ABD Ulusal Güvenlik Konseyi, Biden'a İran hakkında tavsiyelerde bulunacak

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi, Biden'a İran hakkında tavsiyelerde bulunacak
TT

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi, Biden'a İran hakkında tavsiyelerde bulunacak

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi, Biden'a İran hakkında tavsiyelerde bulunacak

ABD Başkanı Joe Biden perşembe akşamı ABD Dışişleri Bakanlığı’nda açıklamalarda bulundu. Ancak gündeminde İran ile yapılan nükleer anlaşmayı yeniden canlandırma konusu yoktu. Beyaz Saray, Avrupalı ​​müttefikleri ve uzmanlarla geçekleştirdiği görüşmelerde İran'ın uranyumu zenginleştirme çabalarını yavaşlatmanın, yükümlülüklerine uymasının ve Ortadoğu'da silahlanma yarışlarının patlak vermesini önlemenin yolları hakkında ABD Dışişleri Bakanlığı ile koordineli bir şekilde ilerliyor.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi dün sabah Beyaz Saray'da, Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ve Yardımcısı Jonathan Finer başkanlığında, anlaşmanın nasıl canlandırılacağını görüşmek ve Başkan Joe Biden'a tavsiyelerde bulunmak üzere bir toplantı düzenledi. Toplantıya ABD Savunma Bakanı, Dışişleri Bakanı ve  ABD'nin İran Özel Temsilcisi  Robert Malley katıldı.
Toplantıya dair sızan haberlere göre görüşmede, Haziran 2021’de düzenlenecek İran cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce nükleer anlaşmaya geri dönülmesi, Tahran ile görüşmeler ve bunun için seçimlerden sonrasını bekleme konuları gündeme geldi. Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan perşembe günü öğleden sonra düzenlediği basın toplantısında, Biden yönetiminin Avrupalı ​​ortaklarla aktif olarak görüşmelerde bulunduğunu ve bu istişarelerin uygulanacak strateji konusunda birleşik bir Avrupa-ABD cephesinin oluşmasını sağlayacağını belirtti.
Ulusal Güvenlik Kurulu toplantısının sonuçlarına ilişkin herhangi bir açıklama ise yapılmadı. Yakın kaynaklar, ABD’nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley’in Trump yönetimi tarafından onaylanan ABD yaptırımlarının İran'ın nükleer anlaşmanın şartlarına tam olarak uyduğu sürece kademeli olarak kaldırılmasını savunduğunu aktardılar. Ayrıca Malley’in Biden yönetiminin İran'ın kredi almak için Uluslararası Para Fonu'na (IMF) sunduğu talebi desteklemesini önerdiği de kaydedildi. Malley ise bunun, Biden yönetiminin Tahran'a Kovid-19 salgınıyla başa çıkmasına yardım etmek amacıyla atılan ve iki taraf arasındaki esir takası dosyasını ilerletmek konusunda iyi niyetli olduklarını gösteren bir adım olduğunu söyledi.
Malley, yaklaşan İran cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili yaptığı değerlendirmede aşırı muhafazakar kanattan veya ılımlı taraftan bir ismin seçilmesinin fark yaratmayacağını ve bunun müzakerelerin gidişatını etkilemeyeceğini düşündüğünü ifade etti. İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in tek başına ABD ile ilgili karar alma hakkına sahip olduğunu hatırlatan Malley bu nedenle konunun İran cumhurbaşkanlığı koltuğuna kimin oturduğu değil Hamaney'in vizyonuna bağlı olduğunu kaydetti.
İran, anlaşmada öngörülen yüzde 3,67'den uranyum zenginleştirme seviyesini çok daha yükseğe, yüzde 20'ye çıkardığını ve gelişmiş santrifüjlerin çalıştırılacağını duyurmuştu. Bu da anlaşmanın açık bir şekilde ihlali anlamına geliyor.



Trump ve Putin'in zirvesine ev sahipliği yapacak askeri üs hakkında ne biliyoruz?

