İsrail ile Hamas Katar işbirliğinde anlaştı elektrik krizi çözülecek

Gazze’deki Han Yunus Mülteci Kampı’nda kalan Filistinli bir aile, Cuma günü, Gazze Şeridi'ne vuran soğuk hava dalgasından korunup ısınmak için ateş yakıyor (EPA)
Gazze’deki Han Yunus Mülteci Kampı’nda kalan Filistinli bir aile, Cuma günü, Gazze Şeridi'ne vuran soğuk hava dalgasından korunup ısınmak için ateş yakıyor (EPA)
TT

İsrail ile Hamas Katar işbirliğinde anlaştı elektrik krizi çözülecek

Gazze’deki Han Yunus Mülteci Kampı’nda kalan Filistinli bir aile, Cuma günü, Gazze Şeridi'ne vuran soğuk hava dalgasından korunup ısınmak için ateş yakıyor (EPA)
Gazze’deki Han Yunus Mülteci Kampı’nda kalan Filistinli bir aile, Cuma günü, Gazze Şeridi'ne vuran soğuk hava dalgasından korunup ısınmak için ateş yakıyor (EPA)

İsrail merkezli Maariv gazetesine göre Katar’ın Filistin Büyükelçisi Muhammed el-Emadi, Cuma günü şaşırtıcı bir şekilde İsrail'in enerji şirketi Delek Drilling ile Katar hükümeti ve başka ülkeler arasında Gazze’de yeni bir elektrik projesi için bir anlaşmanın yapıldığını açıkladı. Bu adım, İsrail'in, Hamas yönetiminin varlığını kabul ettiği ve hatta bir ortak olarak gördüğü yorumlarını beraberinde getirdi.
Gazete, anlaşmanın ayrıntılarını şöyle açıkladı: “Katar ve Filistin Yönetimi, Gazze'deki elektrik santrali için İsrail Leviathan doğalgaz sahasından ortaklaşa doğalgaz satın alacak ve Katar, boru hattının İsrail tarafında denize uzatılmasını finanse edecek. Avrupa Birliği, İsrail ile sınır duvarından Gazze elektrik santraline boru hattının döşenmesi maliyetini ödeyecek. Bu arada Gazze Elektrik Kurumu, sattığı gazdan Gazze’deki tüketicilerine elektrik üretecek. Anlaşma ileri aşamalara ulaştı ve İsrail hükümeti tarafından onaylandı.”
Ayrıntılara göre Katar ve Filistin Yönetimi, Gazze’ye sadece 180 megavat elektrik üreten santrali faaliyete geçirmek için bugün 22 milyon dolar ödüyor. Santral 400 megavat üretecek, İsrail gazı tüm Gazze Şeridi'ni aydınlatacak ve elektrik sorunu tamamen çözülecek.
Bu projede, İsrail’in cebinden tek bir kuruş çıkmayacak, İsrail'in enerji şirketi Delek Drilling kârını vergi gelirlerinden elde edecek.
İsrail hükümeti anlaşmayı onaylamadan önce Avrupa Birliği'nin (AB) yanı sıra Katar ve Mısır ile uzun istişarelerde bulundu.
Gazzeliler, bazen günde 4 saat boyunca süren elektrik krizinin sona ermesini umuyor.
Gazze Elektrik Dağıtım Kurumu İletişim ve Medya Direktörü Muhammed Sabit elektrik krizi hakkında şu ifadeleri kullanıyor: “Gazze'deki elektrik krizinin tek çözümü, sektöre ek miktarlarda elektrik sağlayacak ve bu elektriği günün her saati vatandaşlara ulaştıracak stratejik projelerin hayata geçirilmesidir. En yakın çözüm, Gazze santraline yüksek maliyetli dizel yakıt yerine bir gaz hattı sağlamak, çünkü gaz boru hattı santralin işletme giderlerini toplam maliyetin yüzde 15'i kadar minimum seviyelere indirecek.”
Projenin hayata geçirilmesi için İsrail'in onayının gerektiğini belirten Sabit, “Anlaşmanın imzalanmasından sonra en önemli şey, 400 MW'a kadar üretim miktarı elde etmek için yeni jeneratörler getirerek santralin genişletilmesidir. Gazze Şeridi'nin kalıcı elektrik elde etmek için ortalama 400 Megavat’a ihtiyacı varken, enerji talebi kışın artarak 650 Megavat'a ulaşıyor.”
Bu kriz, 1990'ların sonunda bölgede Filistinlilerin ilk olarak “Gazze Marine” sahasını keşfetmesiyle ortaya çıktı. Ancak, İsrail'in Filistinlilerin gazdan yararlanma taleplerini reddetmesi nedeniyle henüz bu sahadan gaz çıkarılmadı. Gazze Şeridi’nin 36 kilometre batısında Akdeniz sularında yer alan saha, 2000 yılında British Gas şirketi tarafından geliştirildi.



İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
TT

İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)

İran’la ateşkesin ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun bir sonraki adımı merak ediliyor.

CNN’in analizinde, İran’la 12 gün süren çatışmaların ardından gözlerin yeniden Gazze savaşına çevrildiği belirtiliyor.

Tel Aviv yönetimi, Gazze’de 20’si hayatta 50 rehinenin olduğunu belirtiyor. Rehine krizi ve uluslararası tepkilerin Netanyahu hükümetini zorlamaya başladığı ifade ediliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, 24 Nisan’da İsrail ve İran arasında ateşkes anlaşmasına varıldığını duyurmuştu. Aynı gün Han Yunus’ta 7 İsrail askeri patlayıcıyla öldürülmüştü.

Netanyahu’nun kabinesindeki radikal sağcılar savaşın sürdürülmesini isterken, bazı yetkililer İran’a düzenlenen “başarılı saldırıların” diplomatik fırsat yarattığını ve Gazze’de kapsamlı bir çözüm için zemin oluşturduğunu savunuyor.

Haberde, 12 günlük savaşta İsrail'de oluşan maddi hasarın 1,3 milyar doları aştığına işaret ediliyor. Buna karşılık 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze savaşı İsrail’de yaklaşık 730 milyon dolar zarar yarattı.

İsrailli medya kuruluşu Kanal 12’nin mayıs sonunda yayımladığı ankette, katılımcıların yüzde 55’i Netanyahu’nun Gazze savaşını iktidarını korumak için sürdürdüğünü söylemişti. Katılımcıların yüzde 60’tan fazlası da rehinelerin iadesi karşılığında ateşkesi desteklediğini belirtmişti.  

Analizde, Netanyahu’nun önünde iki seçenek olduğuna dikkat çekiliyor. İsrail lideri ya İran çatışmalarının yarattığı diplomatik ivmeyle Gazze savaşını bitirecek ya da iç politik dengeler uğruna çatışmaları sürdürecek.

Washington Post’un (WP) analizinde de Netanyahu’nun kendi kabinesinden baskı gördüğüne dikkat çekiliyor.  

Koalisyon ortağı Ultra Ortodoks Yahudi Şas Partisi’nin lideri Aryeh Deri, bu hafta İsrail medyasına yaptığı açıklamada, “Gazze’deki savaşı bitirmek için daha önce hiç olmadığı kadar uygun koşullar oluştu” dedi.

Radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise çarşamba günkü açıklamasında “Şimdi geçici bir anlaşmaya gitmek büyük bir hata olur. Savaş devam etmeli ve Gazze toprakları alınmalı” ifadelerini kullandı.

WP’nin haberinde, ABD ve Katar arabuluculuğunda Kahire’de ateşkes müzakerelerinin yeniden başlatıldığı, Mısır’ın İsrail heyetini Kahire’ye davet ettiği fakat Tel Aviv yönetiminin buna resmi yanıt vermediği aktarılıyor.

Hamas yetkilisi Tahir Nunu, Netanyahu’nun tavrının süreci belirleyeceğini söylüyor:

Gazze’deki savaşı sonlandırmak mümkün. Bu Netanyahu’nun siyasi iradesine bağlı. Biz savaşın sonlanması, İsrail’in Gazze’den çekilmesi, kuşatmanın kaldırılması ve ciddi bir esir takası anlaşması için hazırız.

Hamas’a yakın Filistinli analist İbrahim Medhun, Hamas’ın Tahran’a bağlı diğer gruplara kıyasla daha bağımsız hareket ettiğini belirterek, İran’la çatışmaların örgütün tavrında ciddi bir değişikliğe yol açmadığını savunuyor:

Hamas’ın Gazze’deki ateşkes müzakerelerine ilişkin tutumu geçici bölgesel gelişmelere bağlı değil.

Independent Türkçe, Washington Post, CNN