Riyad ve Bağdat, askeri iş birliğine yönelik ilk adımı attılar

Riyad ve Bağdat, askeri iş birliğine yönelik ilk adımı attılar
TT

Riyad ve Bağdat, askeri iş birliğine yönelik ilk adımı attılar

Riyad ve Bağdat, askeri iş birliğine yönelik ilk adımı attılar

Suudi Arabistan’ın Irak’taki askeri ataşesi Albay Nasır es-Saadun, ülkesinin Irak askeri teşkilatını desteklemeye hazır olduğunu duyurdu. Irak Savunma Bakanlığı tarafından 30 Kasım’da yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Genelkurmay Başkanı Korgeneral Abdulemir Reşid Yarallah, Irak’taki Suudi Arabistan askeri ateşesini kabul etti. Yarallah, iki dost ülke arasında askeri alanda iş birliği ve koordinasyon olasılıklarını ele almak için bu toplantının önemine değindi.”
Suudi Arabistan askeri ateşesinin de söz konusu görüşmeye ilişkin  memnuniyetini dile getirdiği belirtilen açıklamada, askeri ateşenin Irak ordusunun yeteneklerine, Irak ve bölgenin güvenliğini korumak için yaptığı büyük fedakarlık ve kahramanlıklara övgüde bulunduğu kaydedildi. Açıklamada ayrıca “Suudi askeri ataşesi, ülkesinin Irak askeri teşkilatına her türlü desteği sağlamaya devam edeceğine dair kararlılığını bildirdi” ifadesi kullanıldı.
Irak ve Suudi Arabistan arasında, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden başlaması öncesinde de güvenlik iş birliği bulunuyordu. 2012 yılında sınır güvenliği ve istihbarat iş birliği alanında karşılıklı ziyaretler başladı. Irak’ın eski İçişleri Bakanı Kasım el-Araci ve eski bir ulusal güvenlik danışmanı Falih el-Fayyad gibi üst düzey yetkililer Suudi Arabistan’a ziyarette bulundular. İş birliğinin ayrıntıları ve kapsamı ise henüz belirli değil. Ancak yakınlaşma, yakın zamanda Arar Sınır Kapısı’nın açılmasıyla birlikte iki ülke arasındaki ilişkilerde yaşanan yeni dönüşüm ve Suudi şirketlerin yatırım açısından Irak pazarına girme isteği çerçevesinde devam ediyor.
İki ülke arasındaki koordinasyon kapsamında çok sayıda anlaşma ve mutabakat zaptı imzaladı. Nahrain Üniversitesi Ulusal Güvenlik Profesörü ve Akkad Stratejik İşler ve Gelecek Araştırmaları Merkezi Başkanı Dr. Hüseyin Allavi, Irak ve Suudi Arabistan arasındaki askeri iş birliği olasılığına ve boyutuna dair Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulundu. Allavi şunları söyledi:
“Irak- Suudi Arabistan ilişkileri siyasi, ekonomik, güvenlik ve askeri alanlarda iyi şekilde gelişiyor. Irak- Suudi Arabistan askeri heyetleri arasında çeşitli alanlarda ileri düzeyde iş birliğine işaret eden karşılıklı ziyaretler söz konusu. İş birliği, iki taraflı şekilde, ziyaretler ve Irak-Suudi Koordinasyon Konseyi’nin güvenlik boyutu açısından güçlendirilmesi yoluyla, ya da Arap içişleri bakanları toplantıları, terörle mücadele çabaları, Adalet Bakanlığı’nın cezaları uygulama, suçluların değişimi çabaları ve istihbarat verileri alışverişi yoluyla gerçekleşir.”
DEAŞ’la mücadele alanında da Uluslararası Koalisyon aracılığıyla iş birliğinin mevcut olduğunu dile getiren Dr. Allavi sözlerini şöyle sürdürdü:
“Böylece Suudi askeri ateşesinin Irak Genelkurmay Başkanı ile görüşmesi, askeri diplomatik çalışmaların ve görüş alışverişinin ışığında geliyor.”
Dr. Hüseyin Allavi, Irak- Suudi Arabistan iş birliğinin çıtasının yükseltilmesine ilişkin de şu değerlendirmelerde bulundu:
“Irak’ın ulusal çıkarlarını önemseyen işlevsel bir yaklaşımdan çok siyasi bir yaklaşımı temsil olduğu için bu, halkın tamamının temsili sayılmıyor. Çünkü Irak ulusal çıkar pusulası, bizi tüm komşu ülkelere paralel açıdan yaklaşmaya davet ediyor. Karşımızdaki tepkime, Irak’ın büyük çıkarlarını temsile devam ediyor. Devletin, enerji, petrokimya ve tarım alanlarında Suudi Arabistan ile Irak’ın ekonomik yatırımlarını teşvik etme hususunda yaklaşımı oldukça nettir. Bu alanda büyük projeler gerçekleşecek. Irak halkı, ekonomilerini geliştirmek, altyapıyı iyileştirmek ve ülke ekonomisini güçlendirmek için Suudi şirketleriyle çalışmaya hazır.”
Diğer yandan Necef Valisi Luay el-Yasiri, ülkeyi Necef  üzerinden Suudi Arabistan’a bağlayan yol projesinin başladığını duyurdu. Yasiri, “Necef şehri üzerinden 239 km uzunluğunda, Irak’ı Suudi Arabistan’a bağlayan kara Hac yolu projesinin yanı sıra karşılıklı ticaret için de alanlar açıldı” açıklamasında bulundu. “Bu yol, Necef’teki tarım, sanayi, ticaret ve konut projelerinin gelişimine katkı sağlayacaktır” diyen Yasiri, yerel hükümetin çalışmanın aşamalarını takip edeceğini ve şehre olan büyük faydaları nedeniyle işin tamamlanmasını sağlayacağını vurguladı.
“Irak ve Suudi Arabistan, her iki tarafta da ticaret değişim alanları açma konusunda uzlaşı sağladı” diyen Necef Valisi, söz konusu alanların ‘vilayetteki ticari ve ekonomik durumun canlandırılmasına, yolun kesiştiği alanlarda tarım, sanayi ve yerleşim alanlarının canlanmasına’ katkı sağlayacağını kaydetti.



