İsrail’de yapılan bir ankette sağ blok önde

Mavi ve Beyaz İttifakı’nın (Kahol Lavan) Lideri Benny Gantz’in partisi son anketlerde geriledi. (Reuters)
Mavi ve Beyaz İttifakı’nın (Kahol Lavan) Lideri Benny Gantz’in partisi son anketlerde geriledi. (Reuters)
TT

İsrail’de yapılan bir ankette sağ blok önde

Mavi ve Beyaz İttifakı’nın (Kahol Lavan) Lideri Benny Gantz’in partisi son anketlerde geriledi. (Reuters)
Mavi ve Beyaz İttifakı’nın (Kahol Lavan) Lideri Benny Gantz’in partisi son anketlerde geriledi. (Reuters)

İsrail'de yapılan son kamuoyu yoklamasında, Başbakan Binyamin Netanyahu'yu destekleyen sağ blok, rakiplerinin önüne geçeceğini, ancak bir hükümet kuramayacağını gösteren önceki anketlerin aksine, yaklaşan seçimlerde hükümet kurması için gerekli olan İsrail Parlamentosu'ndaki (Knesset) sandalyelerin yarısından fazlasını elde etti. 
İsrail kamu yayın kuruluşu KAN'ın yaptığı ve sonuçları Pazartesi günü yayınlanan ankete göre, dini partilerin de yer aldığı sağcı blok, ​​Netanyahu'nun yeni bir hükümet kurması için gerekli olan 62 sandalye sayısına ulaştı. Anketin sonuçlarına göre Başbakan Netanyahu'nun partisi Likud 30 sandalye, Yeş Atid 18, Yeni Umut 14, Yeni Sağ Partisi 12, Müşterek Liste 9, Şas (Doğulu Tevrat Muhafızları) 8, Yahudi Birleşik Tevrat (Yahudot HaTora) Partisi 7,  İsrail Evimiz (Beyteynu) 7,  İşçi Partisi 6, Hapoel HaMizrachi (radikal dinci Siyonist) 5, Meretz 4 sandalye sayısı elde etti.
Söz konusu anket sağ partilerin birkaç sandalye yükseldiğini gösterirken, Netanyahu’nun en önemli rakipleri olan Yeş Atid ve Yeni Umut partileri başta olmak üzere bazı rakipleri birkaç sandalye geriledi. Anket, sağ bloğun son üç seçimden farklı olarak tek başına hükümet kurma hakkına sahip olduğunu gösterdi. Herhangi bir koalisyonun İsrail'de hükümet kurabilmesi için  İsrail meclisindeki 120 koltuktan 61'ine ihtiyacı var. İki yıl içinde yapılan son üç seçimde, Netanyahu ikisinde hükümet kurmayı başaramazken, üçüncü seçimi Mavi ve Beyaz İttifakı Lideri Benny Gantz ile kırılgan bir ittifak kurarak başardı. Bu koalisyon, dördüncü erken seçimlerin 23 Mart'ta yapılması kararlaştırılmadan önce, geçtiğimiz yılın sonunda hızla çöktü.
İsrail'de 2021 yılına ait yıllık bütçenin onaylanmaması nedeniyle parlamento feshedildi ve erken seçimlere karar verildi. Söz konusu anlaşmazlık hükümetle muhalefet arasında olmadı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski rakibi Benny Gantz tarafından geçen yıl ilkbaharda kurulan "acil birlik hükümetinin” ortakları arasında yaşandı.
Mavi ve Beyaz İttifak (Kahol Lavan) Partisi anketlerde 4 veya daha az sandalyeye düştü. Bunun üzerine yaklaşık 130 üst düzey İsrailli subay ve eski general, parti lideri Benny Gantz'a bir mektup göndererek ondan gelecek ay yapılacak seçimlerden geri çekilmesini istedi. Mektupta, Gantz'ın, özellikle kamuoyu yoklamaları onun gerilediğini ve partisinin gücünün önemli ölçüde zayıfladığını gösterdiğinden, kitlelerin oylarının tehdit edilmemesi için seçimlere katılmamasını istediklerini ifade ettiler. Mektubu imzalayanlar arasında eski İsrail Başbakanı Ehud Barak, eski Mossad Başkanı Danny Yatom ve eski  İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet Başkanı Carmi Gilon yer alıyor.
KAN kanalı dün, seçimler yaklaşırken Likud partisi lideri Binyamin Netanyahu ile Likud Partisi’nden İsrail Ulaştırma Bakanı Miri Regev arasında seçim kampanyası nedeniyle bir gerginlik yaşandığını açıkladı. Netanyahu'nun ofisi, Regev'i kendi başına bağımsız bir kampanya yürütmekle ve Netanyahu'nun direktiflerine ve partinin kampanyasını yürüten taraflara tabi olmayan bağımsız bir figür olduğunu göstermeye çalışmakla suçladı.
Regev, Histadrut (İşçi Sendikaları Konfederasyonu) da dahil olmak üzere birçok kurumda görünerek Kahol Lavan Partisi ve diğer siyasi partilerin seçim kampanyalarına Netanyahu'nun hoşuna gitmeyen bir şekilde sözlü olarak saldırdı.
Likud kampanyasından bir yetkili, Regev'in büyük hasara neden olduğunu, onunla Netanyahu arasındaki ilişkinin çok gergin olduğunu ve Netanyahu’nun onun davranışlarından dolayı hayal kırıklığına uğradığını belirtti. Regev’in, Likud Partisi’nin en güçlü kadınlarından biri olduğu ve ve Netanyahu'ya en yakın isim olduğu biliniyor.



