalma oyununa katılmasını anlatıyor (Netflix)
Erken Meiji döneminde geçen Last Samurai Standing, bir zamanlar yenilmez bir samuray olan Shujiro'nun, ailesini kurtarmak için ölümcül bir hayatta kalma oyununa katılmasını anlatıyor (Netflix)
TT

Netflix'in yeni Japon dizisi zirvede: Squid Game'den bile iyi

Erken Meiji döneminde geçen Last Samurai Standing, bir zamanlar yenilmez bir samuray olan Shujiro'nun, ailesini kurtarmak için ölümcül bir hayatta kalma oyununa katılmasını anlatıyor (Netflix)
Erken Meiji döneminde geçen Last Samurai Standing, bir zamanlar yenilmez bir samuray olan Shujiro'nun, ailesini kurtarmak için ölümcül bir hayatta kalma oyununa katılmasını anlatıyor (Netflix)

Netflix'in Japon yapımı yeni dönem dizisi Last Samurai Standing, yayımlanır yayımlanmaz izlenme listelerinde zirveye yerleşti. İzleyiciler, "olağanüstü" diye tanımladıkları diziyi bir solukta bitirdiklerini söylüyor.

Japonya'da geçen dizinin, ölümcül bir oyun etrafında şekillenen konusu nedeniyle Squid Game'e benzemesi de dikkat çekti.

FlixPatrol verilerine göre Last Samurai Standing, perşembe günü platforma eklenmesinin ardından küresel izlenme listelerinde hızla bir numaraya yükseldi.

Dizi, samurayların görkemli günlerinden 10 yıl sonra, 1878 Japonya'sında geçiyor. Toplumsal eşitsizliklerin derinleştiği, statülerini kaybetmiş eski samurayların yaşadığı bir dönemde, 292 "gözden düşmüş samuray"ın kaderi bir ölüm oyununda kesişiyor.

Naoki Ödüllü yazar Shogo Imamura'nın çok satan romanı Ikusagami'den uyarlanan dizinin Netflix özetinde şöyle yazıyor:

Yoksulluk, salgın ve yeni rejimin baskısıyla köşeye sıkışan 292 eski samuray, Kodoku adı verilen ölümcül bir oyuna davet edilir. Hayatta kalan son kişi, kaderini değiştirecek büyüklükte bir ödül kazanacaktır. Japon sinemasına özgü bir ruh ve estetikle harmanlanan seri, tarihin duygusal ve heyecan dolu bir dönemini ekrana taşıyor.

Japon sinemasının usta ismi Junichi Okada hem dizinin başrolünde hem de yapımcı ve aksiyon koreografı olarak görev alıyor.

Okada, dizide Shujiro Saga adlı eski bir samurayı canlandırıyor. Bir zamanların korkulan savaşçısı Shujiro, koleraya yakalanan eşi ve oğlunu kurtarabilmek için turnuvaya katılıyor.

44 yaşındaki oyuncu, Netflix'in Tudum platformuna verdiği röportajda projeyi şöyle anlattı:

Gizli hedefim, yepyeni bir dönem dizisi türü yaratmaktı, aynı zamanda bir aksiyon dizisi. Tamamen Japonya'da çekilmiş ama tüm dünyaya hitap eden bir yapım olsun istedim. Ciddi temellere dayanan, ama karakterleri keskin biçimde işlenmiş ve hikayesi gerçekten sürükleyici bir dizi bu.

“Squid Game'den de Shogun'dan da iyi”

Dizinin kadrosunda ayrıca Japon pop yıldızı Kazunari Ninomiya ve Age of Samurai: Battle for Japan'dan tanıdığımız Hideaki Itô da yer alıyor.

Last Samurai Standing, sosyal medyada kısa sürede büyük yankı uyandırdı. Bir izleyici X'te şu yorumu yaptı:

İlk bölüm inanılmaz. Her şey çok havalı ve şık. Devamını izlemek için sabırsızlanıyorum.

Bir diğeri, "İlk sahne tam anlamıyla epik!" diye yazdı. 

Başka bir kullanıcı ekledi:

Last Samurai Standing, Açlık Oyunları (Hunger Games) ve Squid Game'den bile daha iyi. Netflix'in bunu yapabildiğine inanamıyorum.

Eleştirileri derleyen Rotten Tomatoes'da Last Samurai Standing yüzde 100'lük mükemmel bir puanla ilerliyor.

Bir izleyici şöyle yazdı:

Tüm bölümleri izledikten sonra bence Shogun ve Squid Game'den bile daha iyi. Harika bir hikaye, müthiş set tasarımları ve aksiyon sahneleri... Kesinlikle izlenmeli.

