عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Filistin Yönetimi: Netanyahu ilhakı yeniden canlandırmaya çalışıyor

İsrail güvenlik güçlerinin gözetiminde, Batı Şeria'da yer alan C Bölgesi'ndeki evini yıkıma hazırlayan bir Filistinlinin eşyaları dışarıya çıkarılırken (AFP)
İsrail güvenlik güçlerinin gözetiminde, Batı Şeria'da yer alan C Bölgesi'ndeki evini yıkıma hazırlayan bir Filistinlinin eşyaları dışarıya çıkarılırken (AFP)
    Ramallah/Şarku’l Avsat
TT
TT

Filistin Yönetimi: Netanyahu ilhakı yeniden canlandırmaya çalışıyor

İsrail güvenlik güçlerinin gözetiminde, Batı Şeria'da yer alan C Bölgesi'ndeki evini yıkıma hazırlayan bir Filistinlinin eşyaları dışarıya çıkarılırken (AFP)
İsrail güvenlik güçlerinin gözetiminde, Batı Şeria'da yer alan C Bölgesi'ndeki evini yıkıma hazırlayan bir Filistinlinin eşyaları dışarıya çıkarılırken (AFP)

Filistin Dışişleri Bakanlığı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu, Batı Şeria'yı ilhak meselesini bir kez daha masaya yatırmak amacıyla, ‘Yüzyılın Anlaşması’ olarak bilinen, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmasını yeniden canlandırmaya çalışmakla suçladı.
Netanyahu, İsrail basınına verdiği bir röportajda, ‘Batı Şeria'nın Biden'ın onayı olmadan ilhak edilmeyeceğini’ söyledi. Buna karşın Filistin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Netanyahu’nun ilhak fikrini halen masada tuttuğu ve Trump yönetiminin ayrılmasıyla ortadan kalkmadığını göstermeye çalıştığı belirtildi.
Dışişleri Bakanlığı, Netanyahu’nun açıklamalarıyla, uluslararası topluma ve Biden yönetimine, sanki Başkan Biden'ın onayı olmadan işgal altındaki Batı Şeria'nın bazı kesimlerini ilhak etmeyeceğini göstermeye çalışıyor gibi davranarak ABD yönetiminden yeşil ışık yakılmasını beklediğini belirtti. İşgal altındaki Batı Şeria'ya İsrail yargısının kademeli olarak ilhakı dayattığına işaret edilen açıklamada, ilhakın bir kez olsun durmadığı ve işgal altındaki Batı Şeria'nın büyük çoğunluğunu oluşturan ve ‘C’ olarak sınıflandırılan tüm bölgelerde, ABD’nin ve başka bir ülkenin onayı beklenmeden yavaş yavaş uygulandığı kaydedildi.
Etnik temizlik operasyonlarının yapıldığına, Filistinli vatandaşların Kudüs'ten ve C olarak sınıflandırılan tüm bölgelerden zorla yerlerinden edildiklerine ve evlerinin toplu olarak yıkıldığına dikkat çekilen açıklamada, Netanyahu’nun ABD’nin onayını beklemeden ilhak konusunda ilerlemeye devam ettiği ifade edildi. Netanyahu’nun bahsi geçen açıklama ile yerleşimcilerin, liderlerinin ve sağcı kesimin işgal altındaki Batı Şeria'yı ilhak etmekten vazgeçmeyeceği konusunda yayılmacı sömürge yerleşim birimleri lehine güvence vermeye çalıştığı kaydedilen açıklamada, ilhakı dayatmaya ve ilhakı İsrail-ABD ilişkilerinin gündemine koymaya çalışan tek kişinin Netanyahu olduğu vurgulandı.
Dışişleri Bakanlığı, Netanyahu’nun tutumunu ve ‘ilhakı herhangi bir şekilde yasallaştırmaya çalışan kötü niyetlerini’ kınarken bunu şiddetle reddetti. Bakanlık, Netanyahu’nun işgal altındaki Filistin'de yalnızca işgali, sömürgeci yerleşimi ve nefret dolu bir apartheid rejimini sürdürmeye çalıştığının altını çizdi.
Bakanlık, uluslararası toplumun Netanyahu'nun söylemlerine kanmayacağına, entrikalarına düşmeyeceğine, dünya kamuoyunun ve uluslararası liderlerin Netanyahu’nun yanıltıcı seçim kampanyasının kurbanı olmayacağına inandıklarını vurguladı.
Bakanlık son olarak açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“ABD’nin özellikle İsrail'in sahada yaptıkları, barışı sağlama şansının yanı sıra başkenti Doğu Kudüs olan, bir arada yaşanabilir, coğrafi olarak bitişik iki devletli çözüme ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulması fırsatına kapıyı kalıcı olarak kapatabilecek davranışları karşısında ilhakı her çeşidiyle reddeden uluslararası tutumları yeniden açık ve dürüst bir şekilde onaylayan uluslararası tutum sergilemesi gerekmektedir.”

