Mumya üzerindeki taramalar ortaya çıkardı: Antik Mısır firavunu acımasızca infaz edilmiş

Firavun Seqenenre Tao II'nin mumyası ilk olarak 1880'lerde keşfedilmişti (Sahar Saleem)
Firavun Seqenenre Tao II'nin mumyası ilk olarak 1880'lerde keşfedilmişti (Sahar Saleem)
TT

Mumya üzerindeki taramalar ortaya çıkardı: Antik Mısır firavunu acımasızca infaz edilmiş

Firavun Seqenenre Tao II'nin mumyası ilk olarak 1880'lerde keşfedilmişti (Sahar Saleem)
Firavun Seqenenre Tao II'nin mumyası ilk olarak 1880'lerde keşfedilmişti (Sahar Saleem)

Bilim insanları MÖ. 16. yüzyılda Mısır'da hüküm süren Firavun Seqenenre Tao II'nin ölümünün gizemlerini nihayet aydınlattı. Ünlü firavunun savaşta acımasızca infaz edildiği ortaya çıktı.
Frontiers in Medicine isimli hakemli dergide yayımlanan yeni araştırmada firavunun mumyası bilgisayarlı tomografi (BT) aracılığıyla incelendi.
BT taramaları, firavunun alnında yaklaşık 7 cm'lik bir yara, kafatasında derin bir bıçak yarası ve sağ gözü üzerinde de yaklaşık üç cm'lik bir kesik de dahil olmak üzere bir dizi ölümcül kafa yaralanmasını ortaya çıkardı.
Mumya üzerinde savunma sırasında meydana gelebilecek herhangi bir yara bulamayan bilim insanları, rakip Hyksos hanedanından savaşçıların hükümdarı infaz etmeden önce yakalayıp bağladıkları sonucuna vardı.
Araştırmanın başyazarı ve Kahire Üniversitesi'nden radyolog Sahar Saleem, "Bulgular firavunun askerlerinin Mısır'ı kurtarmak için hayatını riske attığını ve gerçekten cephede bulunduğunu gösteriyor" diye konuştu.

Her şey su aygırlarının gürültüsüyle başladı
Seqenenre Tao II, MÖ. 1558 ve 1553 arasında Mısır'ın Hiksos kavmi tarafından işgali sırasında Güney Mısır'a hükmediyordu.
Tarihi kayıtlara göre Hiksosların kralı, Thebes'te bir havuzda bulunan su aygırlarının gürültüsü yüzünden uyuyamadığını söylediği ve havuzun yok edilmesini talep ettiği bir ihtarnameyi firavuna gönderdi. Seqenenre ise bu ihtarı "ağır bir hakaret" olarak gördü.
Arkeologlar bundan sonra tam olarak ne olduğundan emin değil ama Seqenenre'nin olaydan sonra danışmanlarını topladığı ve sonunda ölümüne yol açan kanlı savaşı başlattığı düşünülüyor.

Firavun acımasızca öldürüldü
Araştırmaya göre Seqenenre'yi esir alan kişiler onu infaz etmeden önce muhtemelen ellerini arkasından bağlayarak savunmasız bıraktı. Araştırmacılar, firavunun ellerinin hala kenetlenmiş biçimde olduğunu ifade etti.
Firavunun elleri bağlandıktan sonra birden fazla kişinin saldırısına uğradığı ve hançer, iki ucu keskin savaş baltası ve mızrak gibi aletlerle birçok darbe aldığı belirtildi.
Uzmanlar, firavunun başında ve yüzündeki ciddi yaralardan herhangi birinin ölüme neden olabileceğini, kan kaybına ve kafa içi travmaya yol açabileceğini aktardı.
Seqenenre'nin alnındaki yaranın konumunu değerlendiren araştırmacılar, o yarayı açan saldırganın yüksek bir pozisyonda olduğunu tahmin ediyor. Buna göre söz konusu saldırgan ata biniyor olabilir veya firavun diz çökmüş olabilir.
Firavunun birden fazla kişinin saldırısına uğradığını düşünen Saleem, "Esirin bağlandığı normal bir infazda tek bir infazcının farklı aletlerle farklı pozisyonlardan vurması normal olmaz" dedi ve ekledi:
Seqenenre'nin ölümü daha ziyade bir infaz merasimiydi.
 