Meclis başkanlığını kaybeden Halbusi’nin kazanma stratejisi

El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)
El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)
TT

Meclis başkanlığını kaybeden Halbusi’nin kazanma stratejisi

El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)
El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)

Bağdat'ta 10, ülke genelinde ise 329 sandalyenin 35'ini kazanan Muhammed el-Halbusi'nin son parlamento seçimlerindeki zaferi, iki yıl önce Parlamento Başkanlığı görevinden ve parlamento üyeliği elinden alınan bir isim için önemli bir dönüm noktasıdır.

Bu zafer, Irak'ta, Hukuk Devleti Koalisyonu lideri ve eski Başbakan Nuri el-Maliki gibi zorlu bir rakip karşısında elde edildiği için daha da önem kazanıyor.

El-Halbusi, Anbar vilayetinin Karma kasabasından kırklı yaşlarının ortalarında bir inşaat mühendisidir. Felluce'deki bir inşaat şirketinden, Şii ve Sünni grupların İran etkisi altında rekabet ettiği siyasete adım atmıştır. Ancak hırslı genç adam maskesini yavaş yavaş düşürmüş ve güçlülerin masasında kendine bir yer edinmiştir.

"Halbusi olgusu"nun yorumlanması konusunda şu anda görüş ayrılığı olsa da Bağdat'taki birçok Sünni, yıllarca süren şiddet ve bölünmenin ardından, onda liderlik ihtiyaçlarını karşılayan birini buldu. Onun şu gibi kampanya sloganlarını dile getirdiğini duydular: "Biz Sünniler ne istediğimize karar veririz. Başkalarının (Şiiler ve Kürtler) bizim adımıza karar vermesine izin vermeyeceğiz."


PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Rüstem Mahmud

Bir gün içinde PKK militanları Türkiye topraklarından çekiliyor veya Güvenlik Konseyi Hamas'ı silahsızlandırma kararı aldı ya da Lübnan hükümeti ordunun Hizbullah'ı silahsızlandırma planını bekliyor yahut Irak'taki Haşdi Şabi ile Suriye, Yemen ve Libya’daki diğer örgütler hakkında benzer haberler ve raporlar duyabiliyoruz. Yıllardır, bu savaşçı örgütler, üyeleri ve davranışları bölgemizdeki en önemli ve çoğu zaman tek haber oldular. Dış gözlemciler artık siyasi, sosyal ve kültürel sahnemizi çok çeşitli örgütlerin ve savaşçılarının yuvasından ibaret sanmaya başladılar.

