Sanatçı Hüner Coşkuner vefat etti

Sanatçı Hüner Coşkuner vefat etti
TT

Sanatçı Hüner Coşkuner vefat etti

Sanatçı Hüner Coşkuner vefat etti

Türk sanat müziği sanatçısı Hüner Coşkuner, kemik iliği kanseri tedavisi gördüğü hastanede vefat etti.
Türk sanat müziği sanatçısı Coşkuner, bir süredir kemik iliği kanseri nedeniyle tedavi görüyordu. Bir süre önce yoğun bakıma alınan sanatçıdan acı haber geldi. Usta sanatçının tedavi gördüğü hastanede vefat ettiği öğrenildi.



OpenAI: Çin, ChatGPT'yi otoriter suiistimaller için kullandı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

OpenAI: Çin, ChatGPT'yi otoriter suiistimaller için kullandı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

OpenAI, Çin merkezli bazı ChatGPT kullanıcılarının yapay zeka sohbet botunu "otoriter suiistimaller" için kullandığını belirtti.

Şirketin son tehdit raporunda OpenAI, ulusal güvenlik kullanımıyla ilgili politikaları ihlal ettikleri gerekçesiyle Çin'deki çeşitli devlet kurumlarıyla bağlantılı görünen birkaç hesabı engellediğini açıkladı.

Raporda, "Bu hesaplardan bazıları, sosyal medya konuşmalarını izlemek üzere tasarlanmış büyük ölçekli sistemler için modellerimizden iş teklifleri üretmesini istedi" ifadeleri yer alıyor.

Bu kullanımlar kurumsal değil bireysel gibi görünse de yapay zekanın otoriter suiistimallerinin geniş dünyasına nadir bir bakış sunuyor.

Yakın zamanda 500 milyar dolar değer biçilen dünyanın önde gelen yapay zeka şirketi, bir grup Çince hesabın ChatGPT'yi Tayvan'ın yarı iletken sektörü, ABD akademisi ve Çin Komünist Partisi'ni eleştiren siyasi gruplara karşı yürütülen siber operasyonlarda kullandığının tespit edildiğini açıkladı.

Bazı durumlarda tehdit aktörleri, bilgi teknolojisi sistemlerini ihlal etmek için tasarlanmış kimlik avı kampanyaları yürütmek amacıyla, ChatGPT'yi kullanarak İngilizce resmi e-postalar yazdı.

ChatGPT, Çin Güvenlik Seddi diye bilinen sıkı internet sansürü nedeniyle Çin'de kullanılamıyor. Ancak OpenAI, sanal özel ağlar (VPN'ler) üzerinden erişilebilen uygulamanın Çince sürümlerini sunuyor.

OpenAI'ın 37 sayfalık raporunda, "Çin devlet kurumlarıyla bağlantılı olduğu anlaşılan kişiler tarafından kullanılan ChatGPT hesaplarına müdahalemiz, bu otoriter ortamda yapay zeka kullanımının mevcut durumuna ışık tutuyor" diye belirtiliyor.

Raporun yazarları ayrıca Rusça ve Korece konuşan kullanıcılar tarafından gerçekleştirilen siber operasyonlara da dikkat çekiyor.

Bunlar devlet kurumlarıyla ilişkili görünmüyordu ancak bazıları devlet destekli suç örgütleriyle bağlantılı olabilir.

OpenAI, ilk kez kamuya açık tehdit raporları yayımlamaya başladığı Şubat 2024'ten bu yana 40'tan fazla kötü amaçlı ağı bozduğunu iddia ediyor.

Son raporda, en son yapay zeka modelleri için yeni bir saldırı yeteneğinin keşfedilmediği ifade ediliyor.

Independent Türkçe


Astım spreyleri 500 bin otomobile eşdeğer emisyona yol açıyor

Uzmanlar asıl sorunun hidroflorokarbon içeren ilaçlardan kaynaklandığını söylüyor (AP)
Uzmanlar asıl sorunun hidroflorokarbon içeren ilaçlardan kaynaklandığını söylüyor (AP)
TT

Astım spreyleri 500 bin otomobile eşdeğer emisyona yol açıyor

Uzmanlar asıl sorunun hidroflorokarbon içeren ilaçlardan kaynaklandığını söylüyor (AP)
Uzmanlar asıl sorunun hidroflorokarbon içeren ilaçlardan kaynaklandığını söylüyor (AP)

Astım spreylerinin her yıl 500 bin aracın yaydığı kadar sera gazı saldığı tespit edildi.

