Macron’dan yeni Libya yönetimiyle iletişim kanalı açmak için ilk temas

Fransa Cumhurbaşkanı, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotaki ile 29 Ocak’ta Elysee Sarayı’nda bir araya geldi (EPA)
Fransa Cumhurbaşkanı, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotaki ile 29 Ocak’ta Elysee Sarayı’nda bir araya geldi (EPA)
TT

Macron’dan yeni Libya yönetimiyle iletişim kanalı açmak için ilk temas

Fransa Cumhurbaşkanı, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotaki ile 29 Ocak’ta Elysee Sarayı’nda bir araya geldi (EPA)
Fransa Cumhurbaşkanı, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotaki ile 29 Ocak’ta Elysee Sarayı’nda bir araya geldi (EPA)

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, geçen Cuma günü Cenevre'de Libya Başkanlık Konseyi Başkanlığı’na seçilen Muhammed el-Menfi ile Batılı liderler doğrudan temasa geçen tek isim oldu.
Macron’un Menfi ile iletişime geçmesi sadece tebrik etmek için değil, aynı zamanda Libya dosyasına olan kişisel ilgisini göstermesi ve ülkesinin Libya'nın krizden çıkmasını, barış sürecini ve bu amaca ulaşmak için güçleri birleştirme noktasında duyulan ihtiyacı desteklediğini vurgulamaktı. Ayrıca Macron, Menfi’yi en yakın zamanda Fransa'yı ziyaret etmesi için davet etti.
Macron'un bu adımı, Cenevre'de elde edilen başarıyı memnuniyetle karşılayan uluslararası tepkilerin ardından geldi. Ancak bunun açıkça anlaşıldığı üzere, Paris'in Menfi ile doğrudan bir iletişim kanalı açma arzusu çerçevesinde geldiği düşünülüyor. Macron’un aynı şekilde Libya’nın yeni Başbakanı seçilen Abdulhamid Dibeybe ile de iletişime geçmesi bekleniyor.
Paris'teki diplomatik kaynaklar, uluslararası siyasi ve diplomatik çoğunluğun hızlı seferberliğinin öncelikle yeni oluşuma ivme kazandırmayı ve kurulduğu hedefleri gerçekleştirmesinin veya sürekliliğini sağlamasının engellenmesinin önüne geçmeyi hedeflediğini belirtti.
Kaynaklar, iç engeller ve doğu, batı ve güney arasındaki coğrafi bölünme durumu, siyasi parçalanma, Libya devlet yapılarının yıpranması ve çıkarları pahasına otoritenin istikrarına katkıda bulunmayan milislerin ve güçlerin varlığı nedeniyle yeni yürütme otoritesinin görevinin zorlu olacağını ifade ediyor.
Kaynaklar ayrıca, bölünmelere yol açan ve iki rakip güç doğuran Suheyrat Anlaşması'nın gidişatını hatırlattı. Bu duruma aynı şekilde, bugüne kadar iç bölünmeleri derinleştiren yabancı, bölgesel ve uluslararası güçlerin rollerinin etkisi de söz konusu. Yeni bir yürütme otoritesinin oluşturulması konusunda ortaya çıkan fikir birliğine rağmen otoritenin geri çekilmeyeceğinin veya dağılmayacağının bir garantisi yok.
Öte yandan, kendisine mesaj gönderen Macron'un mesajda Türk kuvvetlerinin Libya'dan çekilmesi yönündeki çağrısını şiddetle eleştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen Cuma yaptığı açıklamalar dikkat çekti. Ancak Elysee Sarayı söz konusu mesajın tarihini veya içeriğini açıklamadı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul'da bir camide kıldığı Cuma namazının ardından çıkışta yaptığı açıklamada, "Görünüşe bakılırsa O da (Macron) bu işi hala öğrenemedi ve öğrenmesi de uzun zaman gerektiriyor" dedi. Türk kuvvetlerinin Libya hükümetinin daveti üzerine bölgede bulunduğunu belirten Erdoğan, Macron'un davetini Libya'ya "paralı savaşçılar" gönderen diğer taraflara yöneltmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, Mali ve Çad'da Fransız güçlerinin varlığının nedenini sorgulayarak, "Fransa'nın bu bölgede yaptıklarından sorumlu tutulması" çağrısında bulundu.
Libya’daki durumla ilgili Fransa’daki çevreler, Erdoğan'ın Kasım 2019'da Fayiz es-Serrac hükümeti ile imzaladığı iki anlaşmanın askıya alınmasından veya iptal edilmesinden endişe ettiğini iddia ediyor. Bunlardan ilki, Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası, ikincisi ise Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası.
Erdoğan'ın Macron'a verdiği tepki, geçtiğimiz Aralık ayında başlayan ve iki ülke arasında mesaj alışverişi ve tekrar görüşme taleplerinin öne çıktığı "sakinlik" döneminin ardından geldi.



