Rafsancani'nin kızından 'Trump'tan daha zorba olan İranlılar' eleştirisi

Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi, reformistlere yakın Ensaf News haber sitesine röportaj verdi
Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi, reformistlere yakın Ensaf News haber sitesine röportaj verdi
TT

Rafsancani'nin kızından 'Trump'tan daha zorba olan İranlılar' eleştirisi

Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi, reformistlere yakın Ensaf News haber sitesine röportaj verdi
Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi, reformistlere yakın Ensaf News haber sitesine röportaj verdi

Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi, İran’daki kişi ve kuruluşları, ülkeyi ‘yıkımın’ eşiğine getiren rollerinin ‘zorbalık noktasında ABD Başkanı Donald Trump’tan daha tehlikeli’ olduğu eleştirisinde bulundu.
Faize Haşimi dün, ABD Başkanı seçilen Joe Biden'ın göreve başlamasının ardından da ABD’nin İran’a uyguladığı azami baskı politikasının devam etmesini desteklediğine dair açıklamaları sonrası ailesi ve Kargozaran-ı Sazendegi Partisi’ndeki  (İnşaat Yöneticileri) müttefikleri tarafından kendisine yöneltilen eleştirilere açık bir mektupla yanıt verdi.
Faize Haşimi, açıklamalarını eleştiren ve özür dilemesini isteyen ağabeyi Tahran İl Meclisi Başkanı Muhsin Haşimi’ye tepki gösterdi. Faize Haşimi, “Özür dilemek zorunda olanlar, halkın taleplerini çıkmaza sokan bir eğilimi takip edenlerdir” dedi. Bunun ‘daha ciddi’ bir durum olduğunu vurgulayan Haşimi, “Ağır bir bedel ödedim. Bedel ödemekten ve bu şekilde fedakarlık yapmaktan korkmuyorum” ifadelerini kullandı.
Üstü örtülü bir şekilde ağabeyine suçlamada bulunan Faize Haşimi, “Bence haklı, çünkü kendisi için bir gelecek çizmiş ve engelleri kaldırmak istiyor” şeklinde konuştu.
Faize Haşimi, ‘zorbalıkta ve kurallara ve yasalara uymamak noktasında Trump'tan daha tehlikeli olan kişiler ve kurumlar yüzünden ülkenin etkisizlik, kötü yönetim, verimsizlik ve dogmatizm ile karşı karşıya olduğunu ve hatta zaman zaman yıkılmanın eşiğine geldiğini’ belirterek ABD’nin azami baskı politikasını desteklediğini açıkladı.
Ilımlılarla ilişkili olan Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin performansına da dolaylı yoldan atıfta bulun Haşimi, “Bugünlerde Ahmedinejad'ın neden olduğu sapmalardan çok daha derin sapmalara tanık oluyoruz” yorumunda bulundu. Eski İran Cumhurbaşkanının kızı genel olarak iktidardaki muhafazakarlara ve reformistlere karşı ‘endişeli, eleştirel, sömürgeci ve yalancılar’ ifadelerini kullanıyor.
Siyasi hayatı boyunca İran rejiminin ikinci adamı olarak nitelendirilen Haşimi Rafsancani'nin çocukları, ölümünün dördüncü yıldönümünün üzerinden henüz birkaç gün geçmişti ki İran gazetelerinde boy gösterdiler.
Haşimi Rafsancani akımının en önde gelen gazetelerinden biri olan Sazendegi gazetesi, pazartesi günü yayımlanan sayısında sopanın ortasından tutmaya çalışarak Faize ve Muhsen Haşimi'nin resminin altına ‘Bir ağabeyin kız kardeşine yaptığı eleştiri’ şeklinde okuyucularına aktardı. Gazete, Kazgozaran-ı Sazendegi partisinin sözcülerinden Hüseyin Maraşi yaptığı açıklamada, ‘dış müdahalenin reforma yol açmayacağını’ söyleyerek Haşimi'nin kızını eleştirdiği aktardı. Haşimi Rafsancani’nin ofisine bağlı Armane Mili gazetesi ise Haşimi Rafsancani ve oğlu Muhsin'in bir fotoğrafıyla birlikte özür talebinin altını çizdi.
Faize Haşimi, reformistlere yakın Ensaf News haber sitesine verdiği röportajda, Tahran’ın davranışını değiştirmede azami baskı politikasının etkinliğini desteklediğini ifade ederken ABD Başkanı seçilen Joe Biden’ın göreve başlamasının ardından herhangi bir değişiklik olmasını beklemediğini dile getirdi. Faize Haşimi, Muhsen Haşimi’ye yazdığı mektupta Trump’ın azami baskı politikasına verdiği desteği yineleyerek “İran için Trump'ın politikasını tercih ederdim” dedi.
Kendisini eleştirenleri kısmen de olsa, ‘halkın yaşadığı sıkıntıların sebebi olmakla’ suçlayan Faize Haşimi, “Son üç yıldır düzenlenen yüzlerce protesto gösterisinde atılan sloganları duymadılar mı? İçeride yöneticilere ve yetkililere karşı bir dalgalanma olduğunu fark etmediler mi? Tüm sorunlara rağmen halk daha bilinçli görünüyor” yorumunda bulundu.
Bununla birlikte Faize Haşimi, reformistler ve eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin ekibi tarafından sosyal ağlarda sert bir şekilde eleştirildi.
Tahran Üniversitesi Siyaset Bilimi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadık Zibakelam Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, Faize Haşimi'ye yöneltilen eleştirileri eleştirdi. Prof. Dr. Zibakelam, “Adam olarak tanımlananların çoğu, ülkelerinin siyasetinin kara tünelinin sonunda umut ışığı görmeyen milyonlarca vatandaşının duygularını sadakatle yansıtan Haşimi'yi hedef almak için bıçak çekti. Işığın, Trump'ın politikasında olabileceğini düşünmenin doğru veya yanlış olması ayrı bir konu” ifadelerini kullandı.



Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)
TT

Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)

İran'ın kuzeybatısında pazartesi günü meydana gelen helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte hayatını kaybettiği açıklanan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'ın İsrail ve Batı karşıtı politikalarının ateşli bir savunucusuydu.

Reisi, 60 yaşındaki Abdullahiyan’ı Ağustos 2021'de atadı.

2013'ten 2021'e kadar bu görevi yürüten Muhammed Cevad Zarif'in yerine geçmek gibi zor bir görevi vardı; Zarif, önde gelen aktif bir diplomat, akıcı bir İngilizce konuşan, uluslararası çevrelerde tanınan bir yüz ve İran'ın dış politikasını yöneten deneyimli bir isimdi.

İran devlet televizyonu Emir Abdullahiyan'ı, Tahran tarafından yönetilen ve Lübnan Hizbullah'ı, Filistinli Hamas ile İslami Cihad hareketleri ve Iraklı silahlı gruplar gibi İran'ın ezeli düşmanı İsrail karşıtı grupların yer aldığı "Direniş Ekseni'nden üst düzey bir diplomat" olarak tanıttı.

Emir Abdullahiyan atandığı gün yaptığı açıklamada, bu grupların "İran'ın müttefikleri" olduğunu ve "onları güçlendirmenin hükümetin gündeminde olduğunu" söyledi.

Kapsamlı geziler

Ekim 2023'te İsrail ile Hamas arasında Gazze'de savaşın başlamasından beri bölgeye yaptığı ziyaretleri yoğunlaştırdı. Tahran, İsrail'e karşı Filistin hareketini ve savaşın çıkmasına yol açan 7 Ekim 2023 operasyonuna desteğini gizlemedi, ancak aynı zamanda bu operasyonun içinde yer almadığını da vurguladı.

Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)

Geçtiğimiz nisan ayında, Tahran'ın Yahudi devletini sorumlu tuttuğu ve Şam'daki İran konsolosluk binasını yerle bir eden hava saldırısına karşılık olarak, İran'ın İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı ve füzeyle gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş saldırıyı savundu.

İran'ın tepkisinin "meşru savunma ve uluslararası hukuk çerçevesinde" gerçekleştirildiğini söyledi.

Emir Abdullahiyan daha sonra İsrail'in İran'ın orta kesimindeki İsfahan eyaletine bir misilleme amaçlı saldırı düzenlediğine dair haberleri "çocuk oyuncağı" diyerek küçümsedi.

İzolasyonun Azaltılması

Mesleki kariyeri boyunca Devrim Muhafızları ile olan yakın ilişkileriyle tanınan Emir Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu olan Kudüs Gücü'nün komutanı ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan kariyeri boyunca Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu. Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü'nün komutanı olan ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan, üç yıl boyunca İran'ın uluslararası sahnedeki izolasyonunu azaltmak ve ABD yaptırımlarının ülkesinin ekonomisi üzerindeki etkisini azaltmak için çalıştı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Çin'in himayesindeki bir anlaşma çerçevesinde Mart 2023'te Suudi Arabistan ile uzlaşmaya varılmasına yol açan süreçte kilit bir figür olmasa da İran'ın Arap komşularıyla ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynadı.

1964 yılında Tahran'ın doğusundaki Damgan şehrinde doğan Abdullahiyan, 1991 yılında Tahran Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden mezun oldu.

1997-2001 yılları arasında Irak'ta ve 2007-2010 yılları arasında ise Bahreyn'de görev yaptı.

2011'den bu yana Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Bu görevinde, Ali Ekber Salihi (Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın ikinci hükümetinde) ve Zarif (Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ilk hükümetinde) gibi iki farklı bakanla çalıştı.

Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri) Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri)

Ancak 2016 yılında Zarif onu görevden aldı. Bu hareket muhafazakârlar tarafından, Ruhani ve bakanına yönelik büyük eleştiriler yapılmasına neden oldu.

ISNA'ya göre daha sonra Umman Büyükelçiliği görevini reddetti ve 2021 yılında Dışişleri Bakanlığı'na gelmeden önce, Meclis Başkanı'nın uluslararası işlerden sorumlu özel yardımcısı olarak çalışmaya başladı.

Emir Abdullahiyan, uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerini kısıtlayan 2015 anlaşmasının çökmesinin ardından, Washington'un 2018'de eski Başkan Donald Trump tarafından anlaşmadan çekilmesi sonrasında, İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılması çabalarına dahil oldu.