Putin’in amacı Navalni’nin direncini kırmak

Pokrov'daki sürgün yerinden çıkanların ifadeleri, rejimin içerideki tutukluları psikolojik olarak bitirmeyi amaçladığını doğruluyor

Rus muhalif Aleksey Navalni (AP)
Rus muhalif Aleksey Navalni (AP)
TT

Putin’in amacı Navalni’nin direncini kırmak

Rus muhalif Aleksey Navalni (AP)
Rus muhalif Aleksey Navalni (AP)

Eski Sovyet konutları ve harap ahşap evleri ile Pokrov şehri, Rus muhalif Alexei Navalni' nin cezasını çekeceği hapishaneyi ve asi tutuklular için ezici makine olarak tanımlanan gözaltı kompleksine ev sahipliği yapıyor.
Etrafı metal çitlerle, çitin üstü de dikenli tellerle çevrili bu 2 numaralı cezaevi, şehrin banliyösündeki dev Amerikan gıda endüstrisi Mondelēz grubuna ait bir fabrikanın yakınında yer alıyor.

Düşünce Suçlularının ve Muhaliflerin hapishanesi
Soyadını vermek istemeyen  iş adamı Denis Navalni’nin nakli ile ilgili olarak, "Rusya'daki en sert hapishanelerden biri burası, ve buraya nakledilmesinin nedeni de bu olabilir" dedi.
Geçen yıl Kremlin'i arkasında olmakla suçladığı zehirlenme olayından kurtulduktan sonra, bir süre Almanya'da kalan 44 yaşındaki muhalif Navalni, Pokrov'daki hapishanede iki buçuk yıl hapis cezası çekecek.
Navalni Rusya'ya döndükten sonra tutuklanarak Şubat ayında hapis cezasına çarptırılmıştı. Mahkumiyeti Rus sivil toplumunda ve Batı başkentlerinde tepkiyle karşılanmıştı.
Pokrov'da muhalefete karşı sempatinin az olduğu ise bir gerçek. 56 yaşındaki emekli Jadwiga Kerlova ise Navalni için "Hapsedildiği yeri bizim için önemli değil, önemli şey onun cezaevinde olmasıdır" dedi.
Moskova'nın 100 kilometre doğusunda bulunan 17 bin nüfuslu Rus kasabası, Rusya’da en çok turist alan ve ilgi çeken ve UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi’ne alınan süslü kiliselerle dolu olan Moskova ile Vladimir arasında bir mola yerinde bulunuyor.
Bölge, Sovyet döneminde kültürel elitin birçok üyesinin sürgüne gönderildiği ve Moskova'ya olan uzaklığı nedeniyle 101. kilometre denilen sınırda bulunuyor.

Amaç: Muhaliflerin Ezilmesi
Sovyet döneminde açılan cezaevi kompleksi, Stalin döneminde kurulan toplama kampları sistemi olan Sibirya'daki ağır çalışma kampları Gulagları anımsatan ve bugün Rusya'da 393 bin mahkumun bulunduğu 684 zorunlu çalışma kamplarından birisi.
Teoride kamp, tutukluların kendilerine dayatılan barınma masraflarını zar zor karşılayan küçük bir ücretle çalışmasına izin veriyor. Ancak zorlu şartları ve uzun çalışma saatlerini eleştiren insan hakları örgütleri tarafından sürekli takip ediliyor.
Meduza haber sitesinin editörü Maxim Trudolyubov, cezaevi sisteminin Kremlin tarafından “muhalifleri ezmek ve eleştirenleri marjinalleştirmek" için kullanılan bir araç olduğunu iddia ediyor. AFP’ ye verdiği bir röportajda, "Amaç bu. Kişi psikolojik olarak çöküyor ya da cezasını çektikten hemen sonra Rusya'yı terk ediyor. Her iki durumda da rakip meydandan çekilmiş oluyor." ifadelerini kullandı.
Hapishane sisteminin zulmü çok iyi biliniyor. 2013 yılında Moskova'daki Kurtarıcı Mesih Katedrali'nde Putin karşıtı punk şarkısını söylediği için iki yıl hapis cezasına çarptırılan Pussy Riot üyesi Nadezhda (Nadya) Tolokonnikova, Moskova'nın güneydoğusundaki Mordovia ağır çalışma kampında "köleliği" protesto etmek için açlık grevine başlamıştı.
Öte yandan, Rus Cezaevleri Servis müdürü Alexander Kalashnikov TASS haber ajansına yaptığı açıklamada, aşçı, kütüphaneci veya terzi olarak çalışabilecek Alexei Navalni' nin sağlığını etkileyebilecek "hiçbir tehdit olmadığını" söyledi.

