İran, Irak'a ihraç ettiği doğalgazdan elde ettiği gelirle aşı satın alacak

İran Enerji Bakanı Rıza Erdekaniyan
İran Enerji Bakanı Rıza Erdekaniyan
TT

İran, Irak'a ihraç ettiği doğalgazdan elde ettiği gelirle aşı satın alacak

İran Enerji Bakanı Rıza Erdekaniyan
İran Enerji Bakanı Rıza Erdekaniyan

İran Enerji Bakanı Rıza Erdekaniyan, ülkesinin Avrupa’dan yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı geliştirilen aşıları satın almak için Irak’a ihraç edilen doğal gazdan elde edilen gelirleri kullanmayı planladığını duyurdu.
İran’ın resmi ajansı IRNA’ya göre bakanın bu açıklamaları, Irak’ın önceden birikmiş borçları yüzünden İran’ın Irak’a yaptığı doğal gaz ikmalini kısmasının akabinde dün Bağdat’a yaptığı ziyaret çerçevesinde geldi.
Erdekaniyan Irak’ta Elektrik Bakanı Macit Hantuş ve Merkez Bankası ile Irak “Ticaret Bankası” yetkilileriyle toplantılar yaptı ve aynı şekilde Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi ile de görüştü. Erdekaniyan görüşmelerin başarılı geçtiğini belirtti.
Şarku’ul Avsat’ın Bloomberg TV’den aktardığı habere göre bakan, İran’ın temel malları satın almak için fonlarını kullanacağını söyledi.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani bu hafta bir açıklama yaparak Washington’un, Kovid-19 aşısı satın almak için İran’ın paralarının hepsinin ABD bankaları üzerinden geçmesini şart koştuğunu duyurarak “Görünüşe göre Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC) bunda bir sorun olmadığını söyledi ancak geri adım atarak fonların havale yapılmadan önce ABD bankaları üzerinden geçmesi gerektiğini söyledi. (ABD’lileri işaret ederek) sizin gibi insanlara kim güvenebilir? Bulduğunuz her yerde paralarımızı çaldınız” ifadelerini kullandı.
Ruhani’nin aksine İran Merkez Bankası Başkanı Abdunnasır Himmeti geçtiğimiz hafta bir açıklama yaparak ABD Hazine Bakanlığı’na bağlı OFAC’ın Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından takip edilen bir aşıyı satın almak için Güney Kore’de dondurulmuş halde bulunan İran varlıklarının kullanılmasına onay verdiğini duyurmuştu.
Himmeti ülkesinin bir ABD ve Güney Kore bankası üzerinden İsviçre’deki bir bankaya 180 milyon euro değerinde bir para gönderebildiğini söyleyerek “Bu havaleyi OFAC’tan izin alarak Türkiye ve Avrupa’daki 3 banka ve İran bankasının bir şubesi aracılığıyla gönderebildik; çünkü ABD’liler para transferlerinde bize her zaman çok fazla sorun çıkarmıştır ve bu sefer de mali kaynaklarımıza el koymamaları için oldukça dikkatli davrandık” ifadelerini kullandı. Geçtiğimiz günlerde İranlı bazı yetkililer, uluslararası kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele kuruluşu FATF’ın (Mali Eylem Görev Gücü) İran’ı kara listeye almasından ötürü para transferinde sorun yaşandığını belirtmişti.



Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
TT

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)

Sudanlı üst düzey istihbarat yetkilisi Ahmed Hasan Muhammed, ülkesinin İran’ın Kızıldeniz kıyısında bir deniz üssü kurma talebini reddettiğini söyledi.

İran’ın bu talebi kabul edilseydi, söz konusu üs, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından birinde deniz trafiğini izlemesine olanak tanıyacaktı.

Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal gazetesinden aktardığına göre Muhammed konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi;

“İran, Sudan ordusuna isyancılara karşı mücadelede kullanılmak üzere silahlı insansız hava araçları (SİHA) sağladı. Tahran, üssü inşa etme izni karşılığında, Sudan’a helikopter taşıyan bir savaş gemisi de dahil olmak üzere gelişmiş silahlar teklif etti. İranlılar üssü istihbarat toplamak için kullanmak istediklerini söyledi. Oraya savaş gemileri de yerleştirmek istediler. Ancak Hartum, İran’ın bu teklifini reddetti.”

Muhammed gazeteye yaptığı açıklamada, “Sudan İran’dan SİHA satın aldı. Çünkü insan kaybını azaltmak ve uluslararası insancıl hukuka saygı göstermek için daha isabetli silahlara ihtiyacımız vardı” diye ekledi.

Kızıldeniz’deki bir deniz üssü, Yemen’deki Husilerin ticari gemilere saldırı başlatmasına yardımcı olurken, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından biri üzerindeki hakimiyetini artırmasına olanak tanıyabilir.

İran destekli Husiler, Kızıldeniz’deki saldırıları Gazze’de savaşan İsrail ve müttefiklerini cezalandırma amacıyla gerçekleştirdiklerini ifade ediyor.

sddeb
Yemen televizyonu tarafından yayınlanan bir görüntüde, Husi saldırısından sonra batan bir İngiliz kargo gemisi görülüyor (EPA)

Sudan’ın, devrilen eski Devlet Başkanı Ömer El Beşir döneminde, İran ve Filistin’deki müttefiki Hamas ile yakın ilişkileri vardı.

Beşir'in 2019 darbesiyle devrilmesinin ardından, ülkenin askeri cuntasının başı olan Orgeneral Abdulfettah el Burhan, uluslararası yaptırımları sona erdirmek amacıyla ABD ile yakınlaşma başlattı.

Ayrıca İsrail ile ilişkileri normalleştirmek için harekete geçti.

İran’ın deniz üssünü inşa etme talebi, bölge ülkelerinin Sudan’da 10 aydır devam eden iç savaştan faydalanarak, Ortadoğu ile Sahra Altı Afrika ülkeleri arasında stratejik bir kavşak noktası olan ülkede yer edinmeye çalıştıklarını gösteriyor.

Burhan liderliğindeki Sudan ordusu, Nisan ortasından bu yana Orgeneral Muhamed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri ile savaşıyor.

Çatışma on binlerce insanın ölümüne, milyonlarca Sudanlının yerinden edilmesine ve dünyanın en kötü insani krizlerinden birine neden oldu.

Çatışmaları takip eden bölge yetkilileri ve analistlere göre, Sudan’ın İran’dan aldığı SİHA’lar, Hızlı Destek Kuvvetleri nedeniyle ordunun uğradığı kayıpların ardından, Burhan’ın bir miktar başarı elde etmesine yardımcı oldu.

Son haftalarda hükümet, Hartum ve Omdurman’daki önemli bölgelerin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, hem Sudan ordusunu, hem de Hızlı Destek Kuvvetleri’ni savaş suçu işlemekle suçladı.

Washington ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Sudan’ın batısındaki Darfur bölgesinde cinayet, tecavüz ve etnik temizlik de dahil olmak üzere insanlığa karşı suçlar işlemekle itham etti.

Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, Sudan ordusunu, sivillerin yerleşimleri havadan hedef almak ve Sudanlı sivilleri çaresizce ihtiyaç duydukları insani yardımdan mahrum bırakmakla eleştirdi.

BM kuruluşları ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Darfur’da etnik amaçlı saldırılar da dahil olmak üzere zulüm yapmakla suçladı.

Çatışmanın tarafları olan Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri, ABD ve BM’nin suçlamalarını reddetti.

ABD Şubat ayında yaptığı açıklamada, İran’ın Sudan ordusuna silah sevkiyatıyla ilgili endişelerini dile getirdi.

ABD’nin Hartum Büyükelçisi John Godfrey, İran’ın Hartum’a yardım ettiğine ilişkin haberlerin ‘son derece rahatsız edici’ olduğunu söyledi.