İran istihbaratı muhalif lideri Türkiye’den nasıl kaçırdı?

İran istihbaratı muhalif lideri Türkiye’den nasıl kaçırdı?
TT

İran istihbaratı muhalif lideri Türkiye’den nasıl kaçırdı?

İran istihbaratı muhalif lideri Türkiye’den nasıl kaçırdı?

The Washington Post gazetesi, Tahran rejiminin muhalif ASMLA örgütü liderlerinden Habib Asyud kod adlı Ferecullah Chaab'ın kaçırılması operasyonuyla ilgili detayları açıkladı.
Bir Türk yetkili, gazeteye yaptığı açıklamada, İran istihbaratının Ahvaz'ın Kurtuluşu İçin Arap Mücadelesi Hareketi (ASMLA) liderlerinden olan Chaab'ı, İran istihbaratına çalışan Sabrin adlı bir kadınla görüşmek için 9 Ekim'de İstanbul'a gittikten sonra kaçırdığını açıkladı.
Washington Post’un bir Türk istihbarat yetkilisinden aktardığına göre, “Chaab, İstanbul'da kaçırılıp uyuşturulduktan sonra bir kaçakçılık çetesi tarafından kamyonla İran'a götürüldü.”
Gazete, “Türkiye'nin soruşturmalarında, Sabrin'in sahte İran pasaportuyla İran'dan İstanbul'a Chaab'dan bir gün önce geldiğini ortaya çıkardığına” dikkati çekti ve şöyle devam etti: “Kaçırma ekibinin bir kısmı Chaab’ gelmeden önce, İstanbul'daki bir bilgisayar mağazasından plastik teller satın aldı. O akşam Chaab İstanbul'a indiğinde, kendisini bir kamyonda bekleyen Sabrin'le buluşmak için Beylikdüzü'ndeki bir benzin istasyonuna gitti. Oraya varır varmaz bayıltılıp elleri ve ayakları bağlandı ardından Van’a götürülüp ertesi gün sınırdan geçirilmesi için insan kaçakçılarına teslim edildi. Sabrin de İran'a döndü.

Kaçıranlar Türk vatandaşı
Türk yetkili gazeteye verdiği demeçte, “Türk Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) ve polis memurlarının, tamamı Türk vatandaşı olan 11 kişiyi benzer olaylara karıştıkları için tutukladığını ve bu kişilerin silah kullanımı, adam kaçırma ve dolandırıcılık gibi suçlamalarla yargılanmaya başladığını” söyledi.
Şarku’l Avsat’ın İngiliz Times gazetesinden aktardığına göre Türkiye Emniyet Genel Müdürlüğü’nün açıklamasıına göre Chaab, 9 Ekim'de Türkiye'ye uçtu ve 20 Ekim'de Stockholm'e dönüş bileti vardı. Türkiye'ye giriş kaydı bulunan Chaab, oteline hiç gitmedi. Chaab, daha sonra 2 Kasım'da İran devlet televizyonu IRIB'de itirafçılık yaparken görüldü. Arka planda görülen perdeler, İstanbul'daki İran’ın İstanbul Konsolosluğu'nun daha önce çekilen fotoğraflarında görülen perdelerle örtüşüyordu. Devrim Muhafızları'na bağlı haber ajansları da daha sonra, Chaab'ın Türkiye'de tutuklandığını bildirdi.
Washington Post (operasyonu) Fransa'da ikamet eden ancak geçen yıl Irak'a geldikten sonra ortadan kaybolan ve Tahran tarafından önceki gün (Cumartesi) idam edilen gazeteci Ruhullah Zem'in kaçırılma operasyonuna benzetti.
Geçtiğimiz ay da İngiltere’den yayın yapan Times gazetesi, "Türkiye'nin artık İranlı muhalifler için güvenli bir liman olmadığını" belirten bir habere yer vermişti. Gazete, Manisa'da İran ajanları tarafından kaçırıldığını anlatan İranlı muhalif yazar Eisa Bazyar'ın hikayesine yer vermişti.