Last Samurai Standing'in 6 bölümlük ilk sezonu Netflix'te izlenebilir.

Independent Türkçe, Express, CBR.com, ComicBook.com


Dünyanın ilk Pokémon tema parkı açılıyor

PokéPark Kanto'nun patika ve sokaklarında 600'den fazla Pokémon yer alacak (PokéPark Kanto)
PokéPark Kanto'nun patika ve sokaklarında 600'den fazla Pokémon yer alacak (PokéPark Kanto)
TT

Dünyanın ilk Pokémon tema parkı açılıyor

PokéPark Kanto'nun patika ve sokaklarında 600'den fazla Pokémon yer alacak (PokéPark Kanto)
PokéPark Kanto'nun patika ve sokaklarında 600'den fazla Pokémon yer alacak (PokéPark Kanto)

Shahana Yasmin 

Dünyanın yalnızca Pokémon serisine adanmış ilk kalıcı açık hava tema parkı, gelecek yıl Japonya'da açılacak ve hayranlarla ailelere, cep canavarlarının hayali dünyasına doğrudan adım atma fırsatı sunacak.

Pokémon Company internet sitesinde PokéPark Kanto'nun, Tokyo'nun batısındaki Tama Tepeleri'nde bulunan eğlence parkı Yomiuriland içinde faaliyet göstereceğini ve yaklaşık 26 bin metrekarelik düzenlenmiş orman ve kasaba temalı bir alanda yer alacağını doğruladı.

Park, doğrudan serinin köklerinden ilham alıyor: Orijinal video oyunlarında (1996'da çıkan Pokémon Red ve Green) yer alan kurgusal "Kanto" bölgesi, Japonya'nın gerçek Kantō bölgesinden esinlenerek tasarlanmıştı.

Pokémon Company, önceki günlerde bir tanıtım videosu ve ilk konsept çizimleriyle park hakkında ipucu vermeye başladı. Bunlar arasında el çizimi bir harita ve tematik arazinin bazı bölümlerini gösteren kısa bir fragman da var. Ziyaretçiler, parkın Pokémon Ormanı (Pokémon Forest) ve Sedge Kasabası (Sedge Town) adlı iki bölümüne giriş kapısı görevi gören "Pokémon Araştırma Laboratuvarı"ndan (Pokémon Research Lab) alana girecek.
 

Görsel kaldırıldı.

PokéPark Kanto, Tokyo'nun batısındaki Tama Tepeleri'nde yer alan Yomiuriland eğlence parkı içinde faaliyet gösterecek (Poképark Kanto)​​​

Park iki ana bölgeye ayrılacak: "Pokémon Ormanı", doğal arazide 600'den fazla Pokémon'un yerleştirildiği bir orman yolunu içeriyor ve bazı Pokémon figürleri, çocukların üzerine oturabileceği veya "binebileceği" kadar büyük. "Sedge Kasabası" ise performanslar ve tematik cazibe merkezleriyle hayat bulan, yürüyerek gezilebilen küçük bir yerleşim yeri. Parkta ayrıca serinin ikonik şifa noktası Pokémon Merkezi'nin yanı sıra gösteriler ve karakterler de yer alacak.

Resmi kaynaklara göre park, "Pokémon Eğitmenleri'nin orman ve kasaba boyunca unutulmaz bir maceraya atılabileceği, Pokémonlarla dolu bir Eğitmen Alanı" olacak.

21 Kasım 2025'ten itibaren ilk aşamada çekiliş ve ön satış sistemiyle satılacak biletler için iki ana çeşit duyuruldu: Eğitmen Kartı ve As Eğitmen Kartı.

Giriş ücreti, parkın iki ana bölgesine erişimi kapsarken, premium "As Eğitmen" kartları öncelikli giriş, canlı gösteriler için ayrılmış koltuklar ve özel ürünler gibi ek avantajlar sunuyor.

Pokémon, 30 yıldır kültürel bir unsur haline geldi: 1990'ların ortalarında Japonya'da piyasaya sürülen marka, video oyunu kökenlerini aşarak koleksiyon kartları, animasyon, ticari ürünler ve daha fazlasını kapsayan küresel bir fenomene dönüştü.

Bu, serinin gerçek dünya ortamlarındaki ilk denemesi olmayacak ama ilk sabit mekanı olacak. 2005 ve 2006'da Nagoya'da ve daha sonra Tayvan'da geçici PokéParklar açılmış ancak her ikisi de kısa süreli olan bu tesisler birkaç ay sonra kapanmıştı.

Independent Türkçe, independent.co.uk/asia