Zelenskiy: Trump'ın mevcut temas hattı temelinde müzakere etme önerisi ‘iyi bir uzlaşma’

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AFP)
TT

Zelenskiy: Trump'ın mevcut temas hattı temelinde müzakere etme önerisi ‘iyi bir uzlaşma’

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AFP)

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ABD Başkanı Donald Trump'ın mevcut temas hattı temelinde Rusya ile müzakere etme önerisini ‘iyi bir uzlaşma’ olarak nitelendirdi, ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bunu kabul edeceğinden şüphe duyduğunu belirtti.

Zelenskiy, Oslo'ya yaptığı kısa ziyaret sırasında gazetecilere verdiği demeçte, “ABD Başkanı, olduğumuz yerde kalıp diyalog başlatmamızı önerdi. Bence bu iyi bir uzlaşma, ancak Putin'in bunu destekleyeceğinden emin değilim. Bunu Başkan Trump'a da söyledim” ifadelerini kullandı.

Bu arada Rusya bugün, Putin ile Trump arasında yapılacak zirve için hazırlıkların ‘devam ettiğini’ bildirdi. Trump ise önceki gün zirvenin süresiz olarak erteleneceğini açıklamıştı.

Öte yandan Trump, Rusya'nın neredeyse dört yıldır süren Ukrayna savaşında ateşkes kabul etmemesinden duyduğu hoşnutsuzluğu giderek daha fazla dile getiriyor.

sdfgr
ABD Başkanı Donald Trump, 17 Ekim'de Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'yi Beyaz Saray'da karşıladı. (AFP)

ABD ve Rusya devlet başkanları geçtiğimiz ağustos ayında Alaska'da bir zirve düzenlediler, ancak toplantı herhangi bir barış anlaşmasıyla sonuçlanmadı.

Trump geçen hafta Putin ile Budapeşte'de bir toplantı yapmayı planladığını açıklamıştı, ancak dün ‘sonuçsuz’ görüşmeler yapmak istemediğini belirterek planı iptal etti.

Trump'ın açıklamaları sorulduğunda Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov gazetecilere şöyle cevap verdi: “Ne Başkan Trump ne de Başkan Putin zaman kaybetmek istemiyor.”

Şarku’l Avsat’ın Rusya'nın TASS haber ajansından aktardığına göre, Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, “Zirveye yönelik hazırlıkların devam ettiğini teyit ediyoruz” dedi.


Anket: Amerikalıların çoğu, ülkelerinin Filistin devletini tanımasını destekliyor

 Elinde Filistin'i destekleyen bir pankart tutan ABD’li bir protestocu, Pensilvanya, 5 Eylül 2025 (DPA)
Elinde Filistin'i destekleyen bir pankart tutan ABD’li bir protestocu, Pensilvanya, 5 Eylül 2025 (DPA)
TT

Anket: Amerikalıların çoğu, ülkelerinin Filistin devletini tanımasını destekliyor

 Elinde Filistin'i destekleyen bir pankart tutan ABD’li bir protestocu, Pensilvanya, 5 Eylül 2025 (DPA)
Elinde Filistin'i destekleyen bir pankart tutan ABD’li bir protestocu, Pensilvanya, 5 Eylül 2025 (DPA)

Reuters/Ipsos tarafından yapılan bir ankete göre, Demokratların yüzde 80'i ve Cumhuriyetçilerin yüzde 41'i dahil olmak üzere çoğu Amerikalı, ABD'nin Filistin devletini tanıması gerektiğine inanıyor. Bu da Başkan Donald Trump'ın bu karara karşı çıkmasının kamuoyunun görüşüyle uyuşmadığını gösteriyor.

Geçtiğimiz pazartesi gününe kadar altı gün süren ankette, katılımcıların yüzde 59'u ABD'nin Filistin devletini tanımasını desteklerken, yüzde 33'ü buna karşı çıktı. Geri kalanlar ise kararsızdı veya soruya cevap vermedi.

Geçtiğimiz ayın başında, Birleşik Krallık, Fransa, Kanada ve Avustralya dahil olmak üzere bir grup ABD müttefiki, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu toplantıları öncesinde ve sırasında Filistin devletini tanıdıklarını açıklayarak önemli bir diplomatik dönüşüm gerçekleştirdi.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, o dönemde ülkesinin diğer ülkelere Filistin devletini tanımanın daha fazla soruna yol açacağını bildirdiğini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre Rubio, “Tüm bu ülkelere, Filistin devletini tanırlarsa bunun gerçek olmayacağını ve bunu yaparlarsa sorunlara yol açacaklarını söyledik” dedi.