Dünya çapında astımın 262 milyon, kronik obstrüktif akciğer hastalığınınsa (KOAH) 400 milyon kişiyi etkilediği tahmin ediliyor.

İklim krizi hava kirliliğini, kuraklıkları, selleri ve orman yangınlarını artırdıkça bu solunum hastalıklarının sayısının da yükselmesi bekleniyor. 

Öte yandan bu hastalıkların tedavisinde kullanılan astım spreyinin, iklim krizini şiddetlendirmede önemli bir rol oynayabileceği belirlendi. 

Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles kampüsünden Dr. William Feldman ve ekip arkadaşları, ABD'de 2014-2024 döneminde astım veya KOAH için onaylanan astım spreylerinin toplu dağıtım verilerini kullanarak yol açtıkları emisyonları hesapladı.

Bu hastalıkların tedavisinde, hidroflorokarbon adlı itici gazla akciğerlere ilaç püskürten klasik spreyler yaygın olarak tercih ediliyor.

Araştırmacılar, atmosferde ısıyı hapseden hidroflorokarbon gazının, küresel ısınma üzerinde ciddi bir etkisi olduğunu tespit etti.

Bulguları hakemli dergi JAMA'da 6 Ekim Pazartesi günü yayımlanan çalışmada astım spreylerinin, incelenen 10 yıllık dönemde ABD'de yaklaşık 24,9 milyon ton karbondioksit eşdeğeri emisyon ürettiği saptandı. Çalışmaya göre bu, her yıl yaklaşık 530 bin benzinli aracın emisyonuna eşdeğer.

Çalışma hakkındaki bir incelemede "Her yıl dağıtılan onlarca milyon spreyden yayılan bu emisyonlar, küresel ısınmayı tetikliyor ve bu ilaçların rahatlatması gereken solunum yolu rahatsızlıklarını daha da kötüleştiriyor" ifadeleri kullanılıyor.

Bilim insanları, bu emisyonların yüzde 98’inden "ölçülü doz" adı verilen spreylerin sorumlu olduğunu belirledi.  

Ancak kuru toz astım spreylerine geçmenin, bu ilaçların çevre üzerindeki yükünü azaltabileceğini söylüyorlar.

Sorunun hidroflorokarbondan kaynaklandığını belirten Dr. Feldman şöyle diyor:

Bu küçücük şeylerin bu kadar büyük bir etkiye sahip olabileceğini hayal etmek zor ancak mevcut ve ileride gelecek diğer ürünlerle birlikte bu sorun kesinlikle çözülebilir. Bu nedenle emisyon sorununu ele almak, görece daha kolay bir hedef olarak görülüyor.

Öte yandan Amerikan Akciğer Derneği'nden Kate Bender, kendisinin de astımı olduğunu söyleyerek ilaçlarından memnun hastaların bunu değiştirmemesini tavsiye ediyor.

Yeni çalışmada yer almayan Bender "Evet, astım spreylerinin sera gazı yaymadığı bir geleceğe ulaşmalıyız ancak o geleceğe ulaştığımızda, insanların itici gazlı ve diğer seçeneklere hâlâ erişebildiğinden emin olmalıyız" diyor.

Dr. Feldman da bu ilaçların iklim krizi üzerindeki etkisinin, trafik, tarım ve enerji üretimi gibi daha büyük etkenlerle karşılaştırıldığında devede kulak kaldığını ifade ediyor. Öte yandan her küçük çabanın faydası olduğunu da ekliyor.

Independent Türkçe, CNN, CBS, JAMA, DSÖ, The Lancet Respiratory Medicine


Yaşlanma karşıtı yeni bir ilaç sınıfı keşfedildi

Fotoğraf: Pixabay
Fotoğraf: Pixabay
TT

Yaşlanma karşıtı yeni bir ilaç sınıfı keşfedildi

Fotoğraf: Pixabay
Fotoğraf: Pixabay

Bilim insanları bağırsak bakterilerinin temel bir sürecine etki ederek çalışan, yaşlanma karşıtı yeni bir ilaç sınıfı belirledi. Bu gelişme, insanlarda yaşam süresini uzatma yöntemlerine ışık tutabilir.