'En az üç muhalife suikast düzenlendi'
Şarku’l Avsat’ın BBC’den aktardığına göre Eisa Bazyar'ın, Tahran rejimi tarafından cezalandırılmaktan kaçmak için, karadan kaçak yollarla Türkiye'ye giren artan sayıda İranlılar'dan biri olduğunu söyleyen Times, resmi rakamlara göre geçen yıl 8.753 İranlı'nın Türkiye'ye kaçak girerken yakalandığını belirtiyor.
Gazete şöyle devam ediyor;
"Ancak bir zamanlar görece güvenli liman olarak değerlendirilen Türkiye, İran rejimi karşıtları açısından giderek daha düşmanca bir yere dönüşüyor. 2017'den bu yana en az üç önde gelen İranlı muhalife İstanbul sokaklarında suikast düzenlendi, ancak daha az bilinen sürgündeki muhaliflere karşı girişilen kampanya da hızlanıyor. Geçen yıl, Tahran ve başka yerlerde düzenlenen yaygın ekonomik protesto eylemlerinden sonra onlarca muhalif Türkiye'de tutuklanıp, İran'a sınırdışı edildi. Bunlar arasında gösterilerde oynadıkları rol nedeniyle ölüm cezasına mahkum edilen iki genç adam ve 12 yıl hapis cezasıyla karşı karşıya kalan bir kadın hakları eylemcisi de vardı."
Times, Bazyar'ın 2013'te hükümetin güvenli ilan ettiği halde, mayınlardan tam olarak temizlenmemiş alanları ifşa ettiği için sekiz ay hapis cezası aldığını ve 2014'te hapisten çıktıktan sonra ailesiyle Manisa'ya yerleştiğini aktarıyor.
Bir İran hapishanesinde geçen bir roman yazan ve kitabında çok sayıda muhalifin idamını anlatan Bazyar'ın 2018'de Londra'da kitabından 500 adet bastırıp, kaçak yollarla İran'a soktuğu, eylemcilerin de kitabın fotoğraflarını çekip, sosyal medyada paylaştığı, bir kopyanın da Adalet Bakanı'nın villasının duvarından içeri atıldığı belirtiliyor.
Bazyar "Sadece mayınlardan bahsettiğimde çok aldırmamışlardı. Ancak kitabı bastığımda, istihbarat servisi sosyal medyayı ve Tahran'daki ailemi tehdit ederek beni tehdit etmeye başladı. Annemi ve erkek kardeşimi sorguladılar ve beni bulmalarını emrettiler. Kardeşim Almanya'ya kaçmak zorunda kaldı" diyor.
Times, "Ankara ve Tahran arasında, İranlı muhaliflerin tutuklanıp, geri gönderilmesi alanındaki işbirliğinin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'daki bir zirve sırasında yaptıkları görüşmeden sonra başlamış gibi göründüğünü" belirtiyor.
Times, İran'ın Türkiye'nin başlıca doğalgaz tedarikçisi olduğunu da vurguluyor. Muhaliflerin, tutuklamalardaki artışın, üçüncü ülkelerde yaşayan çok sayıda siyasi sürgünün Türkiye üzerinden seyahat etmeye korktuğu bir noktada yaşandığı aktarılıyor. Bazılarının da, rejimin bu sürgünlerin İran'daki akrabalarına, Türkiye'de bir aile buluşması ayarlamaları için baskı yaptığını anlattığı bildiriliyor.
Türk İçişleri Bakanlığı'nın gazeteye yaptığı açıklamada İranlı muhaliflerin İran'a sınırdışı edilmediğinde ısrarcı olduğunu belirten gazete, bakanlığın "Göç İdaresi Genel Müdürlüğü geçmişte de, özellikle sosyal medya platformlarında dile getirilen benzer iddiaları tekrar tekrar reddetti" diye eklediğini aktarıyor.



