Bilim insanları: Dinozor kemikleri 66 milyon yıl önce ayda bulundu

Fransa’nın başkenti Paris’te bir müzayede evinde sergilenen dinozor iskeleti (AP)
Fransa’nın başkenti Paris’te bir müzayede evinde sergilenen dinozor iskeleti (AP)
TT

Bilim insanları: Dinozor kemikleri 66 milyon yıl önce ayda bulundu

Fransa’nın başkenti Paris’te bir müzayede evinde sergilenen dinozor iskeleti (AP)
Fransa’nın başkenti Paris’te bir müzayede evinde sergilenen dinozor iskeleti (AP)

Neil Armstrong 1967’de aya ayak basan ilk insan olmasına rağmen, dinozorlar bunu 66 milyon yıl yapmış olabilir. Çünkü bilim insanlarına göre bu dev yaratıklara ait kemikler 66 milyon yıl önce ayda bulundu.
Daily Mail gazetesine göre blog yazarı Matt Austin, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Peter Brannen’in 2017 tarihli ‘The End of the World’ (Dünyanın Sonu) adlı kitabında bu iddianın yer aldığını bildirdi.
Söz konusu kitaba göre dinozorların öldürülmesine neden olan şiddetli asteroit ‘atmosferde bir uzay boşluğu deliği’ açtı ve bu delikten uzaya uçan çok sayıda enkaz ve dinazorların kemik parçaları aya yerleşti.
Ödüllü bir bilim muhabiri olan Peter Brannen, asteroidin Everest Dağı’ndan daha büyük olduğunu ve bir mermiden 20 kat daha hızlı bir şekilde atmosfere çarptığını kitabında yazdı.
Kitap, Brannen’in teorisini doğrulayan jeofizikçi Mario Rebolledo’nun yorumlarını da içeriyor.
Bu iddiaları destekleyecek hiçbir kanıt bulunmasa da, bilim insanları asteroit çarpmasıyla ilgili bilimsel verilerin kendi teorilerinin geçerliliğini desteklediğini iddia ediyor.
Bilim insanları, daha önce 10 kilometre genişliğindeki bir asteroidin çarpması sonucu dinazor neslinin tükendiğini açıkladı.



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news