Rubio sözlerine şöyle devam etti: “Tepki olacak, ateşkes sağlanmasını zorlaştıracak ve gördüğünüz türden eylemlere, en azından bu tür eylemlere girişmelere yol açabilir.”

Rubio, İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etme tartışması hakkındaki görüşünü açıklamayacağını, ancak bunun nihai olmadığını ifade etti.


Reuters: Türkiye, ABD ve Avrupa’yla savaş jeti pazarlığında

Analizde, Erdoğan'ın son dönemdeki diplomatik başarılarını kullanarak ABD'yle savaş jeti anlaşmalarını tamamlamak istediği yazılıyor (Reuters)
Analizde, Erdoğan'ın son dönemdeki diplomatik başarılarını kullanarak ABD'yle savaş jeti anlaşmalarını tamamlamak istediği yazılıyor (Reuters)
TT

Reuters: Türkiye, ABD ve Avrupa’yla savaş jeti pazarlığında

Analizde, Erdoğan'ın son dönemdeki diplomatik başarılarını kullanarak ABD'yle savaş jeti anlaşmalarını tamamlamak istediği yazılıyor (Reuters)
Analizde, Erdoğan'ın son dönemdeki diplomatik başarılarını kullanarak ABD'yle savaş jeti anlaşmalarını tamamlamak istediği yazılıyor (Reuters)

Türkiye bölgedeki hava gücünü artırmak için Avrupa ve ABD'den savaş jetleri satın alma çalışmalarını hızlandırdı.

Reuters'ın analizinde Ankara yönetiminin, ABD'nin tedarik ettiği F-15, F-16 ve F-35 jetlerine sahip İsrail'in Gazze, İran, Suriye, Lübnan ve Katar'a düzenlediği saldırılar karşısında tedirgin olduğu yazılıyor. Türkiye'nin "potansiyel tehditlere karşı koymak ve savunmasız kalmamak için hava gücünün hızla artırılmasını" istediği ifade ediliyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir kaynak, Türkiye'nin acil ihtiyacını karşılamak için Katar ve Umman'dan 12 adet kullanılmış Eurofighter Typhoon jeti satın alacağını söylüyor.

Satışın, Eurofighter konsorsiyumundaki Birleşik Krallık (BK), Almanya, İtalya ve İspanya tarafından onaylanması gerekiyor. Bu süreçte 28 yeni savaş uçağının daha ileri tarihlerde tedarik edilmesi planlanıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Katar ve Umman ziyaretlerinde jet sayısı, fiyatlandırma ve teslim takvimini gündeme getireceği öne sürülüyor.

BK ve Türkiye, temmuzda 40'a yakın Eurofighter uçağı için ön anlaşma imzalamıştı. Londra yönetiminden bir kaynak, "Sözleşmenin son detaylarını yakında belirlemeyi umuyoruz" diyor.

Türkiye Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, nihai bir anlaşmaya varılmadığı ve Britanya'yla görüşmelerin olumlu yönde ilerlediği, diğer konsorsiyum üyelerinin de jet tedarikini desteklediği belirtiliyor.

Katar ve Umman ise gelişmelerle ilgili yorum yapmadı.

Türkiye, 2020'de Rus menşeli S-400 hava savunma sistemlerini satın almış, ABD de misilleme olarak CAATSA yaptırımlarını devreye sokup Ankara'yı F-35 programından çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan'ın geçen ay Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump'la görüşmesinde ilerleme sağlanamadığı savunuluyor. Ancak Türkiye'nin, Gazze savaşında Hamas'ı ateşkes anlaşmasını imzalamaya ikna etmekte oynadığı rolle ivme kazandığı, bu sayede CAATSA yaptırımlarını aşmayı istediği aktarılıyor.

Kaynaklar, Trump'ın özel bir "muafiyet" kararı alarak, F-35 tedarikinin önünü açabileceğini söylüyor. Ankara'nın ilerleyen süreçte Washington'a böyle bir hamle teklifiyle gidebileceği öne sürülüyor.

AK Parti Dış İlişkiler Başkan Yardımcısı Harun Armağan şu yorumları yapıyor:

CAATSA meselesinin çözülmesi gerekiyor. Bunun başkanlık muafiyetiyle mi yoksa Kongre kararıyla mı olacağı ABD'nin inisiyatifinde. Diplomasi ve işbirliği çabaları sürerken, bu CAATSA meselesi biraz tuhaf görünüyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Trump'ın Türkiye'nin stratejik önemini bildiğini ve "tüm bu bekleyen sorunlara yaratıcı çözümler aradığını" söylüyor. Ancak olası planlara dair daha fazla bilgi paylaşmıyor.

Reuters, Türkiye'nin Batılı ülkelerden silah tedarikinde yaşadığı zorlukların ardından kendi beşinci nesil savaş uçağı KAAN'ı geliştirdiğine de dikkat çekiyor. Ancak KAAN'ın, Türk hava gücünün belkemiğini oluşturan F-16'ların yerini almasının yıllar sürebileceği yazılıyor. Ayrıca hava savunma sistemi Çelik Kubbe'nin geliştirme sürecinin de hızlandırıldığı belirtiliyor.

Independent Türkçe, Reuters, Defence News