Kötü koku şikayetiyle doktora giden gencin burnundan 8 yıllık mermi çıktı

Gencin burun tomografisi burun boşluğundaki yabancı nesneyi gösteriyor (JAMA Network, 2021 American Medical Association)
Gencin burun tomografisi burun boşluğundaki yabancı nesneyi gösteriyor (JAMA Network, 2021 American Medical Association)
TT

Kötü koku şikayetiyle doktora giden gencin burnundan 8 yıllık mermi çıktı

Gencin burun tomografisi burun boşluğundaki yabancı nesneyi gösteriyor (JAMA Network, 2021 American Medical Association)
Gencin burun tomografisi burun boşluğundaki yabancı nesneyi gösteriyor (JAMA Network, 2021 American Medical Association)

Yıllardır burun tıkanıklığı yaşayan ve burnunu sümkürdüğünde esrarengiz biçimde "kötü kokular" gelen gencin burnunda 8 yıl sonra havalı tabanca mermisi olduğu ortaya çıktı. 
Science Alert'ün haberine göre genç belirtiler nedeniyle ilk kez 15 yaşında doktora gitti. JAMA Otolaryngology - Head & Neck Surgery dergisinde 18 Şubat'ta yayımlanan makaleye göre genç birkaç yıldır burun tıkanıklığı yaşadığını ve koku alma duyusunun azaldığını söyledi.
Gencin burnunu ucunda kamera bulunan esnek bir tüple inceleyen doktorlar, burundaki dar aralıkların genişlediğini tespit etti. Bu duruma bazen mevsimsel alerjiler ya da sinüs iltihabı da neden olabiliyor. 
Doktorlar gence bir burun spreyi ve antihistamin yazıp 4 ila 6 hafta içinde tekrar gelmesini söyledi. Yaklaşık bir yıl sonra 16 yaşındayken yeniden doktora gittiğinde gencin burnunda yaşadığı sıkıntılar devam ediyordu. Makalenin yazarları, gencin burnunu sümkürdüğünde "odayı keskin, kötü bir kokunun doldurduğunu" söyledi.
Yazarlar şu ifadeleri kullandı:
"Hasta nefesinin kötü olduğunu hissetmediğini ancak burnunu her sümkürdüğünde odayı dolduran kötü kokudan utandığını söyledi."
Doktorlar daha sonra tomografi çekti ve burun boşluğunda 9 mm'lik dairesel bir cisim olduğunu fark etti. Genç, daha sonra havalı tüfek mermisi olduğu anlaşılan nesnenin çıkarılması için ameliyat oldu. 
Hastanın ailesiyle yapılan görüşmeden gencin 8 veya 9 yaşındayken burnundan vurulduğu ortaya çıktı. 
Bahsi geçen makalenin yazarlarından ve Teksas Üniversitesi Sağlık Bilimi Merkezi'nden Dylan Z. Erwin, burna kaçan nesnelerin kötü kokulara neden olabileceğini çünkü bu tip nesnelerin doğal kanalları tıkayarak mukus ve bakteri birikmesine neden olduğunu söyledi. 
Erwin bu tip birikintilerin her zaman ateşe veya başka belirtilere neden olmadığını dolayısıyla teşhis sırasında dikkatten kaçabileceğini belirtti. 
Makalede bu tip kazalar yaygın olsa da söz konusu vakanın çok uzun zaman önce gerçekleşmesi nedeniyle benzersiz olduğu ifade edildi. Ameliyattan sonra gencin burun dokusunun normale döndüğü ve kötü kokunun kaybolduğu belirtildi. 
 
Independent Türkçe, Science Alert



Bilim insanları Güneş'i karartmaya hazırlanıyor

Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)
Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)
TT

Bilim insanları Güneş'i karartmaya hazırlanıyor

Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)
Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)

Rebecca Whittaker 

Britanyalı bilim insanları, hükümetin 50 milyon sterlinlik (yaklaşık 2,5 milyar TL) bir fonla desteklediği program kapsamında küresel ısınmayla mücadelede güneş ışığını engelleme tekniklerini deneyebilir.

Birkaç hafta içinde onaylanacak jeomühendislik projesinde bilim insanları, ışığı yansıtan parçacık bulutlarını atmosfere fırlatmak veya deniz suyu spreyleri kullanarak bulutları daha parlak hale getirmek gibi teknikleri inceleyebilir.

Başka bir yöntemse, ısıyı hapseden bir battaniye görevi gören doğal sirüs bulutlarını inceltmeyi içeriyor.

Projenin başarılı olması halinde Dünya yüzeyine daha az güneş ışığı ulaşacak ve böylece yeryüzü geçici olarak soğuyacak.

Bu, gezegeni soğutmanın nispeten ucuz bir yolu olarak düşünülse de yöntemi eleştirenler, hava örüntülerinde felaketlere yol açabileceği ve hatta yağmurları, gıda üretiminde hayati önem taşıyan bölgelerden başka yerlere kaydırabileceği uyarısında bulunuyor.

Diğer bilim insanlarıysa jeomühendisliğin, iklim değişikliğinin temel nedeni olan fosil yakıtların kullanımını durdurma çabalarını azaltabileceğini söylüyor.

Proje, ARIA diye bilinen İleri Araştırma ve Buluş Ajansı tarafından finanse ediliyor.

Birleşik Krallık hükümeti tartışmalı deneye 50 milyon sterlin ayırdı ancak gelecek 4 yıl boyunca kullanmak üzere, vergi mükelleflerinin parasından verilen toplam miktar 800 milyon sterlin (yaklaşık 41 milyar TL).

Jeomühendislik projesini yöneten ARIA Program Direktörü Profesör Mark Symes "Karbonsuzlaşma hayati önem taşıyor ancak mevcut gidişatımız, sıcaklık kaynaklı çok sayıda iklim devrilme noktasını tetikleme riski taşıyor" diyor.

Bu program, iklim felaketini önlemek için gereken zaman diliminde Dünya'yı güvenli ve sorumlu bir şekilde nasıl soğutabileceğimiz (veya soğutup soğutmamamız gerektiği) konusunda kritik ve cevapsız soruları araştıracak.

ARIA'nın geçen yıl yayımladığı bir belgede Symes bu tür devrilme noktalarına örnek vermişti. Bunlar arasında Arktik kış deniz buzlarının erimesi, Amazon yağmur ormanlarının yok olması ve bunun sonucunda ekosistem kaybı, karadaki büyük buz örtülerinin çökmesi ve bunun küresel deniz seviyesinin kayda değer derecede yükselmesine yol açması yer alıyordu.

Symes, çözümün fosil yakıtların yakılmasının durdurulması ve sera gazlarındaki fazlalıkların ortadan kaldırılması olduğunu ancak bunun, devrilme noktalarının başlangıcını önleyecek kadar hızlı gerçekleşmeyebileceğini söylüyor.

Bunun yerine bu projenin "karbonsuzlaşma için zaman kazanmamıza" katkı sağlayacağını umuyor.

Profesör Symes, projede zehirli maddeler kullanılmayacağını, açık hava deneyleri öncesinde çevresel etki değerlendirmesi yayımlanacağını ve bölgedeki topluluklara danışılacağını ifade ediyor.

Projelerin detaylarının gelecek haftalarda yayımlanması bekleniyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news