Rusya Suriye’de petrol ve doğalgaz sahasında kontrolü ele geçirdi

Suriye’de bir petrol kuyusu (Arşiv)
Suriye’de bir petrol kuyusu (Arşiv)
TT

Rusya Suriye’de petrol ve doğalgaz sahasında kontrolü ele geçirdi

Suriye’de bir petrol kuyusu (Arşiv)
Suriye’de bir petrol kuyusu (Arşiv)

Rusya, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Rakka kentinin güneybatısında yer alan Es-Sevre petrol sahasında kontrolü ele geçirdi. Rusya’nın bu adımı, İran Devrim Muhafızları’na bağlı Fatimiyyun milislerinin dün sahadan çekilmesinin ardından geldi. Rusya cuma gecesi de Humus Çölü’nün kuzeydoğu idari sınırında bulunan Rakka kırsalına bağlı Tabka bölgesinde yer alan Tavinan doğalgaz sahasında kontrolü ele geçirdi.
Fırat bölgesindeki medya kaynakları, Rusya ve desteklediği 5. Kolordu’nun gönderdiği askeri takviyelerin dün Es-Sevre petrol sahasına ulaştığını bildirdi. Bu sahada halihazırda günlük 2 bin varil (2010’da 6 bin varildi) petrol üretildiği tahmin ediliyor.
Daha önce İran’ın kontrolünde bulunan ve Heisco şirketinin işlettiği Tavinan doğalgaz sahasında günlük 3 milyon metreküp temiz gaz, 60 ton ev gazı ve 2 bin varil kondensat üretiliyor.
Muhalif Aynu’l Fırat haber ağı, Fatimiyyun Tugayı ile Rusya’nın bölgede vardığı anlaşma uyarınca Fatimiyyun milislerinin Es-Sevre petrol sahasından çekilmesinin ardından 9 adet Rus askeri aracı ve 5. Kolordu unsurlarının bulunduğu 4 personel taşıyıcının sahaya girdiğini aktardı.
Yerel kaynaklar, cuma günü 7 Rus askeri araç ile 5. Kolordu unsurlarının bulunduğu 3 personel taşıyıcının Tavinan doğalgaz sahasına ulaştığını belirtmişti. Bu askeri takviye Fatimiyyun milislerinin sahayı tahliye etmesinin ardından geldi. Ancak yerel kaynaklar tahliyenin sebebine ilişkin herhangi bir bilgi sahibi olmadıklarını kaydetmişti. Suriye çölünün doğu bölgeleri özellikle de Deyrizor ile Irak-Türkiye sınırındaki Haseke kentleri Suriye’nin en önemli petrol ve doğalgaz yataklarını barındırıyor.
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) 25 doğalgaz kuyusunun yanı sıra bin 322 petrol kuyusunun bulunduğu Rimelan petrol sahası başta olmak üzere söz konusu petrol ve doğalgaz yataklarının çoğunda kontrolü sağlıyor.
SDG, Suriye’nin en büyük petrol sahaları El-Ömer ve Et-Tenek’e ilave olarak Deyrizor kırsalındaki El-Azba ile diğer bazı petrol sahalarında kontrolü elinde tutuyor. Suriye rejimi ve müttefikleri ise küçük sahaları kontrol ediyor. Örneğin Deyrizor’daki El-Yetim ve El-Verd petrol sahaları. Rusya geçtiğimiz yaz aylarında bu iki sahada kontrolü ele geçirmiş ve işletimini “Katırcı kardeşlerin” sahip olduğu Suriye merkezli Arfada Şirketi’ne devretmişti. Bu iki saha, petrolün El-Ömer ve Et-Tenek’ten geldiği bir istasyon olmaları sebebiyle üretimleri oldukça düşük olduğu belirtiliyor.
Buna karşılık İran, Elbukemal kırsalındaki El-Hasyan ve El-Himar petrol sahaları ile Tedmür kırsalındaki fosfat madenleri üzerindeki kontrolünü 2017’den beri sürdürüyor. Devrim Muhafızları’nın, Suriye’nin orta kesiminde yer alan Humus’un güneydoğusundaki Tedmür’ün 60 ile 45 kilometre güneybatısında yer alan Hanifis ile Es-Sevvane bölgelerindeki 4 askeri noktasını 7’ye çıkararak fosfat madenleri üzerindeki kontrolünü güçlendirdi. Ayrıca Suriye’deki en büyük fosfat madenleri ile Irak toprakları üzerinden İran’a gönderilen fosfat sevkiyatı güzergahlarının güvenliğinden sorumlu militanların sayısı 300’ün üzerine çıktı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Devrim Muhafızlarına bağlı Ebu’l Fadl el-Abbas isimli silahlı grubun, El Meyadin kentinde İranlılar için gayrimenkul satın alımında belirgin bir rol oynayan ve bölgedeki milislerin komutanı Adnan es-Suud’dan (Ebu’l Abbas) doğrudan aldığı talimatla El Meyadin kentinin dışında bulunan Belum bölgesindeki El-Kale yakıt istasyonuna el koyduğunu aktardı.
Gözlemevine göre Rusya ve rejime bağlı unsurlar, Suriye’nin kuzeydoğusundan gelen petrol sevkiyatının güzergahını korumak, DEAŞ hücrelerini aramak ve çeşitli bölgelerde mayınları etkisiz hale getirmek amacıyla Rakka-Halep-Hama üçgeni arasında kalan Suriye çölünde konuşlandı. Gözlemevi, Rus uçakların dün çöl bölgesinde DEAŞ mevzilerine 22 hava saldırısı gerçekleştirdiğini, bununla birlikte cuma sabahından bu yana düzenlediği hava saldırılarının 97’ye yükseldiğini belirtti. Gözlemevi, Rus hava saldırıları sonucu 43 DEAŞ militanının öldüğünü kaydetti.



