Çıplak kör farelerde her bir koloninin farklı lehçeyle konuştuğu ortaya çıktı

Çıplak kör fare kolonilerindeki hayvan sayısı 300’e ulaşabiliyor (Reuters)
Çıplak kör fare kolonilerindeki hayvan sayısı 300’e ulaşabiliyor (Reuters)
TT

Çıplak kör farelerde her bir koloninin farklı lehçeyle konuştuğu ortaya çıktı

Çıplak kör fare kolonilerindeki hayvan sayısı 300’e ulaşabiliyor (Reuters)
Çıplak kör fare kolonilerindeki hayvan sayısı 300’e ulaşabiliyor (Reuters)

Bilim insanları, çıplak kör farelerde her bir koloninin farklı lehçeyle konuştuğunu ve aynı kolonideki hayvanların lehçelerinin sahip olduğu özelliklere göre birbirini tanıyabildiğini keşfetti.
Çıplak kör fareler, kırışık derileri ve dışa çıkık ön dişleriyle hayvanlar alemindeki en tuhaf görünümlü canlılardan biri. Ayrıca koloniler halinde yaşayan bu hayvanlar, konuşkanlığıyla biliniyor. Zira bir kişi durup bu hayvanları dinlediğinde ciyakladığını veya homurdandığını bile duyabiliyor.
Araştırma ekibinden, Almanya'nın başkenti Berlin'deki Max Delbrück Moleküler Tıp Merkezi'nden Profesör Gary Lewin, bu seslerin, katı iş bölümüne sahip kolonilerde yaşayan hayvanlar arasında sosyal işleve sahip olup olmadığını öğrenmek istediklerini söyledi.
Yedi koloni üzerinde yapılan araştırmanın bulguları her koloninin farklı lehçeye sahip olduğunu gösterdi.
Bununla birlikte, çıplak kör fareler, yabancı hemcinslerini kolonilerine kabul etmiyor. "Bu hayvanların yabancılara nefret duyduğunu söyleyebilirsiniz" diyen Lewin, sebep olarak yaşadıkları topraklara işaret etti. Zira hayvanların habitatı Doğu Afrika'da kalıcı şekilde yiyecek kıtlığı mevcut. Lewis, yabancı hemcinslerine karşı bu davranışa rağmen çıplak kör farelerin kendi kolonileri içinde uyum içinde çalıştığını ekledi.
EurekAlert'in aktardığına göre, araştırma sonuçları lehçelerin koloni içindeki birliktelik duygusunu ve uyumu artırdığını ortaya koydu.
Araştırmada Berlin ve Güney Afrika'daki laboratuvarlarda tutulan 7 koloniden 166 canlının iki yıl boyunca çıkardığı 36 bin 190 ses, bir algoritmayla analiz edildi. Algoritma araştırmacıların sesleri perde, tepe frekansı ve süre gibi akustik özellikleriyle karşılaştırmasını sağladı.
"Her bir çıplak kör farenin kendine has sesi olduğunu öğrendik" diyen araştırma makalesinin başyazarı Dr. Alison Barker, bu sırada hayvanların birbirlerini sesleri aracılığıyla tanıyıp tanıyamayacağını henüz bilmediklerini vurguladı.
Araştırmalarına devam eden ekip, yapay zeka kullanan program geliştirdi. Bu sayede hangi sesin hangi hayvandan geldiği tespit edildi. Program aracılığıyla beliri bir kolonideki hayvanların çıkardığı seslerde benzerlikler keşfedilirken Barker, "Bu, her koloninin muhtemelen kendine özgü lehçeye sahip olduğu anlamına geliyor" dedi.
Ancak bu noktaya kadar araştırmacılar, hayvanların bunun farkında olup olmadığını, yani kendi lehçeleriyle diğerlerini ayırt edip edemeyeceğini öğrenemedi.
Bir dizi test daha uygulayan ekip, hayvanların kendi lehçelerini başarıyla ayırt edebildiğini keşfetti.
Araştırmacılar, hayvanların kendilerine tanıdık gelen sese veya kokuya cevap vermediğinden emin olmak için farklı bir koloniye ait kokuyu içeren odaya yerleştirilen bir hayvana, bilgisayarla kendi lehçesinden üretilen yapay ses dinletildi. Söz konusu hayvan, bu durumda bile kendi lehçesindeki sese tepki verdi.
Ayrıca, çıplak kör farelerin kolonilerinde üreyebilen tek hayvan kraliçe oluyor. Araştırmada kraliçenin sadece üremeden sorumlu olmadığı ve lehçeyi korumada da rol oynadığı ortaya çıktı. Zira araştırmadaki kolonilerinden birinde iki kraliçe çıplak kör faresi arka arkaya öldü. Yeni kraliçe gelene kadar kolonideki hayvanların seslerinin normalden çok daha fazla değişmeye başladığı gözlemlendi. Lehçe bütünlüğü, yeni kraliçe geldikten birkaç ay sonra tekrar sağlandı.
 
Independent Türkçe, EurekAlert, New Scientist, Daily Mail



Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news