11 yaşındaki çocuk Necef Çölü'nde tılsım buldu

Heykelciğin İlk Tapınak döneminde kullanıldığı düşünülüyor (İsrail Eski Eserler Kurumu)
Heykelciğin İlk Tapınak döneminde kullanıldığı düşünülüyor (İsrail Eski Eserler Kurumu)
TT

11 yaşındaki çocuk Necef Çölü'nde tılsım buldu

Heykelciğin İlk Tapınak döneminde kullanıldığı düşünülüyor (İsrail Eski Eserler Kurumu)
Heykelciğin İlk Tapınak döneminde kullanıldığı düşünülüyor (İsrail Eski Eserler Kurumu)

11 yaşındaki bir çocuk, Necef Çölü’nde ailesiyle çıktığı gezi sırasında yaklaşık 2 bin 500 yıllık küçük bir heykel keşfetti.
İsrail Eski Eserler Kurumu, heykelciğin eskiden çocukları koruduğuna ve doğurganlığı artırdığına inanılan bir tılsım olduğunu aktardı.
Uzmanlar, o dönemde tıbbi bilginin çok kısıtlı olduğunu, bebek ölümlerini engellemede ve doğurganlığı artırmada yetersiz kaldığını belirtti. Bu nedenle insanların, umutlarını bu tür tılsımlara bağladığı ve yardım için onlara başvurduğu ifade edildi.
Eski Eserler Kurumu'nun açıklamasında, Necef Çölü'nün kuzeyinde daha önce de benzer bir örneğin bulunduğu ve şu anda Ulusal Hazineler Koleksiyonu’nda yer aldığı belirtildi.
Heykelde başını bir eşarpla örtmüş, kollarını çıplak göğsünün altında birleştirmiş bir kadının tasvir edildiği görüldü. Yaklaşık 7 santimetre uzunluğunda ve 6 santimetre genişliğindeki heykelciğin seramikten yapıldığı bildirildi.
İsrail’in Beerşeba şehrinde yaşayan Zvi Ben-David isimli çocuk, tılsımı birkaç hafta önce Nahal Habesor vadisinin yakınlarında ailesiyle gezerken keşfetti.
Profesyonel bir tur rehberi olan annesi, buluntunun eski bir eser olduğunu fark ederek hızlıca yetkililerle iletişime geçti.
Necef Çölü’nün batı kesiminde görev alan arkeolog Oren Shmueli ve İsrail Eski Eserler Kurumu'nun küratörlerinden Debbie Ben Ami, ortak açıklamalarında şu ifadelere yer verdi:
"Zvi'nin keşfettiği heykelcik nadir bir parça. Ulusal Hazineler Koleksiyonu’nda buna benzer yalnızca bir örnek bulunuyor. Muhtemelen M.Ö. 5. veya 6. yüzyılda, Demir Çağı'nın sonunda veya Pers döneminde kullanılmıştı.
Çıplak göğüslü kadınların figürleri evlerde ve gündelik yaşamda yaygındı. Koruma sağlayan, şans getiren ve refah seviyesini artıran bir tılsım görevi görüyorlardı."
 
Independent Türkçe, Times Of Israel, Livescience



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news