Bu örgütler yalnızca silahlı eylem konumunu işgal etmiyorlar, aynı zamanda siyasi rollere, etkinliğe ve üretkenliğe de sahipler. Yaşadıkları toplumların geniş kesimleri için prestijli ve sembolik değere sahip bir konuma sahipler. Savaşçıları, en azından toplumun belirli bir kesimi için, bir kutsallık halesiyle çevrililer.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre 1970'lerin başından itibaren, bu örgütler bölgemizdeki olağanüstü siyasi gerçeklikler ve bağlamların bir sonucu olarak ortaya çıktılar. Filistin ve Kürt meselelerine, birçok devletin, kendilerini baskı altında hisseden, yalnızca siyasi eylem ve mücadeleyle asgari düzeyde bile uzlaşıya varamayan milyonlarca insandan oluşan topluluklara yönelik bir tür “sıfır toplamlı” yaklaşımı damga vurmuştu. Nasırcılığın 1967’deki savaşta uğradığı yenilgi, devletin ve düzenli orduların sahip oldukları güç ve nüfuzu kaybetmelerine neden oldu. İran rejimi, dış politikasının bir dayanağı olarak hizipçiliğe dayanan uzun vadeli bir strateji uygulayarak, bu iki temele mezhepsel bir boyut ve yük ekledi. Ancak, bu örgütlerin türediği ülkelerde ekonomik, siyasi, güvenlik, anayasal, eğitim ve sağlık yapıları tamamen başarısız olmasaydı, bu çeşitli koşullar ve araçlar etkili olmazdı. Söz konusu örgütler bu başarısızlık sayesinde kendilerini kurtarıcılar ve devlet adına hareket ederek tüm ulusu koruyan araçlar olarak sundular.

Yarım asırdan fazla bir süre boyunca, bu örgütlerin üyeleri ve liderleri, toplumlarımızın geniş kesimleri arasında sahip oldukları “sembolik hegemonya” sayesinde, kamusal alana bir değerler, söylemler ve normatif araçlar cephanesi dayatmayı başardılar. Bunlar arasında şunlar sayılabilir: “Şiddet, değişimin özü ve tek aracıdır”, “sembolik lider tarihsel bir zorunluluktur”, “mevcut koşullar ucu açık bir olağanüstü hal gerektirmektedir”, “toplumsal ilerleme ve statü, bu örgütlere sadakat ve bağlılıkla bağlantılıdır”, “bu sınıfın üyeleri eleştirinin ötesindedir ve şehitler aziz statüsüne sahiptir”, “servet, eğitim, incelikli eylemler, entelektüel üretim ve sanatsal çalışma gibi şeyler, bu örgütlerle bağlantılı olmadıkları sürece anlamsızdır”. Bunlar ve benzeri birçok söylem kamusal alanda sürekli bir korku duygusu yaratıyor ve mevcut koşullarımızın “istisnai” olduğu yönünde derin bir hissi besliyordu. Tüm bunlar, toplumların geleceği ve güvenliği ve bu “savaşçı sınıf” örgütlerinin varlığını sürdürmesiyle sıkı sıkıya bağlantılıydı.

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu

Bir bakıma, bu sınıfın üyeleri, başlangıçta üyeleri İmparatorluk Muhafızları'nda asker olan, daha sonra zamanla, toplumsal güvenliği ve kaos dönemlerinde imparatorluk gücünün bütünlüğünü korumada oynadıklarını söyledikleri olağanüstü roller sayesinde kamusal bir rol, bir tür kontrol, otoriter konum ve sembolik statü üstlenen geleneksel Japon samuraylarına benzer hale geldiler. Davanın koruyucularından “davanın kendisine” dönüştüler. Kamu düzenini korumaya adanmış savaşçılar konumundan, her türlü kamusal erdemin sembolü haline geldikleri için, yerel topluluklara kendilerine ayrıcalıklı bir şekilde davranmayı dayatan, mali, idari, ticari, sembolik ve kültürel derebeyliklerin liderleri ve sahipleri konumuna geçiş yaptılar.

