Çin'in salgındaki üretimi 15.38 trilyon doları aştı

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping dün yaptığı açıklamada, ülkesinin 2020'deki GSYİH'sinin 15.38 trilyon doları aştığını söyledi (AP)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping dün yaptığı açıklamada, ülkesinin 2020'deki GSYİH'sinin 15.38 trilyon doları aştığını söyledi (AP)
TT

Çin'in salgındaki üretimi 15.38 trilyon doları aştı

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping dün yaptığı açıklamada, ülkesinin 2020'deki GSYİH'sinin 15.38 trilyon doları aştığını söyledi (AP)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping dün yaptığı açıklamada, ülkesinin 2020'deki GSYİH'sinin 15.38 trilyon doları aştığını söyledi (AP)

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping dün yaptığı açıklamada, Çin'in 2020'deki Gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) 100 trilyon yuan'ı (15.38 trilyon dolar) aştığını söyleyerek, yeni yılda dünyanın tüm halklar için istikrar, refah, güvenlik ve barıştan yararlanmasını umudunu dile getirdi.
Dünya Bankası verilerine göre, Çin'in 2019'daki GSYİH'sı yaklaşık 14,34 trilyon dolara ulaştı. Bu durum Çin başkanının tahminlerinin bir önceki yıla göre 1 trilyon doların üzerinde yani yüzde 7,25'lik bir büyüme gösterdiğini gösteriyor.
Cinping, yeni yıla damgasını vuran konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“2020 yılı tamamen olağanüstü. Aniden patlak veren koronavirüs (Kovid-19) salgını karşısında Çin, salgının etkilerini ortadan kaldırma ve önlemede, kontrol çalışmaları ile ekonomik ve sosyal kalkınma arasındaki kapsamlı koordinasyonda büyük başarılar elde etti. On üçüncü beş yıllık planın uygulamasını tamamladık. On dördüncü beş yıllık plan haritasını çıkardık. Yeni bir kalkınma modelinin inşası hızlandı. Çin, dünyanın büyük ekonomileri arasında pozitif büyüme sağlayan ilk ülkeydi. GSYİH'sinin 2020 yılında 100 trilyon yuan seviyesine yükselmesi bekleniyor. Tianwen-1 adlı Mars keşif aracı, Chang'e-5 adlı Ay keşif aracı ve Fendouzhe adlı insanlı denizaltı gibi bilimsel denemelerde atılım niteliğinde ilerleme kaydetti. Hainan Serbest Ticaret Limanı'nın inşası, verimli şekilde ilerleliyor.”
Çin Devlet Başkanı, 2020 yılının çok yönlü bir şekilde varlıklı bir toplum inşa etme açısından bir başarıya ve yoksulluğu ortadan kaldırma mücadelesinde kesin bir zafere tanık olduğunu, çünkü kırsal bölgelerdeki yaklaşık 100 milyon ihtiyaç sahibinin, yoksulluk sınırının üzerine çıkarıldığını söyledi. 832 fakir ilin tümünü yoksulluk çemberinden çıktığını ifade etti. Cinping, “2020 yılı zorluklarla doluydu. Herkes salgınla mücadelede uyumlu çaba ve işbirliğinin önemini anladı” ifadelerini kullandı.
Şi Cinping, yeni yılda dünya istikrarı ve tüm halklar için refah, güvenlik ve barış dileklerinde bulunarak, “2021 yılı, Çin Komünist Partisi'nin (iktidardaki) kuruluşunun yüzüncü yılına denk geliyor. Bu yıl boyunca Çin, modern sosyalist devleti kapsamlı bir şekilde inşa etme sürecini sürdürecek” dedi.
Öte yandan, Çin Ticaret Bakanlığı'ndan bir yetkili dün yaptığı açıklamada, Çin ve Avrupa Birliği'nin (AB), yatırım anlaşması müzakerelerini planlandığı gibi tamamladığını söyledi.  Bu anlaşmanın Çin ile AB arasındaki ilişkilerin gelişiminde önemli bir kilometre taşı teşkil ettiğine dikkat çekti.
Ticaret Bakan Yardımcısı Li Chenggang, Xinhua’ya verdiği demeçte "Bu yatırım anlaşması Çin, AB ve tüm dünya için yararlıdı. Bu anlaşma büyük önem taşıyor ve uzun vadeli bir etkisi olacak” ifadelerini kullandı.
Yedi yıl süren müzakerelerin ardından iki tarafın geçtiğimiz Çarşamba günü açıkladığı yatırım anlaşması zor kazanılmış bir başarı oldu. Çin ve AB, 2013 yılından bu yana 35 tur müzakere yaptı. 2020 yılı sona ermeden önce iki taraf yeni koronavirüs (Kovid-19) salgınının olumsuz etkilerini atlatmış ve belirlenen tarihte görüşmeleri tamamlamıştı. Müzakereler sırasında, Çin ve Avrupa Birliği pazara erişim için üst düzey taahhütlerde bulundu. İki taraf adil rekabet için dengeli ve kapsamlı kurallar belirledi. Ayrıca sürdürülebilir kalkınma taahhütlerini güçlendirdi.
2020'nin Çin ile Avrupa Birliği arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 45. yıldönümünü kutladığını kaydeden Chenggang, anlaşmanın Çin ve AB arasında daha fazla işbirliği fırsatı yaratacağını, her iki taraftaki şirketlere somut faydalar sağlayacağını ve ortak siyasi güveni artıracağını söyledi.
Çin, AB'nin en büyük ticaret ortağı olurken, AB şu anda Çin'in en büyük ikinci ticaret ortağı ve üçüncü en büyük yatırım kaynağı ve hedefi haline geldi.
Öte yandan Sanayi Bakanlığı'nın taslak yönergelerine göre Çin, çelik sektörünün kalitesini geliştirmek için Rusya, Moğolistan ve Kazakistan gibi ülkelerle demir cevheri kaynakları konusunda işbirliğini güçlendirmeyi planlıyor.
Bloomberg'in haberine göre, Çinli şirketlere Batı Afrika ve Batı Avustralya'daki büyük demir cevheri projelerinin inşaatını hızlandırmaları için teşvikte bulunuluyor. Hükümet, ortak demir cevheri alımı, adil ve şeffaf bir fiyatlandırma sistemi kurulması için baskı yapacak. Çin, 2025 yılına kadar birkaç büyük çelik sanayi grubu kurmayı hedefliyor. En büyük beş çelik üreticisine pazar payının yüzde 40'ının verilmesi bekleniyor.