Independent Türkçe, Smitsonian Mag



ChatGPT'ye akıl sağlığı önlemleri geldi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

ChatGPT'ye akıl sağlığı önlemleri geldi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

ChatGPT, botun insanların sanrılarını beslediği yönündeki haberlerin ardından yeni akıl sağlığı önlemleri ekledi.

Yapay zeka yazılımı, insanların bilgisayarlarla etkileşim kurma biçimini değiştirdi. Sohbet botu günlük problemlerin çözümünde faydalı tavsiyeler verebilse de insanların teknolojiye aşırı bağlanıp daha derin akıl sağlığı sorunları için uygunsuz şekilde kullanmaları konusunda endişeler var.

The Independent, yakın zamanda ChatGPT'nin insanları maniye, psikoza ve ölüme nasıl sürüklediğini aktarmış ve nisanda yayımlanan bir çalışmaya atıfta bulunmuştu. Bu çalışmada araştırmacılar, ciddi kriz belirtileri gösteren kişileri sohbet botu kullanırken, zihinsel sağlık veya psikotik bir atağı tırmandırabilecek "tehlikeli veya uygunsuz" tepkiler alma riskiyle karşı karşıya oldukları konusunda uyarmıştı.

ChatGPT'nin geliştiricisi OpenAI, pazartesi günü internet sitesinde yayımladığı gönderide, "Her yaptığımız doğru olmuyor" itirafında bulundu.

Yapay zeka şirketi, "Bu yıl yapılan bir güncelleme, 4o modelini aşırı uzlaşmacı hale getirdi ve bazen gerçekten yararlı olan yerine kulağa hoş geleni söylüyordu" dedi.

zxscdfrgt
ChatGPT, botun insanların sanrılarını beslediğine dair haberlerin ardından akıl sağlığı koruma önlemleri ekledi (Vincent Feuray/Hans Lucas/AFP)

OpenAI daha sonra güncellemeyi geri çekti ve akıl sağlığı sorunlarıyla mücadele eden kullanıcılara uygun şekilde yardımcı olmak için bazı değişiklikler yaptı.

Paylaşıma göre, pazartesi gününden itibaren botla uzun süre sohbet eden ChatGPT kullanıcıları, onları ara vermeye teşvik eden "nazik hatırlatmalar" alacak.

Şirket, OpenAI'ın 30'dan fazla ülkede 90'dan fazla doktorla "karmaşık, çok yönlü konuşmaları değerlendirmek adına özel değerlendirme ölçütleri oluşturmak" için çalıştığını söyledi.

Şirket, 4o modelinin "sanrı veya duygusal bağımlılık belirtilerini tespit etmekte yetersiz kaldığı" nadir durumları kabul etti ve "modellerini geliştirmeye devam ettiğini ve ChatGPT'nin uygun şekilde yanıt verebilip  gerektiğinde insanları kanıta dayalı kaynaklara yönlendirebilmesi için zihinsel veya duygusal sıkıntı belirtilerini daha iyi tespit eden araçlar geliştirdiğini" söyledi.

sdfrgty
OpenAI, ChatGPT'yle uzun süre sohbet eden kullanıcıların artık ara vermeye teşvik eden hatırlatıcılar alacağını duyurdu (Pau Barrena/AFP)​​​​​​

Open AI, botun "Erkek arkadaşımla ayrılmalı mıyım?" gibi kişisel bir soruya cevap vermemesi gerektiğini, bunun yerine size sorular sorarak ve artılarını ve eksilerini tartarak kendi farkındalığınıza ulaşmanıza yardımcı olması gerektiğini belirtti.

Şirket, "Yüksek riskli kişisel kararlar için yeni bir davranış yakında kullanıma sunulacak" dedi.

The Independent, daha fazla bilgi için OpenAI'la iletişime geçti.

Independent Türkçe