Antik Mısır'ın Monalisa'sı, soyu tükenmiş bir hayvanı bilim dünyasına kazandırdı

Mısırlı prens Nefermaat ve eşi Atet'in mezarını süsleyen tabloda üç farklı türden 6 kaz yer alıyor (C.K. Wilkinson)
Mısırlı prens Nefermaat ve eşi Atet'in mezarını süsleyen tabloda üç farklı türden 6 kaz yer alıyor (C.K. Wilkinson)
TT

Antik Mısır'ın Monalisa'sı, soyu tükenmiş bir hayvanı bilim dünyasına kazandırdı

Mısırlı prens Nefermaat ve eşi Atet'in mezarını süsleyen tabloda üç farklı türden 6 kaz yer alıyor (C.K. Wilkinson)
Mısırlı prens Nefermaat ve eşi Atet'in mezarını süsleyen tabloda üç farklı türden 6 kaz yer alıyor (C.K. Wilkinson)

Antik Mısır'dan kalma bir sanat eseri, bilim dünyasında daha önce hiç bilinmeyen, soyu tükenmiş bir kaz türünü ortaya çıkardı.
Avustralya'daki Queensland Üniversitesi'nden bir araştırmacı Antik Mısır'da yapılmış 4 bin 600 yıllık resmi incelerken benekli bir kaz gözüne çarptı.
Dr. Anthony Romilio, bu tuhaf ve güzel kuşun vücudunda, yüzünde, göğsünde, kanatlarında ve bacaklarında farklı, cesur renkler ve desenler bulunduğunu, bu desenlerin de günümüzdeki kazlardan epey farklı göründüğünü fark etti.
Romilio, "Meidum Geese isimli tablo, 1800'lerde keşfedilmişti, o zamandan beri hayranlık uyandırıyor ve 'Mısır'ın Mona Lisa'sı diye niteleniyor" ifadelerini kullandı.
Uzmanlara göre bu tablo aslında bir zamanlar daha büyük bir eserin parçasıydı. Binlerce yıldır Mısırlı bir prensin mezarını süsleyen bu eserde kuşlara tuzak kurup yakalamaya çalışan insanlar resmediliyordu.
Romillio, "Ama görünüşe göre kimse, bu resimde bilinmeyen bir türün tasvir edildiğini fark etmemiş" dedi ve ekledi:
"Bunun bir sanat eseri olması, tasvir ettiği kuşun modern kazlardan farklı olmasını açıklayabilirdi elbette. Ancak o kazı alanında bulunan sanat eserleri, kuşların ve memelilerin son derece gerçekçi tasvirlerini yapıyor."
Bilim insanı bu çalışma için tabloda tasvir edilen üç kaz türünün ölçümlerini yaptı ve modern kazlarla karşılaştırdı.
Resimdeki türlerden birinin yaban kazı gibi göründüğünü ama aynı zamanda tarla kazı da olabileceğini belirledi. İkinci kaz ise bir sakarcayla aynı özellikleri paylaşıyordu. Ancak üçüncüsü, kırmızı göğüslü kazlarla bazı benzerlikler taşısa da hiçbir modern kuşla eşleşmedi.

Bilim insanı resimde tasvir edilen benekli kazı, günümüzde varlığını hala sürdüren kırmızı göğüslü kazlarla karşılaştırdı. İki tür arasında bazı benzerlikler görülse de birbirinden epey farklı olduğu anlaşıldı (Dr. Anthony Romilio)​​
Öte yandan araştırmacılar, bu kaz türünün soyu tükenmiş bir tür olduğunu resmi olarak söyleyemiyor. Zira günümüzde varlığını sürdüren bir türün bu eserde yanlış resmedilmiş olması veya bütünüyle ressamın hayal gücüne dayanması da ihtimal dahilinde.
Dr. Romilio, soyu tükenmiş bazı hayvanların Antik Mısır sanatında daha önce de görüldüğünü ama bunların hepsinin söz konusu nedenlerle bilimsel açıdan doğrulanamadığını belirtti.
Araştırmacı, keşfin önemini ise şöyle açıkladı:
"Zoolojik bir perspektiften bakarsak Mısır sanatı, şu anda nesli tamamen tükenmiş gibi görünen bu desenli kazın belgelendiği tek şey."
 
Indepedent Türkçe, Queensland Üniversitesi, Livescience, Science Alert



Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
TT

Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)

Çekya’daki yetkililer dün yaptıkları açıklamada, siber güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli yapay zeka (AI) startup'ı DeepSeek'in herhangi bir ürününün devlet yönetiminde kullanılmasını yasakladıklarını duyurdu.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Çekya Başbakanı Petr Fiala, hükümetin Ulusal Siber Güvenlik Kurumu'ndan, şirketin Çinli resmi makamlarla iş birliği yapmak zorunda olması nedeniyle kullanıcı verilerine yetkisiz erişim tehdidine işaret eden bir uyarı aldıktan sonra bu kararı aldığını söyledi. Bu hamle, ocak ayında chatbot'a erişimi yasaklayan İtalya ve Avustralya da dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından kullanıcıların verilerini korumak için atılan benzer adımları takip ediyor.

Çek hükümeti 2018 yılında, güvenlik tehdidi oluşturdukları uyarısının ardından Çinli telekom şirketleri Huawei ve ZTE tarafından üretilen donanım ve yazılımları kullanmayı bıraktı.

DeepSeek 2023 yılında Çin'in Hangzhou kentinde kuruldu ve aynı yıl ilk büyük ölçekli yapay zeka dil modelini piyasaya sürdü.