Aramco, ilk çeyrek net kârının yüzde 14 düşüşle 27,2 milyar dolara gerilemesine rağmen 2024 yılında kârının artmasını bekliyor

Saudi Aramco CEO'su Emin en-Nasır bir etkinlikte konuşuyor. (Reuters)
Saudi Aramco CEO'su Emin en-Nasır bir etkinlikte konuşuyor. (Reuters)
TT

Aramco, ilk çeyrek net kârının yüzde 14 düşüşle 27,2 milyar dolara gerilemesine rağmen 2024 yılında kârının artmasını bekliyor

Saudi Aramco CEO'su Emin en-Nasır bir etkinlikte konuşuyor. (Reuters)
Saudi Aramco CEO'su Emin en-Nasır bir etkinlikte konuşuyor. (Reuters)

 

Saudi Aramco, 2023 yılının aynı dönemindeki 119,54 milyar riyal (31,88 milyar dolar) ile karşılaştırıldığında ilk çeyrek kârının yıllık yüzde 14 düşüşle 102,27 milyar riyale (27,27 milyar dolar) gerilemesine rağmen, cari yıl kârının yıllık yüzde 3 artışla 124,3 milyar dolara ulaşacağını tahmin ediyor.

Diğer yandan ilk çeyrekte 20,3 milyar dolar olmak üzere 31 milyar dolarlık temettü ödemesini sürdüren Aramco, ikinci çeyrekte 10,8 milyar dolarlık dördüncü bir performansa bağlı temettü dağıtımı yapacağını açıkladı.

Aramco, Suudi Arabistan Menkul Kıymetler Borsası'na (Tedavul) yaptığı açıklamada bu düşüşü öncelikle daha düşük ham petrol satış hacimlerine, daha zayıf rafinaj ve kimyasal marjlarına ve daha düşük finans ve diğer gelirlere bağladı. Bu durum, ham petrol üretiminden alınan düşük ücretler, geçen yılın aynı dönemine kıyasla daha yüksek ham petrol fiyatları ve daha düşük gelir vergileri ve zekât ile kısmen dengelendi.

Geçen yılın dördüncü çeyreğiyle karşılaştırıldığında, 2024'ün ilk çeyreğinde net gelir 102,27 milyar riyal (27,27 milyar dolar) olarak gerçekleşirken, 100,22 milyar riyale (26,73 milyar dolar) kıyasla net gelir bir önceki çeyreğe göre nispeten sabit kaldı.

2023'ün aynı döneminde 417,46 milyar riyal (111,32 milyar dolar) olan gelirlerin 2024'ün ilk çeyreğinde 402,04 milyar riyal (107,21 milyar dolar) olarak gerçekleştiği belirtilen açıklamada, bu düşüşün temel olarak satılan ham petrol hacminin azalmasına ve dönem içinde artan ham petrol fiyatlarıyla kısmen dengelenmesine bağlandı.

Satışlarla ilgili diğer gelirler 2024 yılının ilk çeyreğinde 35,81 milyar riyal (2023 yılının ilk çeyreğinde 42,37 milyar riyal, son çeyreğinde 50,13 milyar riyal) olarak gerçekleşti. Sonuç olarak, toplam gelir ve satışlarla ilgili diğer gelirler 2024 yılının ilk çeyreği için 437,85 milyar riyal (2023 yılının ilk çeyreğinde 459,83 milyar riyal, son çeyreğinde 459,29 milyar riyal) oldu.

Petrol üretimi

Şirket, petrol üretiminin günde 12,4 milyon varil petrol eşdeğerine ulaştığını açıkladı. Dammam sahası geliştirme projesi ve el-Mercan, el-Berri ve ez-Zuluf'ta ham petrol üretiminin arttırılması da dahil olmak üzere açıklanan projelerin, Suudi Arabistan hükümetinin şirketin üretim üst sınırını 12 milyon varilde tutma kararından etkilenmeyeceği ifade edildi.

Bu projelerden elde edilen üretim, günlük 12 milyon varil olan maksimum sürdürülebilir üretim kapasitesini korumak için kullanılacak.

Aramco geçen yılın sonunda 121,3 milyar dolar net gelir bildirirken, bu rakam 2022 sonunda 161,07 milyar dolara kıyasla yüzde 24,7 düşüş gösterdi.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman Mart 2024'te, şirketin toplam hisselerinin yüzde 8'inin Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'na ait şirketlerin portföylerine devrinin tamamlandığını duyurdu.