Amaç Navalni'nin direncini kırmak
Navalni’nin tutulduğu yer açıklandığından beri aynı hapishanedeki eski tutuklular yaşadıklarını anlatmaya başladılar. Orada iki yıl geçiren milliyetçi politikacı Dmitry Demushkin, muhalif bir televizyon kanalı olan Dozhd’a verdiği röportajda, hapishane yönetiminin "insanları psikolojik olarak yıkmaya" çalıştığını söyledi.
Rusya’daki gösterilerle ilgili kuralları ihlal ettiği gerekçesiyle bu hapishaneye gönderilen Konstantin Kotov, “Bu hapishane örnek kabul ediliyor.” diyor ve mahkumların boş zamanlarının olmadığı ve dış dünyadan tamamen izole edildiği bir ortama olduklarına atıfta bulunarak, “amaç insanlara baskı yaparak boyun eğdirmek. Bu ise insanlara insan muamelesi yapmamakla başarıldı.” Diye ekliyor.
En canlı ve ünlü sesinden mahrum kalan Rus muhalefetinin, Alexi Navalni' nin hapishaneden çıktığında durumunun ne olacağı ve Kremlin’ e karşı muhahalefet etmeye devam edip etmeyeceği merak konusu.
Gözaltı koşullarını takip eden resmi komite üyesi Marina Litvinovich, "Zorbalık ve aşağılama olacak. Rejimin amacı Navalni’nin direncini kırmak” dedi.



Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.


Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak
TT

Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak

Fildişi Sahili’nden iki güvenlik yetkilisi, ülkenin ABD Başkanı Donald Trump yönetiminden, El Kaide bağlantılı militanlara karşı sınır ötesi operasyonlarda kullanılmak üzere ülkenin kuzeyine Amerikan keşif uçakları konuşlandırmasını talep ettiğini söyledi. Yetkililer, Washington’dan gelecek kararın gelecek yıl netleşmesini beklediklerini belirtti.

Terörle mücadelede görevli üst düzey bir yetkili, Abidjan ile Washington’ın bölgesel güvenlik ihtiyaçları konusunda mutabakata vardığını, ancak zamanlamanın hâlâ kesinleşmediğini ifade etti.

Beyaz Saray yorum talebine yanıt vermezken, Pentagon şu anda Fildişi Sahili’nde operasyon planı olmadığını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı ise değerlendirme yapmaktan kaçındı, ancak “Amerikan çıkarlarıyla bağlantılı olduğunda terörle mücadele hedeflerimizi sürdürmeye devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.

Fildişi Sahili Savunma Bakanlığı da yorum talebine yanıt vermedi.

Washington, geçen yıl Batı Afrika’daki ana üssünü kaybetmişti. Nijer’in güvenlik desteği için Rusya’ya yönelmesi üzerine ABD, 100 milyon dolar değerindeki insansız hava aracı (İHA) üssünden çıkarılmıştı.

Bu üs, Sahel bölgesinde El Kaide ve DEAŞ bağlantılı gruplara ilişkin kritik istihbarat sağlıyordu. Küresel Terörizm Endeksi’ne göre, geçen yıl bölgede bu gruplarla bağlantılı faaliyetler nedeniyle 3 bin 885 kişi hayatını kaybetti. Bu sayı, dünya genelindeki terör kaynaklı ölümlerin yarısına denk geliyor.


Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
TT

Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)

Afganistan’daki Taliban yönetimi, iki ülke arasında günler önce yeniden alevlenen sınır çatışmalarının ardından, Pakistan’a yönelik dolaylı güvence mesajlarını yoğunlaştırdı. Kabil, kırılgan ateşkesi koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde hem dinî hem de siyasi bir dizi taahhüdü arka arkaya açıkladı.