Trump’tan Küba radyosuna yayın yasağı: Castro kardeşlerin yapamadığını gerçekleştirdi

Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)
Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)
TT

Trump’tan Küba radyosuna yayın yasağı: Castro kardeşlerin yapamadığını gerçekleştirdi

Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)
Trump ilk döneminde de radyonun fonunda kesintiye gitmişti (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Florida’dan Küba'ya İspanyolca haber akışı sağlayan Radyo Marti’nin faaliyetlerine son verdi.  

New York Times (NYT), Trump yönetiminin cumartesi günü gönderdiği bir e-postayla 40 yıllık Radyo Marti’nin faaliyetlerinin sonlandırılacağını duyurduğunu aktarıyor.

ABD’de yaşayan ve 2021’de Küba’da patlak veren protestoları destekleyen Ramon Saul Sanchez, bu haberin radyo çalışanlarının kendisiyle söyleşi yapmayı planladığı sırada geldiğini belirtiyor:

Kafaları çok karışmıştı. Bana ‘İşimize son verildiğini öğrendik. Gitmemiz gerekiyor’ dediler.

Trump, başta Amerika’nın Sesi (VOA) olmak üzere federal hükümet tarafından finanse edilen bazı medya kuruluşlarında bütçe ve personel sayısının azaltılması kararını vermişti.

Kararda, VOA, Özgür Avrupa ve Asya Radyosu’yla Küba'ya İspanyolca haber akışı sağlayan Radyo Marti'ye ev sahipliği yapan ABD Küresel Medya Ajansı'nın fonksiyonlarının minimum seviyeye çekilmesi yönünde talimatlar yer almıştı.

VOA çalışanları ve bazı medya örgütleri, “hukuka aykırı” olduğu gerekçesiyle kararı mahkemeye taşımıştı.

ABD Kongresi’ndeki Küba kökenli üç siyasetçiden biri olan Mario Diaz-Balart, Trump’la görüşerek radyonun faaliyetlerinin yeniden başlamasını talep edeceğini belirtiyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı ise “durumun karmaşık ve değişken olduğunu” bildiriyor. Trump’ın atadığı Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Küba kökenli. Cumhuriyetçi liderin Latin Amerika Özel Temsilcisi Mauricio Claver-Carone sınırlı da olsa radyonun faaliyetlerini sürdüreceğini düşündüğünü ifade ediyor.

Radyo, 1983’te dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından kurulmuştu. Fidel Castro ve Küba Komünist Partisi karşıtı lobicilik faaliyetleriyle tanınan Küba kökenli iş insanı Jorge Mas Canosa’nın talebiyle hayata geçirilen radyo, Soğuk Savaş’ta adaya sansürsüz yayın yapmayı hedefliyordu.

NYT, Trump’ın bu kararla “Castro kardeşlerin 40 yıldır yapamadığını tek hamlede gerçekleştirdiğini” yazıyor.

Diğer yandan Radyo Marti, Soğuk Savaş'tan kalma modası geçmiş bir yayın kuruluşu olarak da görülüyordu. Radyoyu eleştirenler, Küba’daki komünist yönetim hakkında tek taraflı yayınlar yapıldığına dikkat çekiyor. Radyo, defalarca Kongre raporlarına konu olan yolsuzluk skandallarına da karışmıştı. Kuruluşa bağlı televizyon kanalı TV Marti ise Küba’da o kadar sık engellendi ki adada “Görünmeyen TV” diye adlandırılıyor.

ABD'nin Küba'ya yönelik ambargoları ilk kez 1960'da başlatıldı ve ilerleyen yıllarda kapsamı daha da genişletildi. Öte yandan ABD'nin Küba'ya yönelik ambargosunu kaldırmasına dair karar tasarısı 2012'den bu yana her yıl Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda (BMGK) kabul ediliyor. Fakat bağlayıcılığı bulunmayan BMGK kararı sadece tavsiye niteliği taşıyor ve uluslararası toplumun tutumunu gösteriyor.

Independent Türkçe, New York Times, El Pais