Musk, tazminat paketiyle ilgili mahkeme kararı sonrasında 700 milyar dolarlık net servete ulaşan ilk kişi oldu.

Elon Musk (Reuters)
Elon Musk (Reuters)
TT

Musk, tazminat paketiyle ilgili mahkeme kararı sonrasında 700 milyar dolarlık net servete ulaşan ilk kişi oldu.

Elon Musk (Reuters)
Elon Musk (Reuters)

Forbes Milyarderler Endeksi dün, Tesla CEO'su Elon Musk'ın, Delaware Yüksek Mahkemesi'nin geçen yıl geçersiz kılınan 139 milyar dolarlık Tesla hisse senedi opsiyonlarını yeniden geçerli kılmasıyla net servetinin 749 milyar dolara yükseldiğini gösteren ilk kişi olduğunu açıkladı.

Yüksek Mahkeme, cuma günü, alt mahkemenin iki yıl önce "makul olmayan" gerekçesiyle iptal ettiği Elon Musk'ın 2018 tarihli 56 milyar dolarlık tazminat paketini yeniden yürürlüğe koydu.

Yüksek Mahkeme, tazminat paketini geçersiz kılan 2024 tarihli kararın kusurlu ve Musk'a karşı haksız olduğunu belirtti.

dfrgthy
Elon Musk, üzerinde Tesla marka bir otomobilin resminin gösterildiği ekranın önünden geçiyor (Reuters)

  Birkaç gün önce Musk, havacılık ve uzay alanındaki girişim şirketi SpaceX'in halka arz edilebileceğine dair haberlerin ardından, net serveti 600 milyar doları aşan ilk kişi oldu.

Kasım ayında Tesla hissedarları, Musk için ayrı olarak 1 trilyon dolarlık bir tazminat planını onayladı; bu, yatırımcıların elektrikli otomobil üreticisini yapay zeka ve robotik devine dönüştürme vizyonunu desteklemesiyle tarihin en büyük maaş paketi oldu.

Forbes'un milyarderler listesine göre, Musk'ın serveti, Google'ın kurucu ortağı ve dünyanın en zengin ikinci kişisi olan Larry Page'in servetini yaklaşık 500 milyar dolar aşmış durumda.


TikTok, ABD'deki birimini Amerikalı yatırımcılara satmaya karar verdi

Cep telefonunda TikTok uygulamasını açan bi kişi (Arşiv- AP)
Cep telefonunda TikTok uygulamasını açan bi kişi (Arşiv- AP)
TT

TikTok, ABD'deki birimini Amerikalı yatırımcılara satmaya karar verdi

Cep telefonunda TikTok uygulamasını açan bi kişi (Arşiv- AP)
Cep telefonunda TikTok uygulamasını açan bi kişi (Arşiv- AP)

Reuters'ın gördüğü TikTok CEO'suna ait bir nota göre TikTok'un sahibi ByteDance, ABD birimini Amerikalı yatırımcılar tarafından kontrol edilen bir ortak girişime satmak üzere bir anlaşma imzaladı.

Anlaşmanın 22 Ocak'ta tamamlanması bekleniyor ve bu, ulusal güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli ana şirket ByteDance'i ABD operasyonlarından vazgeçmeye zorlama yönündeki yıllardır süren çabalara son verecek.

Bloomberg ve Axios, şirket içi bir nota atıfta bulunarak, TikTok CEO'su Xu Zhou'nun çalışanlarına, sosyal medya şirketi ve Çinli sahibi ByteDance'in, Oracle, Silver Lake ve Abu Dabi merkezli MGX'in büyük yatırımcılar olduğu yeni bir kuruluş üzerinde anlaştığını bildirdiğini aktardı.