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

ABD'nin silahların kontrolüne ilişkin belgesine karşı Hizbullah'tan farklı bir Lübnan pozisyonuna doğru eğilim

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
TT
TT

ABD'nin silahların kontrolüne ilişkin belgesine karşı Hizbullah'tan farklı bir Lübnan pozisyonuna doğru eğilim

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)

Hizbullah, Lübnan’da silahların yalnızca resmi güvenlik kurumlarının elinde bulunmasına yönelik yerel ve uluslararası taleplere karşı ‘varoluşsal tehdit’ kartını öne sürdü. Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım dün akşam yaptığı konuşmada, ‘ulusal güvenlik stratejisinin’ tartışılmasına başlanmadan önce bu tehdidin ortadan kaldırılması şartını koştu. Bu durum, Lübnan devleti ile Hizbullah arasında bir ‘farklılaşmaya’ işaret ediyor. Zira devlet, ABD’li arabulucu Tom Barrack’ın önerisini ‘olumlu şekilde ele alacakken’ Hizbullah farklı bir tutum sergiliyor.

Kasım’ın son açıklaması, silahlarını teslim etme mekanizmalarının tartışılmasına karşılık daha önce öne sürdüğü şartlara eklenen yeni bir koşul olarak görülüyor. Bu şartların başında ise, İsrail’in ateşkes anlaşmasındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi koşuluyla Hizbullah’ın silah konusunu görüşmeye hazır olacağı yönündeki talep geliyor. Her ne kadar Lübnan’daki resmi çevreler, Hizbullah’ın bu dosyada ‘esnek davrandığını’ ve ‘ağır silahlarını (nokta atışlı füzeler ve insansız hava araçları) teslim etmeye hazır olduğunu’ ifade etse de, konuya yakın kaynaklara göre Hizbullah, İsrail’in önceden bazı adımlar atmasını şart koşuyor.

Hizbullah, ABD'nin İsrail'e son savaştan bu yana Lübnan içinde işgal ettiği beş noktadan çekilmesi, elindeki 16 kişiyi serbest bırakması, Lübnan topraklarına yönelik ihlal ve saldırıları durdurması ve son savaşta yıkılan yerleri yeniden inşa etme görevine başlaması için baskı yapmasını talep ediyor.

ABD elçisi yeniden geliyor

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın, Lübnanlı yetkililer tarafından geçtiğimiz pazartesi günü Beyrut'taki ABD Büyükelçiliği'nden teslim alınan ve Lübnan'dan önümüzdeki aralık ayında sona erecek bir süre içerisinde silahların geri çekilmesi için ‘net’ bir takvim taahhüt etmesini talep eden ABD belgesine resmi bir yanıt almak üzere üçüncü bir ziyaret için yakında Beyrut'a gelmesi bekleniyor. Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevvaf Selam'ın temsilcilerinden oluşan komite, Lübnan'ın iki hafta önce Beyrut'ta ABD elçisine verdiği bir belgeye ilişkin gözlemleri içeren belgeyi inceliyor. Başbakan Selam'ın bu hafta Meclis Başkanı Berri ile bir araya gelerek Lübnan'ın vereceği yanıtın ayrıntılarını görüşmesi bekleniyor.

Hükümetin esnekliği

Lübnan makamları, Amerikan taleplerini içeren belgeye karşı esnek bir tutum sergiliyor. Bununla beraber Amerikan heyetiyle yürütülen temaslara aşina kaynakların Şarku’l Avsat’a aktardığına göre Lübnan makamları, Washington’un talep ettiği şekilde Karz-ı Hasen Vakfı ile ilgili tedbirleri artırmak, mali ve idari reformları uygulamak gibi kendisine düşen görevleri de yerine getiriyor. Hizbullah ise silah meselesinde daha katı bir tutum sergiliyor.

Kaynaklar, ABD'nin yanıtını incelemekle görevlendirilen komitenin görevinde önemli ilerleme kaydettiğini belirterek, Lübnan devletinin Amerikan anlaşmasına olumlu yaklaşacağını ve hükümetin silahlanmada tekelleşmeyi aşamalı olarak uygulama sözü vereceğini ifade etti. Kaynaklara göre Lübnan'ın resmi yanıtı Hizbullah'ın taleplerindeki sert tutumundan farklı olacak. Kaynaklar, Hizbullah'ın garantiler talep ettiğini ve Kasım'ın açıklamalarının da gösterdiği gibi son zamanlarda tutumunu sertleştirdiğini belirtti.

