2021'de gerçekleşecek 5 uzay görevi

Artemis Ay görevini resmeden bir çizim (AP)
Artemis Ay görevini resmeden bir çizim (AP)
TT

2021'de gerçekleşecek 5 uzay görevi

Artemis Ay görevini resmeden bir çizim (AP)
Artemis Ay görevini resmeden bir çizim (AP)

Koronavirüs pandemisine rağmen 2020 uzay görevleri açısından bir dönüm noktası oldu. Örneğin Elon Musk'ın uzay şirketi SpaceX, özel sektöre ait bir araçla insanları uzaya gönderen ilk şirket unvanını aldı. Bunun hemen ardından NASA, Mars'ta hayat arayacak Perseverance isimli uzay aracını fırlattı.
2021'in de uzay görevleri açısından en az 2020 kadar hareketli bir yıl olması bekleniyor. İşte 2021'de gerçekleşecek 5 uzay görevi:
James Webb Uzay Teleskobu
Ünlü Hubble Uzay Teleskobu'nun yerini alacak olan bu NASA teleskobu aslında 2007'de fırlatılacaktı ama birçok kez ertelendi.
Hubble'dan daha hassas olduğu belirtilen teleskop, göreve başladığında evrendeki ilk galaksilerin oluşumunu gözlemleyecek. Teleskobun 31 Ekim 2021'de fırlatılması planlanıyor.

Mars görevleri
Halihazırda fırlatılmış olan üç uzay aracı 2021'de Mars'a varacak. 9 Şubat'ta BAE'nin Umut sondası, atmosferi ve hava durumunu incelemek üzere gezegenin yörüngesine girecek.
Birkaç gün sonra, Çin'in Tianwen-1 yörünge aracı, gezegende bir iniş alanı aramaya gelecek.
Yine şubat ayında NASA da partiye katılacak ve 18 Şubat'ta Perseverance keşif aracı, mikrobiyal yaşam belirtilerini araştırmak üzere Kızıl Gezegen'e iniş yapacak.

Artemis 1
NASA geçen yıl, yeni bir görevle insanları Ay'a geri götüreceğini ve hatta orada kalıcı olmaları için üs kuracağını açıklamıştı.
İşte bu programın ilk aşaması, Ay yörüngesine insansız bir araç göndermek üzere kasım ayında başlıyor.
Ancak görevin ertelenmesi de ihtimal dahilinde. Zira programın maliyeti, Biden yönetimi tarafından ayrıntılı incelenecek.

Çin'in uzay istasyonu
Uzun süredir planlanan bu projenin ilk modülü 2021'in ilk yarısında hizmete girecek.
İnşaatın yaklaşık iki yıl sürmesi bekleniyor. İstasyon Dünya'nın 380 km yukarısında hizmete başladığında 18 taykonot orada görev alacak.

"Dart görevi"
Temmuz 2021'de NASA, Çift Asteroid Yönlendirme Testi'ni başlatacak.
Bu proje kapsamında uzay ajansı, 2022'de asteroit Didymos'u ziyaret için bir sonda fırlatacak. Sonunda bu sonda, asteroidin uydusu Dimorphos'a çarpacak.
Böylece bilim insanları, çarpışmayı ve bunun göktaşının yörüngesi üzerindeki etkisini inceleyecek.
 
Independent Türkçe, The Guardian



Bebeğin cinsiyetini belirleyen faktörler tespit edildi

Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)
Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)
TT

Bebeğin cinsiyetini belirleyen faktörler tespit edildi

Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)
Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)

Rachel Dobkin 

Cinsiyet açıklama partileri, yeni çocuklarının kız mı erkek mi olacağını merakla bekleyen aileler arasında giderek daha popüler hale geliyor. Ancak popüler inanışlara karşı çıkan yeni bir araştırmaya göre, bebeklerin cinsiyeti yazı tura sonucu gibi şansla belirlenmiyor.

Hakemli dergi Science Advances'ta cuma günü yayımlanan bir çalışma, ailelerin erkek ya da kız çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğınu ve bazı faktörlerin bu ihtimali etkilediğini tespit etti.

1956-2015'te iki ya da daha fazla sefer birer bebek doğuran en az 58 bin kadını analiz eden araştırmacılar, aynı cinsiyetten en az üç çocuk yapan annelerin, sonraki bebeklerinin yine aynı cinsiyetten olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu saptadı.

Kız ya da erkek çocuk sahibi olma ihtimali bu kişilerde yüzde 50-50 değil: Üç kız çocuk sahibi ailelerin başka bir kız çocuğu olma ihtimali yüzde 58, üç erkek çocuğu olan ailelerin bir erkek çocuk daha dünyaya getirme ihtimaliyse yüzde 61.

Peki neden böyle oluyor?

Araştırmacılar, annenin doğum yaptığı yaşa ve genetiğe işaret ediyor.

Çocuk doğurmaya 28 yaşından sonra başlayan kadınların aynı cinsiyetten çocuk sahibi olma ihtimali biraz daha yüksek çıktı. Çalışmada sadece erkek ya da sadece kız çocuk doğurmakla ilişkili iki gen de tespit edildi.

Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'nda beslenme ve epidemiyoloji alanında öğretim üyesi olan Jorge Chavarro, kıdemli yazarı olduğu çalışma hakında Washington Post'a "Bu genlerin neden doğumda cinsiyetle ilişkili olduğunu bilmiyoruz ancak öyleler ve bu da yeni sorular doğuruyor" dedi.

Çalışmanın, babalarla ilgili veri bulunmaması gibi bazı sınırlılıkları var.

Ayrıca çalışmada yer almayan bir uzman, araştırmanın genetik analizi hakkında uyarılarda bulunuyor.

Pennsylvania Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi'nde genetik alanında öğretim üyesi olan Iain Mathieson, Washington Post'a yaptığı açıklamada analizin nispeten küçük bir örnekleme dayandığını ve diğer faktörlerden etkilenebileceğini söyledi.

Çalışmadaki araştırmacılar sözkonusu faktörlerin, bazı ailelerin aynı cinsiyetten çocuk sahibi olma olasılığının neden daha yüksek olduğunu ne ölçüde açıkladığını incelemek üzere daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu sonucuna vardı.

Yazarlar şu ifadeleri kullanıyor: 

O zamana kadar, aynı cinsiyetten iki ya da üç çocuğu olan ve farklı cinsiyetlerden çocuk sahibi olmak isteyen aileler, bir sonraki çocuklarını yaparken muhtemelen iki yüzü aynı bir madeni parayla yazı tura attıklarının farkında olmalı.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news