Mars'ın atmosferini nasıl kaybettiği simülasyonlarla gösterildi

Güneş'in üst atmosferinden yayılan plazma dalgalarına Güneş rüzgarı deniyor. Güneş rüzgarlarındaki elektrik yüklü parçacıklar, kutup bölgelerinde gözlemlenen aurora manzaralarını da yaratıyor (Reuters)
Güneş'in üst atmosferinden yayılan plazma dalgalarına Güneş rüzgarı deniyor. Güneş rüzgarlarındaki elektrik yüklü parçacıklar, kutup bölgelerinde gözlemlenen aurora manzaralarını da yaratıyor (Reuters)
TT

Mars'ın atmosferini nasıl kaybettiği simülasyonlarla gösterildi

Güneş'in üst atmosferinden yayılan plazma dalgalarına Güneş rüzgarı deniyor. Güneş rüzgarlarındaki elektrik yüklü parçacıklar, kutup bölgelerinde gözlemlenen aurora manzaralarını da yaratıyor (Reuters)
Güneş'in üst atmosferinden yayılan plazma dalgalarına Güneş rüzgarı deniyor. Güneş rüzgarlarındaki elektrik yüklü parçacıklar, kutup bölgelerinde gözlemlenen aurora manzaralarını da yaratıyor (Reuters)

Bilim insanları, Mars'ın atmosferini Güneş rüzgarları yüzünden kaybetiğini simülasyonlarla gösterdi. Yeni çalışmada gezegenlerin zararlı radyasyonları engellemek için koruyucu bir manyetik alana ihtiyaç duyduğu doğrulanmış oldu.
Kraliyet Astronomi Topluluğu'nun hakemli bilimsel dergisinde yayımlanan çalışmada aktarılana göre, Dünya dışı yaşam arayışında nemli bir atmosfer ve sıvı su gibi faktörlere odaklanılırken, gezegenlerin çevrelerinde manyetik alanlar oluşturma yetisi gözden kaçırılıyor.
Hindistan Bilim Eğitim ve Araştırma Enstitüleri'nde çalışan, araştırmanın yazarları Arnab Basak ve Dibyendu Nandi, gezegenleri çevreleyen manyetik alanların, atmosferi Güneş rüzgarlarından koruyan bir şemsiye görevi gördüğünü aktardı.
Araştırmacılar Dünya'da bir jeodinamo mekanizmasının gezegenin koruyucu manyetik alanını oluşturduğu ifade ediyor. Güneş rüzgarının atmosferi aşındırmasını önleyen bu görünmez kalkana manyetosfer adı veriliyor.
Söz konusu çalışmada Kızıl Gezegen'in iki versiyonu simüle edildi. Simülasyonlardan birinde manyetosferi sağlam, genç bir Mars, diğerinde ise bu kalkandan yoksun, bugünküne benzer bir Mars senaryosu oluşturuldu.
Bunun sonucunda genç Mars'taki manyetosferin, Güneş rüzgarlarının gezegenin atmosferine çok yaklaşmasını önlediği ortaya kondu.
Araştırmacılar, Güneş rüzgarlarının oluşturduğu manyetik alanın, manyetosfer korumasından mahrum kalan Mars'ın etrafını sararak yoluna devam ettiğini, böylece atmosferinin parçalarını da uzaklara taşıdığını ve sonunda atmosferi tamamen aşındırdığını bildiriyor.
Bulguların, gezegenleri sarmalayan manyetosferlerin, canlıların yaşamını sürdürme yeteneklerini belirlemede çok önemli bir rol oynadığı fikrini doğruladığı belirtiliyor.
Araştırmacılar buradan hareketle, manyetik alanlarını kaybeden gezegenlerin, atmosferlerini yitirdiği ve sonunda "misafirperverliklerini" de kaybettiği sonucuna varıyor.
Çalışmanın, bilim insanlarının James Webb Uzay Teleskobu gibi yeni teknolojilerle yaşanabilir gezegen arama çabasına katkı sağlayacağı ifade ediliyor.
 