Tıpkı Japon samuraylarının tarihsel anlatısında olduğu gibi, bölgemizdeki bu savaşçılar ve örgütleri de, farklı derecelerde de olsa oldukça karmaşık ve istisnai tarihsel koşullardan sonra ortaya çıktılar. Ancak kendilerini “davanın kendisine” dönüştürmekten çekinmediler. Bu çeşitli örgütler, varoluşlarının asıl nedeni ortadan kalkmış olsa bile, askeri ve sembolik genel egemen statülerini her zaman farklı derecelerde de olsa korumaya gayret ettiler. Nitekim Lübnan Hizbullahı, İsrail'in bir kısmını yeniden işgal etmesinden önce tüm Lübnan topraklarından çekilmesinden çeyrek asır sonra bile silahlarını elinde tutmaya kararlı. Filistinli Hamas hareketi, silahını, Filistin'in tek kurtarılmış bölgesi olan Gazze Şeridi'ndeki tüm yaşam biçimlerinin sürekliliğinden ve devamından daha kutsal, gerekli ve kaçınılmaz görüyor.

Ancak, savaşçı sınıf ve silahlı örgütleri içindeki tüm bu otoriter özelliklerin bölgemizde yerleşik olmasına, toplumlarımızdaki genel modernleşme süreçleri bağlamında oynayabilecekleri gerici rollerin açıkça kabul edilmesine rağmen, temel soru hâlâ ortada duruyor: Bu örgütleri, bu istisnai sınıfı, ortaya çıktıkları koşulların, iklimlerin ve şartların yapısında köklü dönüşümler yaratmadan rollerini ve egemenliklerini ortadan kaldırmak mümkün müdür? Mevcut Hamas dağılsa bile, milyonlarca Filistinli, nesnel bir barışı asgari koşullarda da olsa karşılayan bağımsız bir devlete sahip olmadığı sürece, farklı isimler, sloganlar ve mekanizmalarla yeni bir Hamas'ın ortaya çıkmayacağının garantisi var mı? Türkiye'deki Kürt sorunu, Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) ve 40 yıllık silahlı mücadelesinin doğuşuna mı sebep oldu, yoksa PKK mı Kürt sorununu doğurdu? Dolayısıyla “Kürt mazlumiyeti gölü” varlığını ve etkinliğini koruduğu sürece, oradaki “Kürt mücadelesi balığı”nın yok olacağının bir garantisi var mı?

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu. Ama öncelikle Japonya, “hakkı” olduğuna inandığı şey uğruna komşu ülkeleri işgal edip milyonlarca masum insanı tekrar öldüremeyecek üretken bir ülke. Japonya artık birçok şeyi başarabilen bir ülke, bunların başında da geçmişte yaptıklarından dolayı özür dileyebilmesi geliyor.


Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
TT

Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)

Suriye Savunma Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, dün akşam Rakka kırsalında Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile çıkan çatışmalarda iki askerin öldürüldüğünü duyurdu.

Suriye devlet televizyonu dün akşam, SDG'nin bölgedeki Suriye ordusu mevzilerine sürpriz bir saldırı düzenlemesinin ardından Rakka'nın doğusundaki Ma'adan şehri civarında şiddetli çatışmaların çıktığını bildirdi. Kanal, SDG'nin bölgedeki ordu mevzilerini hedef almasının ardından ordu topçularının SDG'nin ateşine karşılık verdiğini de ekledi. SDG ise güçlerinin DEAŞ unsurlarının Rakka'nın doğusundaki Ganem el-Ali çölünde bulunan mevzilerine insansız hava araçları (İHA) fırlatmak için kullandıkları bir dizi mevziyle mücadele ettiğini söyledi. SDG tarafından yapılan açıklamada, “Bölge, bu hafta Şam hükümetine bağlı gruplar tarafından bir dizi saldırıya maruz kaldı. Bu saldırılar, terörist saldırılarını gerçekleştirmek için bu bölgeleri kullanan DEAŞ unsurlarının faaliyetleriyle paralel olarak gerçekleşti” denildi. SDG, ‘Suriye'nin kuzey ve doğusunu meşru bir şekilde savunmaya ve sivilleri hedef alan her türlü terörist tehdidi önlemeye’ kararlı olduğunu vurguladı.

Bu hafta başında SDG, doğu Rakka'da Suriye hükümeti gruplarının saldırısını engellediğini duyurmuş ve çatışmanın tırmanmasını önlemek için orantılı bir yanıt verildiğini belirtmişti.

SDG, Suriye'nin kuzey ve doğusunun büyük bir bölümünü kontrol ediyor.

Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra geçen ay, başkent Şam'da SDG lideri Mazlum Abdi ile görüştüğünü ve ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki tüm cephelerde ve askeri konuşlanma noktalarında derhal kapsamlı bir ateşkes üzerinde anlaştıklarını söyledi.