Kötü koku şikayetiyle doktora giden gencin burnundan 8 yıllık mermi çıktı

Gencin burun tomografisi burun boşluğundaki yabancı nesneyi gösteriyor (JAMA Network, 2021 American Medical Association)
Gencin burun tomografisi burun boşluğundaki yabancı nesneyi gösteriyor (JAMA Network, 2021 American Medical Association)
TT

Kötü koku şikayetiyle doktora giden gencin burnundan 8 yıllık mermi çıktı

Gencin burun tomografisi burun boşluğundaki yabancı nesneyi gösteriyor (JAMA Network, 2021 American Medical Association)
Gencin burun tomografisi burun boşluğundaki yabancı nesneyi gösteriyor (JAMA Network, 2021 American Medical Association)

Yıllardır burun tıkanıklığı yaşayan ve burnunu sümkürdüğünde esrarengiz biçimde "kötü kokular" gelen gencin burnunda 8 yıl sonra havalı tabanca mermisi olduğu ortaya çıktı. 
Science Alert'ün haberine göre genç belirtiler nedeniyle ilk kez 15 yaşında doktora gitti. JAMA Otolaryngology - Head & Neck Surgery dergisinde 18 Şubat'ta yayımlanan makaleye göre genç birkaç yıldır burun tıkanıklığı yaşadığını ve koku alma duyusunun azaldığını söyledi.
Gencin burnunu ucunda kamera bulunan esnek bir tüple inceleyen doktorlar, burundaki dar aralıkların genişlediğini tespit etti. Bu duruma bazen mevsimsel alerjiler ya da sinüs iltihabı da neden olabiliyor. 
Doktorlar gence bir burun spreyi ve antihistamin yazıp 4 ila 6 hafta içinde tekrar gelmesini söyledi. Yaklaşık bir yıl sonra 16 yaşındayken yeniden doktora gittiğinde gencin burnunda yaşadığı sıkıntılar devam ediyordu. Makalenin yazarları, gencin burnunu sümkürdüğünde "odayı keskin, kötü bir kokunun doldurduğunu" söyledi.
Yazarlar şu ifadeleri kullandı:
"Hasta nefesinin kötü olduğunu hissetmediğini ancak burnunu her sümkürdüğünde odayı dolduran kötü kokudan utandığını söyledi."
Doktorlar daha sonra tomografi çekti ve burun boşluğunda 9 mm'lik dairesel bir cisim olduğunu fark etti. Genç, daha sonra havalı tüfek mermisi olduğu anlaşılan nesnenin çıkarılması için ameliyat oldu. 
Hastanın ailesiyle yapılan görüşmeden gencin 8 veya 9 yaşındayken burnundan vurulduğu ortaya çıktı. 
Bahsi geçen makalenin yazarlarından ve Teksas Üniversitesi Sağlık Bilimi Merkezi'nden Dylan Z. Erwin, burna kaçan nesnelerin kötü kokulara neden olabileceğini çünkü bu tip nesnelerin doğal kanalları tıkayarak mukus ve bakteri birikmesine neden olduğunu söyledi. 
Erwin bu tip birikintilerin her zaman ateşe veya başka belirtilere neden olmadığını dolayısıyla teşhis sırasında dikkatten kaçabileceğini belirtti. 
Makalede bu tip kazalar yaygın olsa da söz konusu vakanın çok uzun zaman önce gerçekleşmesi nedeniyle benzersiz olduğu ifade edildi. Ameliyattan sonra gencin burun dokusunun normale döndüğü ve kötü kokunun kaybolduğu belirtildi. 
 
Independent Türkçe, Science Alert



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news