Oxford aşısı Güney Afrika’da çıkan türe karşı daha az etkili

North Cotswold Hastanesinde AstraZeneca aşısı olan bir İngiliz (AP)
North Cotswold Hastanesinde AstraZeneca aşısı olan bir İngiliz (AP)
TT

Oxford aşısı Güney Afrika’da çıkan türe karşı daha az etkili

North Cotswold Hastanesinde AstraZeneca aşısı olan bir İngiliz (AP)
North Cotswold Hastanesinde AstraZeneca aşısı olan bir İngiliz (AP)

Oxford Üniversitesi’nden araştırmacı Sarah Gilbert dün (Pazar), Oxford ile iş birliği içinde AstraZeneca laboratuvarı tarafından geliştirilen İngiliz aşısının, koronavirüsün Güney Afrika’da mutasyona uğramış versiyonuna karşı etkili olmadığını, ancak aynı zamanda hastalığın tehlikeli formlarına karşı etkili olabileceğini belirtti. Bu konuda bir araştırma yürüten Johannesburg’daki Witwatersrand Üniversitesi aşının “Kovid-19’un hafif ve orta derecede enfeksiyonuna karşı minimum düzeyde koruma sağladığını” açıkladı.
Financial Times gazetesinin haberine göre, AstraZeneca sözcüsü, iki bin kişilik bir çalışmanın, İngiliz aşısının “Güney Afrika’da ortaya çıkan mutasyona uğramış türden kaynaklanan hastalığın orta dereceli formlarına karşı sınırlı etkinliğe” sahip olduğunu gösterdiğini belirtti. Ancak, yakın zamanda yayınlanacak olan çalışmada bunu kesin olarak doğrulamak için henüz yeterli veri olmamasına rağmen, aşının hastalığın ciddi formlarına karşı etkili olabileceğini ifade etti.
AstraZeneca, henüz incelemeye tabi tutulmayan verilerin, “Güney Afrika’da gözlemlenen virüsteki mutasyonların, virüsün aşılanan gruplar arasında bulaşmasına engel olmadığına yönelik teorik gözlemi doğruluyor gibi göründüğünü” belirtti. Açıklamada şu ifadelere de yer verildi:
“Bu çalışmada, orta veya şiddetli hastalıktan, hastaneye yatış veya ölüme yönelik korunmayı değerlendirmek mümkün değildi, çünkü (çalışmada) hedeflenen kişiler düşük düzeyde riske maruz kalmışlardı.”
Aşının geliştirilmesine yönelik çalışmaları yöneten Gilbert, BBC’ye yaptığı açıklamada, AstraZeneca-Oxford aşısının Güney Afrika’da ortaya çıkan mutasyona uğramış türüne yönelik olarak toplam vaka sayısını azaltmayabileceğini, ancak hastalığın tehlikeli formlarına, hastaneye yatış ve ölüme karşı koruma sağkayabilceğini” belirtti. Gilbert, İngiltere’de giderek daha fazla yayılmakta olan yeni türe karşı aşının yaşlılardaki etkinliğinin belirlenmesinin “biraz zaman” alabileceğini sözlerine ekledi.
Gilbert, araştırmacıların şu anda mutasyona uğramış türlere karşı aşıyı geliştirmek için çalıştıklarına dikkat çekerek, Güney Afrika’da ortaya çıkan türe karşı bir dozun hazırlandığını ve araştırmacıların aşının sonbaharda hazır olması için çalıştıklarını belirtti.
İngiltere’de aşılamada sorumlu bakan Nadhim Zahawi ise, pazar sabahı Sky News’e verdiği demeçte, Oxford-AstraZeneca aşısının, virüsün Güney Afrika’da gözlemlenen türünden kaynaklanan “tehlikeli hastalık formlarına ve hastaneye yatışlara karşı etkili” olduğunu söyledi. Bakan söz konusu türün yayılması ile mücadele için, hükümetin büyük aşılama programına “mümkün olan en kısa sürede” devam etmeyi ve bu tür ile enfekte olan vakalarının tespit edildiği alanlarda “yerel incelemeler” yapmayı planladığını belirtti.
112 bin ölümle Avrupa’da salgından en çok etkilenen ülke olan İngiltere, İngiltere’de ortaya çıkan ve daha bulaşıcı olan yeni koronavirüs türü sebebiyle kaydedilen yüksek sayıdaki enfeksiyonla mücadele etme amacıyla ocak ayında yürürlüğe konulan sıkı kapanma uygulamalarından çıkmak için aşılara güveniyor. Aşının ilk dozları bugüne kadar 12 milyondan fazla kişiye verildi. Avrupa Birliği ve diğer ülkeler, AstraZeneca aşısının kullanımını onayladı. Ancak bazı ülkeler, yaşlılarda kullanımına yönelik yeterli veri bulunmaması nedeniyle aşının sadece 65 yaşın altındaki kişilerde kullanmayı tercih etti.



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times