Oracle'ın kurucusu ve CEO'su Larry Ellison, ABD Başkanı Donald Trump'ın uzun süredir müttefiki. Xu, çalışanlarına ByteDance'in yeni kuruluşta yaklaşık %20'lik bir paya sahip olacağını, bunun da ABD yasalarına göre Çinli bir şirket için izin verilen maksimum oran olduğunu açıkladı.

Bu düzenleme, eski Başkan Joe Biden döneminde kabul edilen ve ByteDance'i TikTok'un Amerika Birleşik Devletleri'ndeki faaliyetlerini satmaya veya en büyük pazarında yasaklanmaya zorlayan bir yasaya yanıt olarak geldi. ABD yetkilileri, Trump'ın ilk döneminde de dahil olmak üzere, Çin'in TikTok'u Amerikalıların verilerini toplamak veya gelişmiş algoritması aracılığıyla etki uygulamak için kullanabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu.

Şarku’l Avsat’ın Bloomberg'ten aktardığına göre Chu notta, "Anlaşmanın tamamlanmasının ardından, ABD ortak girişimi, ABD veri koruma, algoritma güvenliği ve içerik denetimi mevzuatına tabi bağımsız bir kuruluş olarak faaliyet gösterecektir" dedi. Trump, eylül ayında Oracle'ın başkanı ve dünyanın en zengin adamlarından biri olan Ellison'ın anlaşmanın önemli bir yatırımcısı olduğunu belirtmişti.

Ellison, uzun süredir arkadaşı olan Trump'ın OpenAI ile büyük yapay zeka ortaklıklarına girmesini kolaylaştırmasıyla yeniden gündeme geldi. Ellison ayrıca oğlu David'in Paramount'u satın almasını da finanse etti ve şu anda Warner Bros için Netflix ile bir ihale savaşı içinde.


Asya devinin Manhattan Projesi: ABD çip tedarik zincirlerinden çıkarılacak

ABD ve Çin arasındaki yapay zeka yarışı her geçen gün kızışıyor (Reuters)
ABD ve Çin arasındaki yapay zeka yarışı her geçen gün kızışıyor (Reuters)
TT

Asya devinin Manhattan Projesi: ABD çip tedarik zincirlerinden çıkarılacak

ABD ve Çin arasındaki yapay zeka yarışı her geçen gün kızışıyor (Reuters)
ABD ve Çin arasındaki yapay zeka yarışı her geçen gün kızışıyor (Reuters)

Çin, ABD'nin uzun yıllardır engellemeye çalıştığı yarı iletken çip üretim makinesinin prototipini geliştirdi. 

Guangdong eyaletine bağlı Shenzhen'deki gizli bir laboratuvarda geliştirilen makine, Batı'nın askeri gücünün önemli bir parçasını oluşturan ileri düzey yarı iletken çipleri üreten makinenin prototipini tamamladı. 

Reuters'ın aktardığına göre bu yılın başlarında tamamlanan makine, Hollandalı yarı iletken çip devi ASML'nin eski mühendislerinden oluşan bir ekip tarafından geliştirildi. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan kaynaklar, mühendislerin ASML patentli aşırı ultraviyole litografi (EUV) makinelerine tersine mühendislik uyguladığını söylüyor. 

EUV'ler saç telinden binlerce kat daha ince devrelerin silikon yongalara yerleştirilmesini sağlıyor. Genellikle devreler ne kadar küçük olursa çipler de o kadar güçlü oluyor. 

Kaynaklar, prototip makinenin çalıştığını ancak henüz çip üretilmediğini söylüyor. 

Analizde, Batı'nın tekelindeki bu teknolojinin Çin'in eline geçmesiyle Devlet Başkanı Şi Cinping'in yarı iletken çip üretiminde ülkenin kendine yeterlilik kazanması hedefine yaklaştığı belirtiliyor.

Çin Komünist Partisi'ne bağlı Merkez Bilim ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Ding Şueşiang'ın liderliğinde 6 yıl önce başlatılan program, Pekin yönetiminin özellikle Washington'a karşı sürdürdüğü yapay zeka yarışında dışa bağlılığının ortadan kaldırılmasını amaçlıyor. 

Kaynaklar, ABD'nin II. Dünya Savaşı'nda atom bombası geliştirmek için başlattığı Manhattan Projesi'nin Çin versiyonu diye tanımlanan proje hakkında şunları söylüyor: 

Amaç, Çin'in sonunda tamamen Çin yapımı makinelerle ileri seviye çipler üretebilmesini sağlamak. Çin tedarik zincirlerinden ABD'yi tamamen çıkarmak istiyor.

Pekin yönetimi prototip makinede ilk çipi 2028'e kadar üretmeyi hedefliyor. Ancak uzmanlar bunun 2030'a kadar mümkün olmadığı görüşünü paylaşıyor.

Independent Türkçe, Reuters, Modern Diplomacy