Bilim insanları: Dünya'daki yaşam bir kentilyon yıldırımın düşmesiyle ortaya çıkmış olabilir

Günümüz atmosfer koşullarında dünyaya saniyede yaklaşık 44 yıldırım düşüyor (Unsplash)
Günümüz atmosfer koşullarında dünyaya saniyede yaklaşık 44 yıldırım düşüyor (Unsplash)
TT

Bilim insanları: Dünya'daki yaşam bir kentilyon yıldırımın düşmesiyle ortaya çıkmış olabilir

Günümüz atmosfer koşullarında dünyaya saniyede yaklaşık 44 yıldırım düşüyor (Unsplash)
Günümüz atmosfer koşullarında dünyaya saniyede yaklaşık 44 yıldırım düşüyor (Unsplash)

Yeni bir araştırmada yeryüzüne düşen milyonlarca yıldırımın, Dünya'da yaşamı başlatmış olabileceğini ortaya koydu.
Araştırmaya göre 4 milyar yıl önce yeryüzüne düşen yıldırımlar, yaşamın temeli için yeterli miktarda fosforu ortaya çıkarmış olabilir. Bilim insanları, fosforun yaşam için gereken temel bileşenlerden biri olduğunu söylüyor.
ABD'deki Yale Üniversitesi'nin Dünya ve Gezegen Bilimleri Bölümü'nde eğitim gören, çalışmanın başyazarı Benjamin Hess, fosforun temel hücre yapılarının ve hatta DNA ve RNA'nın oluşumunda rol oynadığını aktardı.
Ancak Hess'e göre bu element, Dünya'nın gençlik döneminde, çözünmeyen ve başka maddelerle tepkimeye girmeyen minerallerin içinde hapsolmuştu. Yani yaşam için gerekli moleküllerin oluşumunda rol oynayamıyordu.
Hess, "Yıldırımlar, fosforun yaşam için önemli bileşikleri oluşturabilecek şekilde ortaya çıkmasını sağlayan, daha önce düşünülmemiş bir mekanizma" diye konuştu.
Bilim insanları uzun süredir Dünya'da yaşamın ortaya çıkışı için gerekli unsurları göktaşlarının sağladığını düşünüyordu. Zira meteorların, şarbesit (schreibersite) isimli suda çözünebilen bir fosfor minerali içerdiği biliniyor. Yani yeterince meteorun Dünya'ya çarpması, yeterli miktarda fosfor oluşturabilir.
Bununla birlikte gezegendeki yaşamın 3,5 ila 4,5 milyar yıl önce başladığı ve söz konusu dönemde Dünya'ya az miktarda göktaşının çarptığı belirtiliyor.
Diğer yandan, şarbesit mineralinin Dünya'da görülmesi için bir yol daha var. Bu mineral fulgurit (yıldırım taşı) adı verilen ve yıldırım düştüğünde oluşan cam maddede de bulunuyor. Üstelik fulgurit'in içerdiği fosforun çözünebildiği ifade ediliyor.
"Yıldırım meteorlar gibi değildir. Zamanla azalması gerekmez" diyen Hess, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Dünya benzeri gezegenlerde yaşam oluşumunu düşünürken yıldırım mekanizması çok önemli olabilir. Özellikle de göktaşı çarpmalarının seyrekleşmesinden sonra…"
Hess ve meslektaşları, Dünya'nın ilk dönemlerinde düşen yıldırım oranını da hesapladı. Bulgular, o dönemde yılda 100 milyon ila 1 milyar yıldırımın yere ulaştığını ortaya koydu. Buradan hareketle bir milyar yıldan fazla süre içinde yaklaşık bir kentilyon yıldırımın düştüğü tahmin ediliyor.
Saygub hakemli dergi Nature Communications'ta yayımlanan araştırmanın yazarları, yıldırım vakalarındaki bu yoğunluğun yeryüzünde yeterli miktarda fosfor oluşturabileceğini ifade etti.
Yıldırımların Dünya'nın ilk dönemlerinde bugüne kıyasla daha yaygın olduğunu söyleyen Hess, o zamanlar atmosferde daha fazla karbondioksit bulunduğunu söyledi. Hess'e göre bu durum, küresel sıcaklığı artırarak daha sık ve yoğun fırtınalara neden oldu.
Hess, "Yıldırım, zaman içinde nispeten daha sabit kalan bir mekanizmaydı. Onun tepkimeye girebilen fosforun oluşumunda önemli bir mekanizma olduğunu öneriyoruz. Yıldırımları anlamak, yaşamın ortaya çıkışını anlamamızı sağlayacak” dedi ve ekledi:
"Bulgularımız, yıldırımların oluşabildiği bir atmosfere sahip herhangi bir gezegene uygulanabilir. Bir gezegende önemli miktarda yıldırım düştüğü sürece yaşamın ortaya çıkışı için gerekli bir fosfor kaynağı da vardır."
 
Independent Türkçe, CNN, Nature



WhatsApp yıllardır beklenen güncellemesini çıkardı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

WhatsApp yıllardır beklenen güncellemesini çıkardı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

WhatsApp, kullanıcıların yıllarca süren taleplerinin ardından nihayet bir iPad uygulaması çıkardı.

Tablet artık tıpkı bir telefon gibi mesaj alıp gönderebilecek ve grup sohbetlerine katılabilecek.

Meta, uygulamanın "en büyük taleplerden biri" olduğunu ifade ediyor. Artık çoğu modern iPad'deki App Store'da mevcut.

WhatsApp önceden yalnızca tek bir cihazda çalışabiliyordu. Uygulamanın internet sürümü bile telefondakinin bir uzantısıydı, çalışması için telefonun açık ve bağlı kalması gerekiyordu. Ancak 2020'de WhatsApp birden fazla cihaz için destek sunmaya başlamış ve bu gelişme o zaman bile olası bir tablet uygulaması hakkında spekülasyonlara yol açmıştı.

iPad uygulaması halihazırda telefon versiyonunda bulunan özelliklerin aynısını, sadece daha büyük bir ekrana uyarlanmış şekilde sunuyor. Meta, bunun iPad uygulaması için "sadece başlangıç" olduğunu belirtse de hangi özelliklerin yolda olabileceğine dair ipucu vermedi.

WhatsApp, sohbetleri şifre veya parmak iziyle gizleyebilen sohbet kilidi adlı bir özelliğe sahip olduğunu belirtti. Bunun, WhatsApp sohbetlerinin paylaşılan cihazlarda bile gizli kalabileceği anlamına geldiği ifade edildi.

Facebook'un ana şirketi Meta'nın geliştirdiği Instagram da uzun süredir iPad uygulaması çıkarmayı reddediyor. Yöneticiler, uygulamaya yönelik taleplere zaman zaman bunun şirket için yeterince öncelikli bir konu olmadığını söyleyerek yanıt veriyor.

Öte yandan son aylarda bu durum değişmiş olabilir. Yakın zamanda yayımlanan bir haberde Instagram'ın, belki de TikTok'un başarısı nedeniyle kendi iPad uygulamasını geliştirdiği öne sürülmüştü.

Independent Türkçe