İran’dan, Umman Körfezi kıyılarında hücum tatbikatı

İran ordusu Kara Kuvvetleri’ne ait helikopterler dün Umman Körfezi sahilindeki tatbikata katıldığı sırada (AP)
İran ordusu Kara Kuvvetleri’ne ait helikopterler dün Umman Körfezi sahilindeki tatbikata katıldığı sırada (AP)
TT

İran’dan, Umman Körfezi kıyılarında hücum tatbikatı

İran ordusu Kara Kuvvetleri’ne ait helikopterler dün Umman Körfezi sahilindeki tatbikata katıldığı sırada (AP)
İran ordusu Kara Kuvvetleri’ne ait helikopterler dün Umman Körfezi sahilindeki tatbikata katıldığı sırada (AP)

İran ordusuna bağlı özel kuvvetler ve paraşütlü askerler Umman Körfezi kıyıları boyunca ve Hürmüz Boğazı girişinin yakınlarında ‘hücum’ eğitimlerine başladı. Bu eğitimler, Tahran ve Washington arasındaki gerilimin tırmandığı ve ABD’nin seçilmiş Başkanı Joe Biden’ın göreve gelmesinin arifesinde İran’ın bu yıl düzenleyeceği bir dizi yıllık eğitimlerin ilki olma özelliğine sahip.
İran resmi televizyonunda yayınlanan görüntülerde, paraşütle atlayan askerlerin Umman Körfezi üzerindeki Casek Limanı yakınlarında temsili düşman hatlarının arkasına indiği ve füze mermisiyle saldırmak için hazırlık yaptığı görülüyor. AP’nin haberine göre, yıllık eğitimlere savaş uçakları, helikopterler ve askeri kargo uçaklarının yanı sıra komando ve hava indirme birlikleri de eğitimlere katıldı. İran Ordusu Komutanı Abdurrahim Musevi eğitimleri denetledi.
İran'ın yarı resmi haber ajansı ISNA, 65’inci Tugay’a bağlı Özel Kuvvetler’in dalgıçların da katılımıyla denizin derinliklerindeki hedeflere indirme operasyonu da dahil birleşik operasyonlar gerçekleştirdiğini aktardı.          
Kara Kuvvetleri Komutanı Keyumers Haydari, “Tatbikatın temel hedefi, Kara Kuvvetleri'ne bağlı birliklerin havadan, karadan ve denizden düşmana karşı genel hareket kabiliyeti ve hücum gücünü değerlendirmektir” dedi. İran devlet televizyonu, paraşütçülerin, zırhlı araçların ve eğitim sırasında kullanılan çoklu füze fırlatma sisteminin görüntülerini servis etti.
İran resmi haber ajansı IRNA’nın aktardığına göre, İran Savunma Bakanı Emir Hatemi, Meclis Ulusal Güvenlik ve Dış Politikalar Komisyonu’na hitaben yaptığı konuşmada, “Düşmanın en ufak hatası, Silahlı Kuvvetlerden ağır bir karşılık bulur” ifadesini kullandı.
İran son dönemde, ABD’nin seçilmiş Başkanı Joe Biden’a nükleer anlaşma konusunda baskı uygulama çabası kapsamında askeri tatbikatlara ağırlık veriyor. ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın balistik füze programını ve bölgedeki rolünü de kapsayan bir anlaşma imzalamak için anlaşmadan çekilmişti. Biden, İran nükleer programın kısıtlanmasına imkan sağlaması halinde ABD’nin anlaşmaya dönebileceğini belirtmişti.
Reuters’ın haberine göre, İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “Son savaş tatbikatları ile İran halkının düşmana bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü savunmaya hazır olduğunu gösterdi. Parmağımız halkımız adına tetikte” dedi.
İran ordusu ve paralel güç Devrim Muhafızları, bu ay içerisinde daha önce Hin Okyanusu’nun kuzeyinde yaklaşık bin 800 kilometre mesafedeki hedefleri vurduğu belirtilen uzun menzilli balistik gemisavar füzeleri kullanırken, İran’ın orta kesimindeki çöl bölgesinde kamikaze droneları ve karadan karaya balistik füzeleri denemiş ve Arap Körfezi’nde de kısa menzilli deniz füzeleri fırlatmıştı.
ABD buna karşılık olarak önce USS Nimitz uçak gemisini çekme kararı vermiş daha sonra ise İran’ın muhtemel tehditlerini caydırmak amacıyla kararı iptal etmişti.
Bu bağlamda, Pentagon bu hafta uçuşlarına devam etmesi için B-52 stratejik ağır bombardıman uçaklarını bölgeye gönderdi.
İki tarafın gövde gösterileri, İran’ın nükleer faaliyetlerini takip eden nükleer anlaşmanın taraflarının, Tahran’ın nükleer silah geliştirmeye yoluna girmesinden endişe ettiği bir dönemde geldi.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.