Nefes kesen yaşam mücadelesi: Orkalar kambur balinaya savaş açtı

Nefes kesen yaşam mücadelesi: Orkalar kambur balinaya savaş açtı
TT

Nefes kesen yaşam mücadelesi: Orkalar kambur balinaya savaş açtı

Nefes kesen yaşam mücadelesi: Orkalar kambur balinaya savaş açtı

Avustralya'daki balina gözlemcileri, geçen hafta nadir görülen bir manzaraya tanık oldu: İki katil balina sürüsü, sağlıklı, genç bir kambur balinaya saldırdı.
Livescience'ın aktardığına göre 2 ila 3 yaşlarındaki erkek balina sırt yüzgecini kaybetmesine rağmen saldırıdan kurtulmayı başardı.
17 Şubat'taki saldırı sırasında orada bulunan Avustralya Balina İzleme (Whale Watch Western Australia) kurumunun sahibi Gemma Sharp, "Önemli bir şeye tanık olduğumuzu biliyorduk" dedi ve ekledi:
"Katil balinalar tam saldırı modundaydı ve kambur balina kendini korumaya çalışıyordu."
Balina gözlemcileri, yüzeye sıçrayan 15 katil balinayı gördüğünde tekneyle Batı Avustralya'daki Bremer Körfezi'ne açılmıştı.
Kısa bir süre sonra yırtıcıların, Latince ismi Megaptera novaeangliae olan bir kambur balinayı kovaladığı anlaşıldı. 
Gözlemciler nefes kesen kovalamacayı izlerken, orka diye de bilinen katil balinalar, kambur balinayı ters çevirip boğmak için hayvanın sırt yüzgecini yakalamaya çalışıyordu.
Sharp, döndürüp boğma taktiğinin balina yavrularında işe yaradığını söyledi. Ama gözlemciye göre bu genç erkek, orkaların alıkoyamayacağı kadar güçlü ve iriydi.
Kambur balina gözlemcilerin bulunduğu teknenin altına girerek siper alınca orkalar daireler çizerek çıkmasını beklemeye başladı. Bu durum bölgeye 50 pilot balinadan ve bir grup boğa köpek balığından oluşan sürüleri de çekti. Sonunda orka sürülerinden biri pes etti ve ayrıldı.
Altı orkadan oluşan diğer sürü, kambur balina ortaya çıkana kadar tekneden 300 metre uzakta bekledi. Balinanın çıkmasıyla gözlemcilerin El Notcho adını verdiği 9 kiloluk en büyük orka, saldırıya geçti ve hayvana vurarak çenesini kırmaya çalıştı ama başarılı olamadı.
O başarısız hamlenin ardından orkalar pes etti ve kambur balina sahile doğru hızla ilerledi. Balina izleme ekibi, Bermer Körfezi'ndeki saldırıyı videoya kaydetti.
Gözlemciler sayesinde bu tür bir saldırı, kamera kayıtlarıyla ilk kez belgelenmiş oldu. Sharp, kambur balinanın aldığı yaraları şöyle açıkladı:
"Sırt yüzgecini aldılar. Ama kuyruğu ve göğüs yüzgeci iyi durumda, önemli olan da bu. Kan kaybetseydi bu çok endişe verici olurdu. Ama hiç kan yoktu."
 
Independent Türkçe, Livescience
 



Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
TT

Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)

Meta, Constellation Energy'den nükleer enerji satın almak için 20 yıllık bir anlaşma imzalayarak, teknoloji devlerinin veri merkezlerinin artan enerji ihtiyaçlarını karşılamak için sektörle iş birliği yapma eğilimini sürdürdü.

Meta, Haziran 2027'den itibaren Constellation'ın Illinois'deki Clinton Temiz Enerji Merkezi'nden yaklaşık 1,1 gigavat güç satın alacak. Bu, tesisin tek nükleer reaktörünün toplam çıktısını temsil ediyor.

İki şirket, uzun vadeli anlaşmanın santralin devam eden işletimini ve yeniden lisanslanmasını destekleyeceğini doğruladı.

Şarku’l Avsat’ın CNBC'den aktardığına göre Meta'nın taahhüdü olmadan santral, 2017'den bu yana kullandığı emisyonsuz kredinin süresi dolduğunda kapanma riskiyle karşı karşıyaydı.