Başbakan Ahund ve üst düzey isimlerin katıldığı, binden fazla din adamını bir araya getiren toplantıda yayımlanan fetva, Afgan topraklarının hiçbir ülkeye karşı kullanılmayacağını ilan etti. Siyasi–fiqhî bildiri, sınır ötesi çatışmalara müdahil olanlara karşı yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Bildirinin ardından Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, hükümetin fetvadaki taahhütlere “tam bağlılık” göstereceğini açıkladı. Açıklama, Pakistan içini hedef alan ve sorumluluğu başta Pakistan Talibanı (TTP) olmak üzere çeşitli gruplara atfedilen saldırıların ardından yükselen gerilimi yatıştırma girişimi olarak değerlendirildi.

Sınırdaki son saldırıda, salı günü Afganistan sınırına yakın Kurram bölgesindeki bir güvenlik noktasının hedef alınması sonucu 6 Pakistan askeri hayatını kaybetmişti. İslamabad, saldırıların Afgan topraklarını kullanan silahlı gruplarca planlandığını savunurken, Kabil bu iddiaları reddediyor ve TTP ile operasyonel bağları olmadığını öne sürüyor.

dfgt
3 Aralık 2025'te Afganistan sınırında düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Pakistanlı güvenlik görevlileri için düzenlenen cenaze töreninden bir kare (AFP)

Din adamları kurultayının sonunda yayımlanan bildiride, Afgan hükümetinin ülke topraklarının hiçbir devlete karşı kullanılmaması taahhüdünü “şer’î bir sorumluluk” olarak üstlendiği belirtildi. Açıklamada, bu taahhüdü ihlal edenlerin asi sayılacağı ve gerekli işlemlerin uygulanacağı ifade edildi.

Bildiride, ülke egemenliğini savunmanın dinî bir görev olduğu vurgulanırken, aynı zamanda “Afgan topraklarının başka herhangi bir devlete zarar vermek için kullanılmasının caiz olmadığı” yeniden teyit edildi. Ayrıca Afgan vatandaşlarının sınır ötesindeki askerî faaliyetlere katılmak üzere ülke dışına gitmesinin yasak olduğu, bunu yapanların “muhalif ve asi” kabul edileceği kaydedildi.

Toplantıda Başbakan Ahund’un yanı sıra Yüksek Mahkeme Başkanı, İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Bakanı, Yükseköğrenim Bakanı ve diğer üst düzey isimlerin bulunması, Taliban yönetiminin Pakistan’a hem dinî hem de siyasi nitelikte çift katmanlı güvence sunma çabasının işareti olarak değerlendirildi. Kabil yönetimi, özellikle sınır aşan silahlı gruplar konusunda artan uluslararası baskıyla karşı karşıya.

hyju
Afganlar, 6 Aralık 2025'te Pakistan güçleriyle sınır çatışmalarında öldürülen bir adam için yas tutuyor (AFP)

Dışişleri Bakanı Muttaki, devlet medyasına yaptığı açıklamada, ülke genelindeki din alimlerinin “İslami düzenin korunmasına yönelik birleşik fetvalarını” yenilediklerini belirterek, Afganistan’ın hiçbir ülkeye zarar verecek bir faaliyete izin vermeyeceğini yineledi. Muttaki, “Bu, alimlerin tavsiyesidir ve tüm Müslümanlar için yerine getirilmesi gereken bir görevdir” dedi.

Muttaki, fetvayı ihlal ederek sınır ötesi faaliyetlerde bulunanlara karşı Afgan yönetiminin gerekli adımları atma hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ifade, TTP’ye katılan Afgan unsurlara yönelik üstü kapalı bir mesaj olarak değerlendirildi.

Açıklamasının sonunda “birlik ve fitneden uzak durma” çağrısı yapan Muttaki, Afgan halkının tarih boyunca din alimlerinin fetvalarına uyduğunu ve bugün de bu çizginin sürdürüleceğini belirtti.

Gözlemcilere göre fetva, siyasi bildiri ve resmî açıklamaların tamamı, son haftalarda tırmanan saldırılar nedeniyle artan Pakistan tepkisini yatıştırmaya ve Kabil’in güvenlik taahhütlerine bağlılık gösterdiğini ispatlamaya yönelik koordineli bir çabanın parçası niteliğinde. Geçen cuma yaşanan ve 4 kişinin ölümüne yol açan sınır çatışması, iki ülke arasındaki gerilimi yeniden tırmandırmıştı.