Independent Türkçe, The Hindu



OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Teknoloji devi Elon Musk'ın avukatları, yapay zekayla ilgili bir mahkeme dosyasında, milyarderin dizüstü bilgisayarı hakkında sosyal medyada yaptığı birçok paylaşıma rağmen, "bilgisayar kullanmadığını" iddia etti.

Wired'ın haberine göre bu iddia, Musk ve yapay zeka girişimi xAI'ın Sam Altman ve OpenAI'a açtığı davayla ilgili pazar günü mahkemeye sunulan dosyada yer aldı.

Davada OpenAI'ın kurucu ortağı Musk, OpenAI'ın kuruluş anlaşmasında belirtilen "insanlığın yararına" kullanma şartına uymak yerine Microsoft'a kâr sağlamak amacıyla yapay zeka geliştirdiği için sözleşme ihlali yaptığını iddia etti.

Pazar günkü dava, OpenAI'ın Musk ve xAI'ı keşif sürecine uymamakla suçlamasının ardından geldi. Ancak Musk'ın avukatları, 14 Haziran'da OpenAI'a "Musk'ın cep telefonunu incelediklerini, e-postalarını incelediklerini ve Musk'ın bilgisayar kullanmadığını" bildirdiklerini söyledi.

X'teki birkaç çalışan Wired'a, Musk'ın çoğunlukla telefonundan çalıştığını ancak bazen dizüstü bilgisayar kullandığını belirtti. Musk'ın kendi sosyal medya paylaşımları da en az bir dizüstü bilgisayara sahip olduğunu ve kullandığını gösteriyor.

Musk, Aralık 2024'te yaptığı paylaşımda "Bu benim dizüstü bilgisayarımın fotoğrafı" yazmıştı.

Almanya'daki bir adam bana bu havalı çıkartmayı verdi, bu yüzden daha iyi bilgisayar alıp çıkartmayı kaybetmek istemiyorum.

Musk, bir ay önce aynı dizüstü bilgisayarı gösteren bir fotoğraf paylaşmış ve bir kişinin oyun konfigürasyonuna dair sorusuna yanıt olarak "hâlâ bir hayranımın uzun zaman önce yaptığı @DOGE çıkartmasıyla eski dizüstü bilgisayarımı kullanıyorum" yazmıştı.

Temmuz 2021'de Musk, X'te Mac'in yanı sıra bir "masaüstü PC" kullandığını söylemişti.

Wired'a göre, Washington'daki Eisenhower Executive Office Building'deki Musk'ın ofisinin fotoğraflarında da bir oyun bilgisayarı görünüyordu.

Musk ve xAI'nin avukatları, Wired'ın yorum talebine yanıt vermedi. The Independent, cevap hakkı için xAI'a ulaştı.

Musk ve Altman, Musk'ın 2015'te kurulmasına katkıda bulunduğu OpenAI'ın faaliyete geçmesinden bu yana anlaşmazlık içinde. OpenAI, yapay zekanın tüm insanlığa fayda sağlaması için kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulmuş olsa da 2018'de yönetim kurulundan ayrılan Musk'ı öfkelendirecek şekilde daha ticari bir yapıya büründü.

OpenAI, 2022'de ChatGPT'yi piyasaya sürerek yapay zeka alanında öncü bir kuruluş haline geldi. Öte yandan Musk, kendi kâr amacı güden yapay zeka şirketi xAI'ı kurdu.

Musk, OpenAI'ı sözleşme ihlali nedeniyle dava etti ve kuruluşun kâr amacı gütmeyen kuruluş olarak kurucu misyonuna ihanet ettiğini söyledi. Yargıç, OpenAI'ın kâr amacı güden bir şirket olmasını engelleme talebini reddederken, gelecek yıl yapılacak bir duruşma düzenlemeyi teklif etti.

Bu yıl OpenAI, devam eden yasal mücadeleleri sırasında haksız rekabet ve yatırımcılar ve müşterilerle olan iş ilişkilerine müdahale edildiği iddiasıyla Musk'a karşı ayrı bir dava açtı.

Independent Türkçe