Varoluşsal tehdit

Kasım dün akşam yaptığı konuşmada, “Hizbullah, Emel Hareketi, direniş ve Lübnan'ın bağımsızlığını isteyen ve Lübnan'ın Lübnanlılar için nihai bir vatan olduğuna inanan egemen bir hat olarak bizler, direnişe, çevresine ve bir bütün olarak Lübnan'a yönelik varoluşsal bir tehditle karşı karşıya olduğumuzu hissediyoruz” ifadesini kullandı.

Görsel kaldırıldı.Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım dün akşam yaptığı konuşmada (Hizbullah medyası)

Kasım, “Lübnan'ın karşı karşıya olduğu üç gerçek tehlike var: güney sınırında İsrail, doğu sınırında DEAŞ ve Lübnan'ı kontrol etmeye, üzerinde vesayet kurmaya çalışan ve Lübnan'ın hareket ve yaşama kabiliyetini yok etmek isteyen Amerikan zorbalığı” dedi.

Kasım, Lübnanlılara hitaben şunları söyledi: “Sözümüz bir olsun ve öncelik için çalışalım. Tehlikeyi ortadan kaldırdıktan sonra savunma stratejisini ve ulusal güvenlik stratejisini tartışmaya hazırız. Sizi İsrail'e iyilik yapmamaya çağırıyorum. Çatışma halinde ABD hedeflerine ulaşamaz.”

Hizbullah silahlarına sarılıyor

Lübnan Kuvvetleri Partisi kaynaklarının Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamaya göre Kasım'ın son tutumu ‘silahlarına sarılma meydanından henüz ayrılmadığı, yani halen aynı noktada olduğu’ şeklinde değerlendiriliyor. “Bu tutum görünüşte çevresine yönelik ve üstü kapalı tavizler mi içeriyor?” diye soran kaynak, başkanlar (Avn, Berri ve Selam) tarafından dile getirilen bazı hususların işlerin kolay olduğuna işaret ettiğini hatırlattı.

Görsel kaldırıldı.Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile yaptığı görüşme sırasında (Reuters)

Kaynaklar, “Şu ana kadar görünen o ki, Hizbullah silah bırakmamakta ısrar ediyor. Hizbullah'ın maksimum yapabileceği şey Litani Nehri’nin güneyinden çekilmek. Savunma stratejisi diye bir şey yok. Ondan istenen, silahlarını teslim etmesi” ifadelerini kullandı. Kaynaklar, ‘Hizbullah'ın şimdiye kadar, varoluşsal tehditler konusunda aynı söylemleri sürdürdüğünü, hâlbuki bu silahlar ve destek savaşı aracılığıyla Lübnan’a varoluşsal bir tehdit teşkil edenin bizzat kendisi olduğunu ve silahları yüzünden savaşları ülkeye çektiğini’ ifade etti.

Kaynaklar, Hizbullah’ın yetkilileri aracılığıyla yaptığı açıklamalarda ‘ABD’ye İsrail sınırını korumaya hazır olduklarını, bunu da Litani’nin güneyinden tamamen çekilerek ve silah meselesini Litani’nin kuzeyinde hükümetle müzakere ederek yapabileceklerini anlatmak istediklerine’ dikkat çekti. Kaynaklar, ‘bu durumun ABD tarafından reddedildiğini, Washington’ın hamle karşılığında hamle ilkesine bağlı kaldığını, yani İsrail’in aşamalı olarak çekilmesi, esirlerin serbest bırakılması ve hedef almayı durdurması karşılığında devletin de Hizbullah’ın askerî yapısını dağıtarak egemenliğini tesis etmesini istediğini’ vurguladı.

Lübnan Kuvvetleri Partisi’ne yakın kaynaklar, ‘Hizbullah’ın artık bu yönde bir adım atmazsa hem kendisini hem de tüm Lübnan halkını yeni bir savaşa sürükleyeceğinin farkında olduğunu, eylül ayında önceki ABD temsilcisi Amos Hochstein’ın sunduğu fırsatı değerlendirmediğinde savaşla karşılaştığını ve şimdi Tom Barrack’ın sunduğu fırsatı değerlendirmemesi halinde Lübnan’ı tehlikeye atacağını bildiğini’ ifade etti. Kaynaklar, Lübnan’ın yeni şiddet sahnelerine sürüklenmemesi konusunda uyardı.