Tahran'da on binlerce kişi Reisi'nin cenaze töreni için toplandı

İranlılar, Tahran'daki Humeyni türbesinde Reisi'nin cenaze törenine katıldı (AFP)
İranlılar, Tahran'daki Humeyni türbesinde Reisi'nin cenaze törenine katıldı (AFP)
TT

Tahran'da on binlerce kişi Reisi'nin cenaze töreni için toplandı

İranlılar, Tahran'daki Humeyni türbesinde Reisi'nin cenaze törenine katıldı (AFP)
İranlılar, Tahran'daki Humeyni türbesinde Reisi'nin cenaze törenine katıldı (AFP)

Devlet televizyonunun haberine göre on binlerce İranlı, pazar günü İran'ın kuzeybatısında meydana gelen helikopter kazasında hayatını kaybeden İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin cenaze töreni için bugün erken saatlerde Tahran'ın merkezinde toplandı.

 İranlı yetkililer, Tahran'daki Humeyni türbesinde düzenlenen cenaze töreni sırasında tabutları düzenliyor (DPA)İranlı yetkililer, Tahran'daki Humeyni türbesinde düzenlenen cenaze töreni sırasında tabutları düzenliyor (DPA)

İran lideri Ali Hamaney, Reisi ve kazada onunla birlikte hayatını kaybeden arkadaşlarının cenaze namazını kıldıracak.

Humeyni Türbesi'ndeki cenaze töreni sırasında Reisi'nin fotoğraflarını taşıyan yas tutanlar, (APA)Humeyni Türbesi'ndeki cenaze töreni sırasında Reisi'nin fotoğraflarını taşıyan yas tutanlar, (APA)

Helikopter, Azerbaycan sınırındaki bir baraj projesinin açılışının ardından Tebriz şehrine giderken pazar günü yoğun sis nedeniyle İran'ın kuzeyindeki bir dağın yamacına düştü.

Başkentte merhum cumhurbaşkanı ve heyet üyelerini onurlandıran dev pankartlar açıldı. Tahran sakinleri telefon mesajlarıyla Reisi'nin cenaze törenine katılmaya çağırıldı. Devlet medyasına göre yabancı devlet adamlarının da katılacağı cenaze töreninin Tahran Üniversitesi'nden başlayıp şehir merkezindeki geniş Azadi Meydanı'na kadar sürmesi planlanıyor.

Meşhed'de cenaze töreni

Merhum cumhurbaşkanı ve beraberindeki heyet üyelerinin cenaze törenleri, Tebriz kenti ve Kum'da siyah giyen on binlerce kişinin katılımıyla salı günü başladı.

 İran'ın Tebriz kentindeki büyük cenaze töreninden (Reuters) İran'ın Tebriz kentindeki büyük cenaze töreninden (Reuters)

Cenazeler Tahran'dan Güney Horasan Eyaletine nakledilecek, ardından ülkenin kuzeydoğusundaki Reisi'nin memleketi Meşhed şehrine götürülecek; perşembe günü ise İmam Rıza Türbesi'nde yapılacak cenaze töreninin ardından toprağa verilecek.

Kalabalık Tebriz'deki ana meydana akın etti (AFP) Kalabalık Tebriz'deki ana meydana akın etti (AFP)

Hamaney beş günlük ulusal yas ilan etti ve 28 Haziran'da Reisi'nin halefinin seçileceği seçimler yapılana kadar Cumhurbaşkanlığı görevi, 68 yaşındaki Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed Muhbir'e verdi.

İran nükleer dosyasındaki baş müzakereci ve Emir Abdullahiyan'ın yardımcısı Ali Bagheri, Dışişleri Bakanı vekili olarak atandı.

Tebriz'de düzenlenen cenaze töreninde tabutun üzerinde İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin resmi (Reuters)

Tebriz'de düzenlenen cenaze töreninde tabutun üzerinde İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin resmi (Reuters)

Genelkurmay Başkanı Muhammed Bagheri, helikopter kazasının nasıl meydana geldiğini ortaya çıkarmak için soruşturma emri verdi.