İran'da İslam Devrimi’nin 42. yıldönümü kutlanıyor

(İHA)
(İHA)
TT

İran'da İslam Devrimi’nin 42. yıldönümü kutlanıyor

(İHA)
(İHA)

İran'da her yıl ülke genelinde halk yürüyüşleri ile kutlanan İslam Devrimi, bu yıl Kovid-19 salgını gölgesinde kutlandı.
İran’da İslam Devrimi’nin 42. yıldönümü kutlamaları başta başkent Tahran olmak üzere birçok kentte başladı. Her yıl ülke genelinde halk yürüyüşleri ile kutlanan devrim yıl dönümü, bu yıl koronavirüs salgını gölgesinde kutlandı. Tahran'da bulunan Azadi meydanında düzenlenen törenlere katılanlar, araç ve motosikletlerden oluşan konvoylarla devrimin 42. yıldönümünü coşkuyla kutladı.

“İran direnmeseydi bugün Trump zafer kazanmış olacaktı”
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ülkenin bu yıl dönümüne ekonomik zaferle girdiklerini belirterek, "Tüm dünya halkları, bugün için İran’a borçlu. Eğer İran, Beyaz Saray’da oturan bir önceki Başkan (Donald Trump) karşısında direnmeseydi bugün Trump zafer kazanmış, biz ise nükleer anlaşmadan çıkmış olacaktık" dedi.
Düşman ile müzakereyi iftihar gördüklerini belirten Ruhani, "Müzakere, hiçbir zaman kötü bir şey değil, modern dünyada her devletin yapması gerekiyor. Biz düşmanlarımız ile müzakereden iftihar duyarız" ifadelerini kullandı.

Devrim, 1979’da gerçekleştirildi
İran’da 1978 tarihinde başlayan halk hareketleri ve toplumsal olaylardan sonra Şah Muhammed Rıza Pehlevi, ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştı. Pehlevi'nin ülkeyi terk etmesinin ardından İran İslam Cumhuriyeti’nin kurucusu Ayetullah Humeyni, 1 Şubat tarihinde Fransa’nın başkenti Paris’ten Tahran’a gelmişti. Humeyni, 11 Şubat 1979 tarihinde İran’da devrimin gerçekleştirildiğini resmi olarak ilan etmişti.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.