Londra Kraliçe Mary Üniversitesi'nden araştırmacılar yeni ilacın, insanlarda da aktif olan bir yolak üzerinde etki ederek mayanın yaşam süresini uzattığını gösterdi.

Hakemli dergi Communications Biology'de yayımlanan bulgular ilaçların, Rapamisin Hedefi (TOR) yolağı üzerinden yaşam süresini nasıl etkileyebileceğini ortaya koyuyor.

İnsanlar ve maya da dahil birçok türde bulunan ve geniş çapta araştırılan TOR yolağı, büyüme ve yaşlanmanın merkezi düzenleyicisi ve kanserle demans gibi yaşa bağlı hastalıklarda kilit rol oynuyor.

TOR halihazırda yaşlanma karşıtı ve kanser araştırmalarının önemli bir odak noktası haline gelirken, rapamisin gibi ilaçlar hayvanlarda sağlıklı yaşam süresini uzatmada umut vaat ediyor.

sdfrg
Çalışmada kullanılan fisyon mayası hücrelerinin elektron mikroskobu görüntüsü (Max Planck Gelişim Biyolojisi Enstitüsü/Eurekalert)

Yeni çalışmada TOR'u engelleyen ve kanser karşıtı özellikleri araştırılan yeni nesil bir ilaç olan Rapalink-1 test edildi.

Araştırmacılar Rapalink-1'in maya hücresi büyümesinin bazı yönlerini yavaşlatmakla kalmayıp aynı zamanda TOR yolağının büyümeyi destekleyen kolunun bir parçası olan TORC1 protein kümesi üzerinden etki göstererek, yaşam süresini de uzattığını buldu.

Çalışma, agmatin metabolitini parçalayan ve TOR aktivitesini kontrol altında tutan, agmatinazlar adı verilen bir dizi bağırsak bakterisi enziminin kilit rol oynadığını saptadı.

Önceki araştırmalar bu enzimler işlevini kaybettiğinde, hücrelerin daha hızlı büyüdüğünü ve erken yaşlandığını göstermişti.

Çalışmalar ayrıca bu yolakla bağlantılı bileşikleri takviye olarak almanın uzun ömrü desteklediğini ve hücrelere fayda sağladığını ortaya koymuştu.

Çalışmanın yazarlarından Charalampos Rallis, "Agmatinazların sağlıklı yaşlanmada kritik önem taşıdığını göstererek TOR üzerinde yeni bir metabolik kontrol katmanı keşfettik; belki de bu katman insanlarda korunabilir" diyor.

Dr. Rallis şu ifadeleri kullanıyor:

Agmatin beslenme ve bağırsak mikropları tarafından üretildiği için bu çalışma, beslenme ve mikrobiyomun yaşlanmayı nasıl etkilediğini açıklamaya katkı sağlayabilir.

Agmatin takviyeleri halihazırda piyasada bulunsa da bilim insanları, büyüme veya uzun ömür amacıyla tüketilmeleri konusunda dikkatli davranılması gerektiğini vurguluyor.

Yeni çalışma, agmatin takviyesinin sadece vücutta arjinin parçalanmasıyla ilgili belirli metabolik yolaklar sağlam olduğunda fayda sağlayabileceğini öne sürüyor.

Dr. Rallis, "Ayrıca agmatin belirli patolojilere katkıda bulunabileceğinden her zaman faydalı etkiler sağlamaz" diyor.

Öte yandan bilim insanları, bulguların TOR'u hedefleyen ilaçları beslenme veya mikrobiyal müdahalelerle birleştiren, yeni uzun ömür stratejilerine işaret ettiğini söylüyor.

Araştırmacılar "TORC1 aktivitesinin nasıl ayarlandığını anlamak, hem normal yaşlanmada hem de patolojik durumlarda ve TOR'un önemli roller oynadığı kanserde faydalı olabilir" diye yazıyor.

Independent Türkçe