Ürdün koronavirüs salgında ikinci dalgaya giriyor

Ürdün’de kapsamlı sokağa çıkma yasağına geri dönülmesine ilişkin tartışmalar sürüyor.

Ürdün koronavirüs salgında ikinci dalgaya giriyor
TT

Ürdün koronavirüs salgında ikinci dalgaya giriyor

Ürdün koronavirüs salgında ikinci dalgaya giriyor

Ürdün’de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayısında yeni rekorların kaydedilmesinin ardından ülkede hafta sonu kapsamlı sokağa çıkma yasağı uygulanması ve gece sokağa çıkma saatlerinin artırılması ile ilgili tartışmalar hız kazandı.
Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Ulusal Epidemiyoloji Komitesi tarafından verilen tavsiyeler arasında her hafta cuma ve cumartesi günleri kapsamlı sokağa çıkma yasağının yeniden uygulanmasının, gece sokağa çıkma yasağının saatlerinin akşam 21.00-06.00 arasında uygulanacak şekilde artırılmasının ve daha fazla sektörün yeniden açılmamasının yer aldığını belirtiyor. Diğer yandan sosyal medya platformlarında kamu güvenliği önlemlerine uyulmaması sorunu karşısında önceki kararlara dönülmesine yönelik tartışmalar yaşanıyor.
Ürdünlüler çarşamba günü verilmesi beklenen hükümet kararlarını beklerken Başbakan Beşir Hani el-Hasavne parlamentoda yaptığı konuşmada, kısıtlamalara geri dönülmemesi ve salgının ikinci dalgasında krizi ele almak için alternatif seçeneklerin incelenmesi konusunda uyarda bulunan Amman Ticaret Odası Başkanı Halil Hac Tevfik’in başlattığı tartışmaya dikkat çekti. “Vatandaşların sağlığının öncelikli olduğunu” vurguladı.
Koronavirüs vakaları şubat ayı başından bu yana artmaya başladı. Kral Hüseyin Kanser Merkezi Genel Müdürü Dr. Asım Mansur bu durumu “Krallık’ın salgının ikinci dalgasına girmesini kaçınılmaz hale getiren resmi ve toplumsal rahatlama” olarak niteledi.
Kapsamlı yasak kararlarına dönülerek halk sağlığının korunması önceliği ve ekonomik sektörlerin kapatılmasına yönelik tartışma devam ederken cuma ve cumartesi günleri yasağın uygulanacağına ilişkin söylentiler yalanlandı. Kaynaklar, Ulusal Epidemiyoloji Komitesi’nin, meclisin katılımı olmadan herhangi bir adım atmakta tereddüt edebilecek olan Bakanlar Kurulu’na “bağlayıcılığı olmayan tavsiyelerini” sunduğunu, ayrıca milletvekillerinin pazar günü onaylanan genel bütçe kanun tasarısının tartışılması sırasında salgın ile mücadelede sağlık ve ekonomi politikalarının uyumlu olması gerektiğini belirttiklerini aktardılar.
Ürdün’de dün 4 bin 550 yeni vaka kaydedildi. Böylece ülkedeki vaka sayısı 368 bin 278’e yükseldi. Aktif vaka sayısı ise şu an 26 bin 349. Ülkede koronavirüs sebebiyle 16 kişinin daha yaşamını yitirmesiyle ölenlerin sayısı 4 bin 570’e yükseldi. Tüm şehirlerde görülen koronavirüste en yüksek vaka sayısı 2 bin 953 ile başkentte kaydedildi. Bu, son 80 günde tespit edilen en yüksek vaka sayısı oldu. Dün yapılan 33 bin 846 koronavirüs testine göre pozitif vaka sayısı yüzde 13,44 oranında arttı.
Aşı şirketlerinin tedarikteki eksikliği nedeniyle koronavirüs aşılarının dağıtımındaki kriz ise sürüyor. Yetkililer aşı olmak için kayıt yaptırılması çağrısında bulunuyor. Ancak vatandaşlar kayıt yapmalarının üzerinden 1 aydan uzun bir süre geçmesine rağmen aşı olmadıklarından şikayetçiler. Ürdün’e gönderilen yaklaşık 300 bin dozluk ilk aşı partisi ile ilgili kaos yaşandığı kaydediliyor.
Sağlık bakanlığı ytkilileri tarafından devlet televizyonuna verilen demeçte 65 bin vatandaşa aşı yapıldığı belirtildi. Günlük vaka sayılarında ciddi artış yaşanacağına dair endişelere rağmen vaka oranının halen düşük olduğu vurgulandı.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.