ABD Başkanı Donald Trump 16 Temmuz 2018'de Helsinki'deki toplantı öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump 16 Temmuz 2018'de Helsinki'deki toplantı öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile (AFP)
TT

Trump ve Putin'in zirvesine ev sahipliği yapacak askeri üs hakkında ne biliyoruz?

ABD Başkanı Donald Trump 16 Temmuz 2018'de Helsinki'deki toplantı öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump 16 Temmuz 2018'de Helsinki'deki toplantı öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump ile Rus mevkidaşı Vladimir Putin'in ikinci dönemindeki ilk zirvesi, cuma günü Alaska, Anchorage'daki Elmendorf Richardson ABD askeri üssünde gerçekleştirilecek.

Sky News, Anchorage'ın birçok ABD başkanına ev sahipliği yapmış olmasına rağmen, Vladimir Putin'in Kremlin'deki görevi boyunca şehri bir kez bile ziyaret etmediğini bildirdi.

Bu, Trump'ın ikinci döneminin başlangıcından bu yana Alaska'ya ilk ziyareti olacak, ancak ilk döneminde Elmendorf Richardson'a birkaç kez gitmişti.

Eski başkanlar Joe Biden ve Barack Obama da burayı ziyaret etti. Obama, 2015 yılındaki gezisi sırasında Kuzey Kutbu'na ayak basan ilk ABD başkanı oldu.

Şarku’l Avsat’tın SKY News’ten aktardığına göre bu üs, Alaska'nın en büyüğü ve 32 binden fazla kişiyi barındırdırıyor, yani Anchorage nüfusunun yaklaşık yüzde 10'unu oluşturuyor. Bölge, Rusya için de önem arz ediyor: ABD, Alaska'yı 158 yıl önce Rus İmparatorluğu'ndan satın almıştı.

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)

Aslında, Alaska'daki küçük Diomede Adası, Bering Boğazı'nda bulunan büyük Diomede Adası'ndan üç milden daha az bir mesafede yer almaktadır, bu da iki ülke arasındaki coğrafi yakınlığı göstermektedir.

Putin'in dışişleri danışmanı Yuri Ushakov, “Heyetimizin Bering Boğazı'nı hava yoluyla geçmesi ve iki ülke liderleri arasında bu kadar önemli ve beklenen bir zirvenin Alaska'da yapılması son derece mantıklı” ifadelerini kullandı.

Kongre Kütüphanesi'ne göre Soğuk Savaş döneminde üs, Amerika Birleşik Devletleri'ni o zamanki Sovyetler Birliği'ne karşı savunmada "özel öneme sahip" kabul ediliyordu.

Üs, ABD Hava Kuvvetleri'nin “bilinen veya öngörülen hiçbir savaş uçağıyla kıyaslanamayacak” bir savaş uçağı olan F-22 Raptor gibi uçakları barındırıyor.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), bölgeyi “karla kaplı muhteşem dağlar, göller, nehirler, buzullar ve zengin vahşi yaşamla karakterize” olarak tanımlıyor.

Üsse arabayla ulaşmaya çalışan ziyaretçilere ise uzaklığı nedeniyle acil durum ekipmanları, yiyecek, battaniye ve yedek yakıt getirmeleri tavsiye ediliyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (sağda), ABD Başkanı Donald Trump (ortada) ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (sol), (AFP)Ukrayna Devlet Başkan Volodimir Zelenskiy, ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Bazıları, ABD başkanının Rusya-Ukrayna ihtilafı hakkında Alaska'da görüşmeler yapma kararını eleştirdi. İngiltere'nin eski Belarus Büyükelçisi Nigel Gould-Davies, "Putin'in Trump ile görüşmeleri sırasında şu argümanı kullandığını hayal etmek kolay: 'Bakın, topraklar pazarlığa açıktır. Size Alaska'yı verdik. Ukrayna neden bize topraklarının bir kısmını veremiyor?'" dedi. Beyaz Saray sözcüsü Carolyn Leavitt, görüşmeyi durumu daha iyi anlamak için bir "dinleme egzersizi" olarak nitelendirdi.