Constellation Başkanı ve CEO'su Joe Dominguez, “Meta ile ortaklık yapmaktan gurur duyuyoruz... Meta, mevcut santrallerin yeniden lisanslanmasını ve genişletilmesini desteklemenin yeni enerji kaynakları bulmak kadar etkili olduğunu fark etti” ifadelerini kullandı.

Clinton Centre'ın üretimini de 30 megawatt artıracak olan anlaşmanın şartları açıklanmadı. Santral doğrudan Meta'nın veri merkezlerini beslemeyecek; teknoloji devinin yüzde 100 temiz enerji üretme hedefine katkıda bulunurken bölgesel şebekeye güç sağlamaya devam edecek.

Bu duyuru, büyük teknoloji şirketleri ile nükleer endüstri arasında yapılan bir dizi anlaşmanın sonuncusu. Eylül ayında Constellation, Three Mile Island'ı yeniden çalıştıracağını ve 20 yıllık bir anlaşma kapsamında Microsoft'a enerji satacağını duyurmuştu.

Google geçtiğimiz yıl küçük modüler nükleer reaktörler (SMRs) geliştiren Kairos Power ile yaptığı iş birliğinin ardından üç yeni nükleer tesisin geliştirilmesini finanse etme sözü verdi. Amazon ise ekim ayında bu reaktörlerin geliştirilmesi için 500 milyon dolardan fazla yatırım yaptı ve Mart 2024'te Susquehanna Nükleer Santrali’nde faaliyet gösterecek bir veri merkezi kompleksi satın aldı. Amazon, Google ve Meta gibi teknoloji devleri mart ayında Dünya Nükleer Birliği öncülüğünde 2050 yılına kadar nükleer enerjinin küresel olarak üç katına çıkarılması çağrısında bulunan bir taahhüdü imzaladılar.

Ancak Constellation ile yapılan anlaşma, Meta'nın nükleer enerji sektörüne ilk resmi girişi anlamına geliyor. Şirket aralık ayında, ABD'de bir ila dört gigawatt arasında yeni nükleer kapasite ekleme arzusunu belirterek, ortak olacak nükleer enerji geliştiricileri bulmak için bir teklif talebinde bulundu. Gelişmiş nükleer enerjiye odaklanan bu teklif halen değerlendirme aşamasında ve şirketin Clinton tesisine verdiği destekten farklı.

Meta Küresel Enerji Başkanı Urvi Parekh şunları söyledi: “Yapay zekâ hedeflerimizi ilerletmeye devam etmek için temiz ve güvenilir enerjiyi güvence altına almak şart. Clinton tesisinin önümüzdeki yıllarda da faaliyet göstermesine katkıda bulunmaktan ve bu tesisin ABD'nin enerji liderliğini ilerletmenin önemli bir parçası olduğunu göstermekten gurur duyuyoruz.”

Başkan Donald Trump kısa bir süre önce, 2050 yılına kadar ABD'nin nükleer kapasitesini dört katına çıkarma hedefiyle nükleer enerjinin yaygınlaştırılmasını hızlandırmayı amaçlayan dört kararname imzaladı. Bu kararnameler, diğer hususların yanı sıra, Nükleer Düzenleme Komisyonu'nun elden geçirilmesini ve yerli bir nükleer yakıt tedarik zinciri kurulmasını öngörüyor.

Beyaz Saray ayrıca, küçük modüler reaktörler de dahil olmak üzere reaktörlerin düzenleyici onayının hızlandırılması çağrısında bulundu. Geçmişte nükleer projeler yüksek ön maliyetlerden ve uzun inşaat programlarından mustaripti. Sektör, küçük nükleer reaktörlerin nükleer enerjiyi genişletmek için daha uygun maliyetli bir yol olacağını umuyor. Şu anda ABD'de faaliyette olan küçük nükleer reaktör bulunmuyor.

Diğer yandan Constellation dün yaptığı açıklamada, Clinton sahasında küçük bir nükleer reaktör inşa etme olasılığı için Nükleer Düzenleme Komisyonu'ndan yeni bir lisans almayı değerlendirdiğini duyurdu.